Imię i nazwisko autora:

Martyna Jakubowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jaki jest związek między różnicą potencjałów a natężeniem pola w kondensatorze płaskim?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne:
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;
VII. Elektrostatyka. Uczeń:
10) opisuje ilościowo pole elektryczne wewnątrz kondensatora płaskiego;
11) posługuje się pojęciem pojemności kondensatora i jej jednostką; posługuje się zależnością pojemności kondensatora płaskiego od jego wymiarów; oblicza energię zmagazynowaną w kondensatorze.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. omówi i uzasadni związek między różnicą potencjałów a natężeniem pola elektrycznego w kondensatorze płaskim.

2. wyjaśni, dlaczego błonę komórkową można uważać za kondensator płaski wypełniony dielektrykiem.

3. zastosuje wzór ∆V=E∙d do obliczenia wartości natężenia pola lub różnicy potencjałów w kondensatorze płaskim.

Strategie nauczania:

blended‑learning - nauczanie hybrydowe

Metody nauczania:

- pokaz multimedialny,
- analiza pomysłów.

Formy zajęć:

- praca w grupach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

komputer dla każdego ucznia, kalkulator.

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Jak zbudowany jest kondensator płaski?”, „Jak definiuje się pojemność elektryczną kondensatora?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Wprowadzenie zgodnie z treścią e‑materiału.
• Nauczyciel rozpoznaje wiedzę uczniów poprzez zadanie pytań:
 - wyjaśnij pojęcia: kondensator płaski, różnica potencjałów, pojemność elektryczna.
- podaj jednostki: ładunku, potencjału i pojemności elektrycznej. 
Jeśli uczniowie nie znają odpowiedzi, nauczyciel pomaga im usystematyzować wcześniejszą wiedzę z elektrostatyki.

Faza realizacyjna

Uczniowie samodzielnie czytają tekst z części „Przeczytaj”. Nauczyciel sprawdza, czy uczniowie mają jakieś pytania związane z tekstem. Przykładowe pytania:
- Dlaczego przy obliczaniu natężenia pola elektrycznego w kondensatorze sumuje się wartości natężeń pól wytworzonych przez okładki kondensatora?
- Omów związek między różnicą potencjałów a natężeniem pola w kondensatorze płaskim.

Uczniowie wspólnie zastanawiają się nad pytaniami, które się pojawiły. Nauczyciel naprowadza uczniów na właściwe odpowiedzi.

Uczniowie oglądają film samouczek. Nauczyciel sprawdza, czy uczniowie mają pytania związane z filmem. Nauczyciel zadaje pytania:
- Co oznacza stwierdzenie, że „błona komórkowa jest spolaryzowana”?
- Dlaczego błonę komórkową można traktować jako kondensator?
Klasa wspólnie próbuje na nie odpowiedzieć. Jeśli zajdzie taka potrzeba, uczniowie wracają do wybranego fragmentu tekstu lub filmu.

Uczniowie dzielą się na 4 grupy. Wykorzystując zdobytą wiedzę rozwiązują zadania z części „Sprawdź się”. Nauczyciel wspiera uczniów w realizacji zadania. Uczniowie w grupach omawiają rozwiązania zadań, wspólnie zastanawiając się nad zadaniami, które sprawiły im trudność.

Faza podsumowująca

Każda z grup omawia 2 zadania „na forum klasy”. Nauczyciel sprawdza, które zadania sprawiły uczniom kłopot i dlaczego. Poprzez analizę wypowiedzi uczniów nauczyciel określa, w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele.

Praca domowa

Po przeanalizowaniu wyników pracy uczniów i ich uwag odnośnie zadań, które sprawiły im największą trudność, nauczyciel wybiera trzy zadania z części „Sprawdź się” jako pracę domową.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film samouczek może być wykorzystany podczas lekcji lub przed lekcją jako wprowadzenie do niej.