Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Czy Achilles i Hektor mogli dokonać innego wyboru?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
3) rozróżnia gatunki epickie, liryczne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole podstawowej oraz epos, odę, tragedię antyczną, psalm, kronikę, satyrę, sielankę, balladę, dramat romantyczny, powieść poetycką, a także odmiany powieści i dramatu, wymienia ich podstawowe cechy gatunkowe;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;
2) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl, sposób prowadzenia wywodu oraz argumentację;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;
6) rozumie, na czym polega logika i konsekwencja toku rozumowania w wypowiedziach argumentacyjnych i stosuje je we własnych tekstach;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca;
10) w interpretacji przedstawia propozycję odczytania tekstu, formułuje argumenty na podstawie tekstu oraz znanych kontekstów, w tym własnego doświadczenia, przeprowadza logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów;
IV. Samokształcenie.
5. dokonuje krytycznej selekcji źródeł;
6. wybiera z tekstu odpowiednie cytaty i stosuje je w wypowiedzi;
Lektura obowiązkowa
3) Homer, Iliada (fragmenty), Odyseja (fragmenty);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • na podstawie fragmentu Wojny trojańskiej Aleksandra Krawczuka ustali, co miało wpływ na działanie Achillesa;

  • na podstawie fragmentu Iliady Homera wyjaśni postępowanie Hektora;

  • wykaże, że uczestnicy wojny trojańskiej mieli świadomość istnienia fatum;

  • zredaguje wypowiedź pisemną na temat: jaki wpływ na swoje życie mieli Achilles i Hektor?

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • podająca;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o odszukanie w różnych źródłach informacji na temat Iliady.
    - Kto jest autorem tekstu?
    - Kiedy powstało dzieło?
    - Gdzie powstał utwór?
    - Co jest głównym tematem Iliady?

  2. Uczniowie zapoznają się również z grafiką interaktywną (multimedium). Wybierają jedno z dwóch poleceń i przygotowują się do pracy na zamieszczony tam temat.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i wprowadza ich w temat zajęć. Prosi chętną osobę o omówienie informacji przygotowanych w ramach pracy przed lekcją.

  2. Nauczyciel wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”. Chętna osoba podsumowuje krótko poznane informacje.

  2. Uczniowie dzielą się na dwie grupy. Do pierwszej należą osoby, które w ramach pracy przed lekcją wybrały do opracowania polecenie 1, do drugiej uczniowie, którzy będą pracować nad poleceniem 2. Warto wyodrębnić miejsce w klasie, aby uczniowie siedzieli wspólnie w podziale na grupy. Zespoły prezentują efekty swojej pracy po upływie ustalonego czasu i otrzymują na jej temat informację zwrotną od koleżanek i kolegów.

  3. Nauczyciel wraz z uczniami przechodzi do sekcji „Sprawdż się”. W tych samych grupach, w których pracowali poprzednio, uczniowie wykonują ćwiczenia zamieszczone w tej sekcji. Zespół, który pierwszy ukończy pracę, zgłasza to nauczycielowi. Następuje weryfikacja poprawności odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie przygotowują w ramach podsumowania propozycję słów kluczy do poznanego tematu, np.
    Achilles, Hektor, trudny wybór, wojna trojańska, fatum, wolność, wola, przeznaczenie, mit, filozofia, los, Iliada, porwanie Heleny. Mogą na tej podstawie stworzyć mapę myśli podsumowującą informacje z lekcji.

  2. Uczniowie korzystając z telefonów z dostępem do internetu, szukają w sieci dzieł, które tematycznie nawiązują do tematu lekcji. Przygotowują informację na temat autora dzieła, tytułu oraz krótko uzasadniają związek ilustracji z tematem (np. posąg Homera, Philippe‑Laurent, 1812, rzeźba, Musée du Louvre, Paryż; Tarcza Achillesa (ilustracja) [w:] „The Penny Magazine of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge” 1832 (z dn. 22.10); Posąg Achillesa, Anthony Hevron, Hyde Park, Londyn.

Praca domowa:

  1. Rzymski twórca i filozof Seneka w traktacie De ire (O gniewie) pisał:
    Seneka
    Myśli
    Gniew nie jest korzystny nawet w bitwach, czy też na wojnie; skłonny jest bowiem do zuchwalstwa i nie wystrzega się sam niebezpieczeństw, gdy chce je ściągnąć na innych. Najbardziej niezawodne jest takie męstwo, które długo i dokładnie bada i trzyma się w ryzach, by uderzyć w niespiesznie wyznaczonym kierunku.
    Źródło: Seneka, Myśli, tłum. Mieczysław Brożek, Warszawa 1989.
    Napisz rozprawkę, w której potwierdzisz słowa Seneki lub im zaprzeczysz. W swojej pracy odwołaj się do Iliady Homera i Wojny trojańskiej Aleksandra Krawczuka oraz do dwóch innych tekstów literackich.

Materiały pomocnicze:

  • Émile Mireaux, Życie codzienne w Grecji w epoce homeryckiej, Warszawa 1962.

  • Lidia Winniczuk, Ludzie, zwyczaje, obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2006.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Grafika interaktywna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.

Sprawdź się