Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 2.6.1.4

Imię i nazwisko autora: Magdalena Sieradz

Przedmiot: Język obcy nowożytny - język niemiecki

Temat zajęć: Drei Generationen / Trzy pokolenia

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa VI, poziom językowy - A2+/B1

Cel ogólny lekcji

Rozwijanie i doskonalenie umiejętności opisywania i wypowiadania się na temat okresów życia, relacji panujących w rodzinie oraz stosowania czasowników modalnych.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.1. Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (II etap edukacyjny, klasy IV–VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wymieni wady i zalety mieszkania rodziny wielopokoleniowej pod jednym dachem;

  • opowie, jak spędza wolny czas i jak robią to jego rodzice;

  • opisze swoją rodzinę i relacje w niej panujące.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • pracuje na autentycznych materiałach językowych;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • używanie obrazu i dźwięku;

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego – tłumaczenie słów;

  • czytanie w celu znalezienia określonych szczegółów.

Metody/techniki nauczania:

  • podająca – techniki: wyjaśnianie, praca ze źródłem drukowanym, praca z mapą myśli;

  • metoda aktywizująca – gry dydaktyczne, wyrażanie opinii;

  • kognitywna – techniki: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer, laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel pyta uczniów, kto mieszka pod jednym dachem z dziadkami i oblicza, jaki to procent uczniów w klasie. Następnie prosi, aby uczniowie przeczytali tekst wprowadzający „Czy wiesz, że...” i porównali statystykę klasową z sytuacją w Niemczech.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie opisują zdjęcie pod tekstem w części Przeczytaj. Najważniejsze słowa z ich wypowiedzi dotyczące rodziny notowane są na tablicy. Uczniowie czytają tekst w części Przeczytaj. Następnie nauczyciel dzieli ich na trzy grupy. Jedna grupa skupia się na zakazach mamy, druga - na zakazach ojca, trzecia - na zakazach ze strony dziadków i wymienia je na forum.

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy przykładowe zdania:

Tochter: Ich will ausgehen.

Mutter: Du darfst nicht ausgehen.

  • Nauczyciel pomaga uczniom w odkryciu znaczenia czasowników modalnych wollen i dürfen. Uczniowie analizują wskazówki gramatyczne (Tipp zur Grammatik w części Przeczytaj) i zapoznają się z odmianą tych czasowników.

  • Uczniowie starają się stworzyć na podstawie tekstu i zdań modelowych własne konstrukcje według wzoru:

Ich: Ich will...

Mutter: Du darfst nicht...

  • Zamiast tego uczniowie mogą wykonać Übung 2 i 3 z części Przeczytaj.

  • Uczniowie zapoznają się z aktywnościami różnych grup zaprezentowanymi w mapie pojęć. Utrwalają nowe słownictwo, wykonując ćwiczenia z części Mapa pojęć.

  • Uczniowie przeprowadzają ankietę w klasie: Was darfst du nicht? wykorzystując przy tym metodę kuli śnieżnej: każdy z uczniów zadaje to pytanie pięciu osobom w klasie i notuje ich odpowiedzi. Uczniowie mogą przy tym wykorzystywać słownictwo z „mapy myśli”. Następnie uczniowie łączą się w grupy 4‑osobowe i na podstawie swoich notatek sporządzają statystykę najczęstszych zakazów. Potem grupy 4‑osobowe łączą się z innymi grupami 4‑osobowymi i wspólnie rewidują swoje rankingi. Następnie na forum klasy omawiane są najczęstsze zakazy, jakie mają nastolatkowie.

  • Uczniowie pracują w grupach 4‑osobowych. Przed nimi leży arkusz papieru z pięcioma polami: w środku plakatu jest pole wspólne, zaś każdy z członków grupy ma przed sobą własne pole do notatek (metoda Platzdeckchen/placemat). Uczniowie wpisują w swoim polu przemyślenia i argumenty dotyczące pytania, czy to dobrze, gdy trzy pokolenia mieszkają pod jednym dachem. Następnie czytają swoje notatki i starają się wypracować wspólne stanowisko.

c) Faza podsumowująca:

  • Uczniowie wyrażają i uzasadniają swoją opinię na forum klasy na temat tego, czy to dobrze, gdy trzy pokolenia mieszkają pod jednym dachem.

Praca domowa:

  • Uczniowie piszą e‑mail do koleżanki/kolegi z Niemiec na temat tego, jak oni, ich rodzice i dziadkowie spędzają czas wolny ( Aufgabe 7 z części Sprawdź się). Wykorzystują przy tym słownictwo z mapy myśli.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy pojęć:

  • przed lekcją: może być wykorzystana do powtórzenia znanego słownictwa;

  • w trakcie lekcji: mapa pojęć stanowi pomoc w tworzeniu wypowiedzi ustnych;

  • po lekcji: wykorzystanie słownictwa z mapy pojęć do stworzenia wypowiedzi pisemnej.

Źródło: Contentplus Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0

Słownik