Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.11.6

Imię i nazwisko autora lekcji: Beata Mamica

Przedmiot: język niemiecki

Temat zajęć: Lachen ist die beste Medizin/Śmiech to zdrowie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat zdrowia i pozytywnego wpływu śmiechu na zdrowie człowieka.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie, niepełnosprawność, uzależnienia, pierwsza pomoc w nagłych wypadkach);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
7) wyraża i opisuje uczucia i emocje;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • opisuje, dlaczego śmiech ma pozytywny wpływ na zdrowie człowieka;

  • przedstawia informacje na temat dziedziny nauki, jaką jest gelotologia;

  • pisze post o tym, co go śmieszy.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych, np. tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie, używanie obrazu i dźwięku (używanie skojarzeń wzrokowych, tworzenie ilustracji);

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego, np. porównywanie struktur z językiem ojczystym lub innym językiem obcym, np. angielskim, tłumaczenie wyrazów, uogólnianie;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych - niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego) i domyślanie się treści w języku niemieckim.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne,

  • kognitywizm,

  • podająca: pogadanka, anegdota, praca ze źródłem drukowanym, wykład informacyjny w formie audio i/lub video, podcast,

  • aktywizująca: burza mózgów, Partner Check, termometr,

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w parach,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • galeria zdjęć przedstawiających śmieszne sytuacje,

  • multimedium (plik audio),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat śmiechu, jego terapeutycznego i zdrowotnego oddziaływania na zdrowie i wygląd człowieka.

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych wyrazów do tematu lekcji.

  • Jako ciekawostkę do tematu podaje informacje na temat humoru Niemców – jest sporo kabaretów, programów rozrywkowych i komików mających swoje programy w telewizji lub w Internecie; humor niemiecki jest dosyć specyficzny i można odnieść wrażenie, że Niemcy nie mają poczucia humoru.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tytuł tekstu i zastanawiają się, o czym jest tekst. Snują przypuszczenia na forum klasy (Übung 1 z sekcji Przeczytaj). Uczniowie czytają tekst, starając się go zrozumieć na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. W razie wątpliwości wspiera ich nauczyciel.

  • Uczniowie dobierają się w pary. Następnie naprzemiennie uzupełniają zdania odpowiednimi wyrazami oraz tworzą zdania względne, wyjaśniając partnerowi swój tok rozumowania (Übung 2‑3 z sekcji Przeczytaj). W kolejnym kroku dwie pary porównują swoje rozwiązania. Na koniec uczniowie dokonują refleksji nad pracą w parze. 

  • Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy, słuchają pliku audio, notują równocześnie pytania dotyczące usłyszanego tekstu. Po wypisaniu pytań słuchają ponownie nagrania, by sprawdzić poprawność i zanotować właściwe odpowiedzi. Uczniowie każdej grupy uzgadniają między sobą wspólne pytania (około 6–7), które zadadzą innej grupie. Po uzgodnieniu wspólnych pytań grupy zadają sobie naprzemiennie pytania dotyczące usłyszanego tekstu. Uczniowie udzielają informacji zwrotnej do prawidłowych odpowiedzi. Po rundzie pytań uczniowie zaznaczają poprawne dokończenie zdań, decydują, czy informacja jest zawarta w tekście, łączą wyrażenia z ich tłumaczeniami (Übung 1–3 w części Plik audio).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie po kolei opowiadają o pozytywnym wpływie śmiechu na zdrowie człowieka.

  • W ramach ewaluacji lekcji nauczyciel korzysta z techniki termometru. Uczniowie, wychodząc z klasy, zaznaczają na termometrze swoją ocenę zaangażowania podczas lekcji (w skali -5 do +5).

Praca domowa

Uczniowie formułują wpis w mediach społecznościowych na temat sytuacji, które ich rozśmieszają. Opisują, jak się czują i jak reaguje wtedy otoczenie (Aufgabe 7 z sekcji Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio:

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa. Uczniowie przygotowują galerię śmiesznych zdjęć, opisują, co przedstawiają fotografie i dlaczego wydają im się śmieszne.

  • W trakcie lekcji: uczniowie podzieleni na grupy przygotowują poradnik w formie grafomotki z informacjami, dlaczego warto się śmiać. Poradniki prezentują na forum klasy oraz zawieszają na ścianach sali lekcyjnej.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Uczniowie przygotowują quiz w formie online do tematu z wykorzystaniem zwrotów i słownictwa z lekcji.

Słownik