Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia
Temat: Przyczyny wybuchu rewolucji. Rewolucja lutowa
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, jakie znaczenie dla wybuchu rewolucji miały zamknięte piekarnie, a jakie – anomalie pogodowe w Piotrogrodzie zimą 1917 r.;
ocenia odpowiedzialność cara Mikołaja II za wybuch rewolucji lutowej;
wskazuje, w którym momencie można mówić o rewolucji w Piotrogrodzie.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Przyczyny wybuchu rewolucji. Rewolucja lutowa”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z treściami w sekcji „Przeczytaj” i wykonanie ćwiczenia nr 1 w sekcji „Sprawdź się”.
Nauczyciel poleca uczniom przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wstępna:
Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz wyświetla na tablicy temat lekcji.
Raport z przygotowań. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum.
Faza realizacyjna:
Prezentacje uczniów. Wskazani przed lekcją uczniowie prezentują i omawiają efekty swojej pracy. Nauczyciel oraz inni uczniowie zadają pytania prezentującym, w razie potrzeby uzupełniając ich wypowiedzi.
Praca z multimedium („Audiobook”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 1: „Wysłuchaj nagranej treści telegramów pisanych przez cara Mikołaja II do żony Aleksandry Fiodorowny w lutym 1917 r. Określ, jakie sprawy zajmują władcę”. Poleca uczniom, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie pracują w parach i wykonują polecenie nr 2 - „Wskaż fragmenty, w których znajdują odzwierciedlenie wydarzenia rewolucji lutowej. Określ postawę cara wobec rewolucji”, dyskutują i zapisują wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie następujące ćwiczenia w sekcji „Sprawdź się”: 2 i 3, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.
Nauczyciel wyświetla kolejne ćwiczenia nr 4‑6, które uczniowie wykonują w czteroosobowych grupach. Po każdym zakończonym zadaniu wybrana grupa prezentuje swoje rozwiązanie.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie 8 „Przeanalizuj poniższe zdjęcia wykonane w czasie rewolucji lutowej w Rosji i stwórz na ich podstawie relację na temat wydarzeń w Piotrogrodzie w lutym/marcu 1917 r.”.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenie nr 7 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.
Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.
P. Oxley, Russia 1855‑1991. From Tsars to Commissars, Oxford University Press 2001.
Wybór tekstów źródłowych do wskazanej epoki.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Audiobook”, aby przygotować się do późniejszej pracy.