Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Ciśnienie krwi i jego pomiar
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Wyjaśnisz, czym jest ciśnienie krwi.
Wskażesz czynniki, od których zależy ciśnienie krwi.
Omówisz związek pomiędzy trybem życia i chorobami współistniejącymi a ciśnieniem krwi człowieka.
Dowiesz się, jak prawidłowo dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi oraz jak odczytać wynik badania.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z audiobookiem;
mapa pojęć;
analiza tekstu źródłowego;
ćwiczenia laboratoryjne.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
arkusze papieru, flamastry.
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Ciśnienie krwi i jego pomiar”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczeń nr 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.
Nauczyciel przygotowuje na zajęcia ciśnieniomierz (przynajmniej jeden).
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Nauczyciel przeprowadza na sobie pomiar ciśnienia krwi, wyjaśniając kolejno wykonywane kroki. Następnie chętne osoby przeprowadzają pomiary sobie nawzajem. Uczniowie zapisują swoje wyniki w zeszycie, zaznaczając odpowiednio ciśnienie skurczowe i rozkurczowe. Prowadzący zajęcia w razie potrzeby pomaga wykonać pomiar.
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium („Audiobook”). Uczniowie zapoznają się z materiałem udostępnionym przez nauczyciela. Następnie wykonują indywidualnie polecenia nr 1 („Wyjaśnij, jak alkohol wpływa na ciśnienie tętnicze krwi”) oraz nr 2 („Oceń, czy nadciśnienie tętnicze jest groźne dla zdrowia człowieka. Odpowiedź uzasadnij dwoma argumentami”) i porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.
Mapa pojęć. Uczniowie, pracując w parach, tworzą mapy pojęć związane z tematem lekcji, porządkując informacje z sekcji „Przeczytaj” oraz „Audiobook”.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 6, 7 i 8 (dotyczące wpływu kokainy na ciśnienie krwi, odnoszące się do tekstu źródłowego) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i formułują wspólne uzasadnienia. Nauczyciel w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowy tok rozumowania. Chętni prezentują odpowiedzi na forum klasy. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań: „Dziś nauczyłem/nauczyłam się…”, „Zrozumiałem/zrozumiałam, że…”, „Zaskoczyło mnie…”, „Dowiedziałem/dowiedziałam się...”.
Nauczyciel wyświetla temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, podsumowuje omawiany na lekcji materiał, wyjaśnia wątpliwości uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 3 do 5 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.