Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 2.5.14.3

Imię i nazwisko autora: Anna Bronz‑Wójcik

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Unsere Schule hat Freunde aus der ganzen Welt / Nasza szkoła ma przyjaciół z całego świata

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa V, poziom językowy A2+/B1

Cel ogólny:

Umiejętność wypowiadania się na temat programu i zalet wymiany uczniowskiej

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.1. Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (II etap edukacyjny, klasy IV–VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
14) życie społeczne (np. wydarzenia i zjawiska społeczne).
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • podaje przykłady aktywności podczas wymian uczniowskich;

  • analizuje zalety wynikające z wymiany uczniowskiej;

  • proponuje program na jeden dzień wymiany uczniowskiej.

Cele motywacyjne:

  • opinie ucznia są ważnym elementem lekcji i wzajemnego porozumienia;

  • uczeń uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości.

Strategie uczenia się:

  • rozumienie informacji (czytanie tekstu w celu znalezienia określonych szczegółów);

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • odgadywanie znaczenia tekstu czytanego oraz katalogu interaktywnego;

  • centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi).

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • konstruktywizm;

  • podająca – praca ze źródłem drukowanym/cyfrowym;

  • praktyczna – odpowiedzi na pytania, tworzenie opisu;

  • aktywizująca – burza mózgów;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • film,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (katalog interaktywny),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel rozpoczyna lekcję od pokazania uczniom zdjęcia przedstawiającego grupę nastolatków, którzy pochodzą najprawdopodobniej z różnych krajów. Pomocne byłoby tło w postaci szkoły. Prosi uczniów o podanie skojarzeń. Mogą oni podawać skojarzone słowa od razu lub po krótkiej naradzie z kolegą/koleżanką z ławki lub w małej grupie. Propozycje uczniów zostają zapisane na tablicy. Przykładowe skojarzenia: grupa uczniów, Azja, Europa, szkoła, czas wolny itd. Skojarzenia zostają zapisane w języku polskim, jeśli uczniowie znają określenia w języku niemieckim, nauczyciel zapisuje je na tablicy w języku niemieckim.

  • Nauczyciel prosi chętną osobę o przeczytanie tekstu „Czy wiesz, że…”. Uczniowie odkrywają dzięki temu temat ich zajęć. Nauczyciel prowadzi krótką rozmowę z uczniami, zadając pytania znajdujące się na końcu informacji wprowadzającej. Uczniowie mówią o tym, czy ich szkoła prowadzi wymiany uczniowskie, czy ma szkoły partnerskie, jeśli tak, to w jakich krajach itp.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie w parach zapoznają się z e‑mailem napisanym przez Fabiana do jego polskiego kolegi Tomka. Podczas czytania mogą wyszukać słowa, których znaczenia nie rozumieją, np. w słowniczku. Jeśli nie zostały one tam ujęte, proszą nauczyciela o wyjaśnienie.

  • Uczniowie samodzielnie, w parach lub w małych grupach (można każde ćwiczenie przeprowadzić inaczej) wykonują trzy ćwiczenia znajdujące się pod tekstem w części Przeczytaj. Oceniają prawdziwość zdań (Übung 1), grają w memory (Übung 2) oraz uzupełniają luki w zdaniach (Übung 3). Przebieg realizacji zadań może być różny, w zależności od klasy. Uczniowie wykonują polecenia po kolei i po każdym zrealizowanym zadaniu następuje sprawdzenie rozwiązań lub wszystkie trzy naraz i dopiero na koniec nauczyciel sprawdza je z uczniami.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję, co uczniowie chcieliby robić podczas wymiany uczniowskiej. Następnie rozdaje ucznom pocięte na kawałki zdjęcia z katalogu interaktywnego; uczniowie dobierają się w pary na podstawie zdjęć i nazywają aktywności zaprezentowane na zdjęciu. Nauczyciel odtwarza teksty do katalogu interaktywnego - para uczniów, której dotyczy dany fragment tekstu, pokazuje pozostałym uczniom swoje zdjęcie. Uczniowie w parach czytają tekst, który dotyczy ich zdjęcia i prezentują na forum 1‑2 najistotniejsze informacje.

  • Uczniowie wykonują zadania leksykalne w części Katalog interaktywny, które bazują na informacjach podanych w opisie haseł związanych z wymianą uczniowską: zaznaczają, jakie aspekty wymiany zostały przedstawione w multimedium (Übung 1), przyporządkowują wyrazy do kategorii (Übung 2) oraz dopasowują podpisy do zdjęć (Übung 3).

  • Uczniowie w parach lub w grupach, według decyzji nauczyciela, wykonują zadania z części Sprawdź się: grają w memory (Aufgabe 1), rozwiązują krzyżówkę (Aufgabe 2), tworzą zwroty z podanych fragmentów (Aufgabe 3), uzupełniają luki w zdaniach (Aufgabe 4), wskazują rodzajniki pasujące do rzeczowników (Aufgabe 5), przyporządkowują wyrazy w języku niemieckim do ich polskich odpowiedników (Aufgabe 6). Nauczyciel ustala tempo pracy dopasowane do klasy. Każde zadanie jest sprawdzane przez nauczyciela lub uczniów. Uczniowie, którzy prezentują rozwiązane zadanie, mogą otrzymać informację zwrotną o poprawności jego wykonania od pozostałych uczniów. Wówczas nauczyciel czuwa nad przebiegiem realizacji zadania.

c) Faza podsumowująca:

  • Na podstawie słownictwa z tekstu i katalogu interaktywnego uczniowie rozmawiają o zaletach wymiany uczniowskiej; zapisują w parach zalety wymiany uczniowskiej, prezentują swoje pomysły na forum klasy oraz dyskutują nad pomysłami innych uczniów. Nauczyciel tworzy listę zalet wymiany uczniowskiej na tablicy.

  • Pracując w tych samych parach lub w grupach, uczniowie wykonują Aufgabe 8 z części Sprawdź się, które polega na przygotowaniu jednodniowego programu wymiany uczniowskiej. Zastanawiają się, bazując na informacjach poznanych podczas lekcji, co mogliby zaproponować uczniom, którzy przyjechaliby do ich szkoły na wymianę.

Praca domowa

Uczniowie rozwiązują Aufgabe 7 z części Sprawdź się, które polega na przetłumaczeniu 5 zdań. Jeśli zadanie jest zbyt trudne, nauczyciel może je podzielić, tzn. część klasy przetłumaczy zdanie 1 lub 1 i 2, kolejna grupa zdanie 3 lub 3 i 4 itp. Na kolejnej lekcji zadanie musi zostać sprawdzone, a wątpliwości wyjaśnione.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania katalogu interaktywnego:

  • przed lekcją: wprowadzenie do tematu, zainteresowanie tematem wymian uczniowskich, przypomnienie znanego słownictwa; nauczyciel może wykorzystać metodę odwróconej lekcji i poprosić uczniów, żeby w domu zapoznali się z katalogiem interaktywnym i zaznaczyli słowa, których nie rozumieją;

  • w trakcie lekcji: katalog interaktywny może być punktem wyjścia do rozmowy na temat wymian uczniowskich w klasie;

  • po lekcji: wykorzystanie do utrwalenie słownictwa związanego z wymianami uczniowskimi.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik