Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Nowy terroryzm
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.
Uczeń:
5) wyjaśnia źródła współczesnego terroryzmu oraz przedstawia różne organizacje terrorystyczne i sposoby oraz przykłady ich działania.
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
16) wyjaśnia przyczyny i sposoby działania terrorystów.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie „nowego terroryzmu”;
omawia przykłady organizacji terrorystycznych i sposoby ich działania;
analizuje przyczyny i skutki działań organizacji terrorystycznych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
metoda kuli śnieżnej;
elementy WebQuestu;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
kartki A3, pisaki.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
Uczniowie wyszukują w sieci informacje o organizacjach i atakach terrorystycznych z ostatnich 10 lat - –elementy WebQuestu.
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Weryfikacja wiedzy potocznej. Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy, które na kartkach wypisują skojarzenia z pojęciem „terroryzm”. Następnie porównują swoje skojarzenia ze skojarzeniami innych grup i najtrafniejsze wypisują na tablicy.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie zapoznają się z treścią „Przeczytaj”. Następnie w parach tworzą definicję pojęcia „nowy terroryzm”, po czym łączą się w czwórki i ósemki dalej pracujące nad definicją. Na koniec spośród zaproponowanych wybierają najlepszą.
2. Nauczyciel inicjuje dyskusję o cechach nowego terroryzmu; szczególną uwagę zwracając na zjawisko działań asymetrycznych. Klasa podaje przykłady ataków terrorystycznych z ostatnich lat, których cechą charakterystyczną są właśnie działania asymetryczne. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.
3. Uczniowie zapoznają się z mapami myśli i na podstawie przygotowanych wcześniej materiałów w parach je uzupełniają. Następnie podają przykłady organizacji terrorystycznych i odpowiednio je klasyfikują. Zwracają przy tym uwagę na sposoby ich działania oraz przykłady akcji z ich udziałem.
4. Praca ze schematem dotyczącym liczby zamachów terrorystycznych, liczby ofiar i rannych. Uczniowie wspólnie omawiają wybrany zamach terrorystyczny z ostatnich lat, zwracając uwagę na cel tego zamachu oraz na to, czy przyznała się do niego jakaś organizacja terrorystyczna. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.
5. Klasa w kilkuosobowych grupach krótko dyskutuje na temat przyczyn, skutków i rozległości zjawiska terroryzmu. Przedstawiciele grup zapisują je na kartkach, a następnie porównują z wynikami pracy innych grup i przedstawiają wnioski z dyskusji na forum.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie porównują wiedzę zdobytą na lekcji z pojęciami zapisanymi na początku lekcji na tablicy. Rozmawiają o tym, co wiedzieli wcześniej, a czego dowiedzieli się podczas zajęć.
2. Uczniowie oceniają swoje zaangażowanie w zajęcia, a wybranym osobom nauczyciel wystawia oceny.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują e‑ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Przemysław Osiewicz, Sebastian Wojciechowski, Zrozumieć współczesny terroryzm, Warszawa 2017.
Anna Zagórska, Bezsilność prawa wobec współczesnych zagrożeń asymetrycznych – nielegalna migracja jako źródło terroryzmu, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” 2017, nr 2.
Kuba Jałoszyński (red.), Współczesne zagrożenia terroryzmem, Szczytno 2013.
Roman Polko, Terroryzm – zagrożenie globalne i lokalne, [w:] GROM w działaniach przeciwterrorystycznych, Warszawa 2008.
Paweł Sitko, Terroryzm. Rola i miejsce Policji w jego zwalczaniu, Katowice 2013.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Multimedia uczniowie mogą wykorzystać do przygotowania się do lekcji powtórkowej.