Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Roman Ingarden: ontologia

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• przedstawia myśl filozoficzną Romana Ingardena;

• wskazuje źródła filozoficznych dociekań polskiego filozofa;

• charakteryzuje poszukiwania Romana Ingardena na gruncie ontologii.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• film;

• praca z multimedium.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Co już wiecie na temat Romana Ingardena i jego myśli filozoficznej?. Uczniowie odpowiadają na podstawie wcześniej przeczytanego tekstu z zakładki „Przeczytaj” oraz wiedzy własnej.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Nauczyciel ocenia, na podstawie informacji na platformie, stan przygotowania uczniów do zajęć. Jeżeli jest ono niewystarczające, prosi o ciche zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Jeżeli zaś uczestnicy zajęć zaznajomili się wcześniej z tekstem, prosi, aby w parach wynotowali minimum trzy najważniejsze, ich zdaniem, kwestie poruszone w e‑materiale. Następnie pary łączą się w grupy czteroosobowe i, dyskutując, wybierają wspólnie najważniejszy wątek. Na koniec każda z grup na forum przedstawia i argumentuje swój wybór.

2. Praca z multimedium nr 1 i nr 2. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy i każdej z nich przydziela zadanie. Uczniowie zapoznają się z jednym z wykładów w sekcjach „Film edukacyjny” i przygotowują odpowiedzi do poleceń.
   - Grupa 1 odpowiada na pytania: Na czym polegało stanowisko racjonalistyczne Ingardena w fenomenologii oraz: W jaki sposób Ingarden rozumiał ontologię?
   - Grupa 2 odpowiada: W jaki sposób Ingarden uprawiał ontologię? oraz: W jaki sposób – zdaniem Ingardena – przejawia się byt?

3. Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie 2 z zakładki „Film edukacyjny”. Uczniowie wspólnie odpowiadają na pytanie: Jakie pytania stawia stworzona przez Ingardena klasyfikacja ontologii?

4. Prowadzący pyta uczniów, jakie były źródła filozoficznych dociekań Romana Ingardena.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli?

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Poszukajcie w wiarygodnych źródłach uzasadnienia, dlaczego rok 2020 został ogłoszony rokiem Romana Ingardena. Co sądzicie o tej decyzji?

Materiały pomocnicze:

• Majewska Z., Książeczka o Ingardenie: szkic biograficzny, Lublin 1995.

• W kręgu filozofii Romana Ingardena: materiały z konferencji naukowej, red. W. Stróżewski, A. Węgrzecki, Warszawa, Kraków 1995.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Film edukacyjny” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.