Dla nauczyciela
Autor: Paulina Wierzbińska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Czynniki sprzyjające bogaceniu się – analiza badań opinii społecznej
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
II. Społeczeństwo obywatelskie.
Uczeń:
9) interpretuje wyniki badań opinii publicznej; porównuje wyniki sondaży z rzeczywistymi postawami lub zachowaniami (np. sondaży przedwyborczych oraz rezultatów wyborów), formułuje hipotezy dotyczące przyczyn różnic przekraczających wartość błędu statystycznego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje dane dotyczące czynników bogacenia się;
dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;
przedstawia wnioski z analizy materiału.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z zasadami analizy danych – widżet „Jak poprawnie odczytywać wyniki badań społecznych?” w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wstępna:
Rozpoznanie wiedzy wstępnej. Uczniowie odpowiadają na pytania:
Co interesuje Polaków w kontekście bogactwa?
Co decyduje o tym, że człowiek w niedługim czasie dochodzi do wielkich pieniędzy?
Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Wyjaśnienie uczniowskich wątpliwości dotyczących zasad analizy danych.
Faza realizacyjna:
Uczniowie w parach samodzielnie analizują tabelę z wynikami badania CBOS i odpowiadają na zadane w poleceniu pytania. Następnie chętne pary przedstawiają rezultaty swojej pracy. Odpowiedzi są dyskutowane na forum klasy i uzupełniane.
Schemat. Zespół klasowy zapoznaje się z analizą strony formalnej i treściowej danych zaprezentowanych w badaniu CBOS. Uczniowie sporządzają notatki.
Podział na grupy. Każdy zespół wykonuje ćwiczenie 5 z sekcji „Schemat”. Po upływie wyznaczonego czasu grupy prezentują swoje rozwiązania, porównują je i weryfikują.
Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu komentarza do badań CBOS uczniowie indywidualnie wykonują dołączone do niego ćwiczenia. Następnie losowo dzielą się na dwie grupy i prowadzą dyskusje za i przeciw dotyczącą tezy: Polacy nie wierzą w to, że można uczciwie zdobyć wielkie pieniądze. Na koniec chętna/wybrana osoba podsumowuje dyskusję, a uczniowie mogą zmienić grupy, jeśli przekonały ich argumenty strony przeciwnej.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej tabelę z sekcji „Schemat”, a uczniowie rozmawiają o tym, jak zmieniły się statystyki w ciągu 27 lat, które dzielą oba badania (2007, 2019).
Chętne/wybrane osoby podsumowują zajęcia z własnego punktu widzenia.
Materiały pomocnicze:
CBOS, Opinie o bogactwie i ludziach bogatych, Komunikat z badań, Warszawa, czerwiec 2007.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Schemat” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.