SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Podział religii

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

VIII. Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze: rozmieszczenie i liczba ludności, przemiany demograficzne, migracje, zróżnicowanie narodowościowe, etniczne i religijne, kręgi kulturowe, sieć osadnicza, procesy urbanizacji, rozwój obszarów wiejskich.

Uczeń:

10) charakteryzuje zróżnicowanie religijne ludności świata i Polski oraz wpływ religii na życie społeczne i gospodarkę.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• definiuje pojęcie religii,

• wymienia i charakteryzuje główne religie świata,

• ocenia wpływ głównych religii na gospodarkę i społeczeństwo.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: dyskusja, pogadanka, plakat/mapa myśli, praca z grafiką interaktywną i blokiem tekstowym e‑materiału

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, podręcznik, arkusze papieru, mazaki

Materiały pomocnicze

Desperak J., Balon J., Tablice geograficzne, Świat Książki, Warszawa 2003, s. 466–473.

Jagielski A., Geografia ludności, PWN, Warszawa 1978.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć, inicjując dyskusję i zadając pytania: czym jest religia? co składa się na religię (prawdy wiary, święte księgi, organizacja religii, tradycja)? jakie jest zróżnicowanie występowania religii na świecie?

• Następnie nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi uczniów, aby zapoznali się z zawartym w bloku tekstowym e‑materiału podziałem religii według różnych kryteriów (ze względu na przedmiot kultu i ze względu na zasięg) – krótka pogadanka.

• Następnie wspólnie uczniowie wydzielają główne religie na świecie.

• Nauczyciel dzieli uczniów na siedem grup – zadaniem każdej jest scharakteryzowanie wylosowanej religii (katolicyzm, prawosławie, protestantyzm, islam, hinduizm, buddyzm, judaizm) za pomocą plakatu, a następnie zaprezentowanie rezultatów pracy na forum klasy.

• Grupy otrzymują arkusze papieru i mazaki, w wyznaczonym przez nauczyciela czasie tworzą plakaty, charakteryzując wylosowaną religię; korzystają ze wszystkich dostępnych źródeł informacji.

• Po zakończeniu pracy uczniowie przyczepiają swoje plakaty na tablicy, następnie przedstawiciele grup omawiają poszczególne religie.

• Zadaniem pozostałych uczniów jest wybór najbardziej charakterystycznych cech każdej z prezentowanych religii i przygotowanie notatki lub mapy myśli w zeszycie.

• Nauczyciel ocenia pracę grup, następnie prosi o odczytanie kilku notatek, przygotowanych podczas wypowiedzi przedstawicieli grup.

• Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną.

• Uczniowie w parach zapoznają się z wpływem głównych religii świata na społeczeństwo i gospodarkę. Następnie w parach wykonują polecenie zawarte w tej części e‑materiału.

• Krótka dyskusja nad wpływem religii na społeczeństwo i gospodarkę w Polsce, a także w innych państwach (np. Indie, Izrael, Rosja, Niemcy, Tajlandia, Arabia Saudyjska, nauczyciel może zainicjować dyskusję nad innymi przykładami).

Faza podsumowująca

• Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia z bloku „Sprawdź się”.

• Uczniowie omawiają ćwiczenia, nauczyciel w razie potrzeby wspiera ich.

• Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami: oceniają, co było dla nich podczas lekcji trudne, ciekawe, gdzie mogą zastosować zdobytą na lekcji wiedzę.

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami. Ocenia pracę uczniów, biorąc pod uwagę ich możliwości i zaangażowanie.

Praca domowa

• Korzystając z różnych źródeł informacji, przedstaw religie, kościoły, świątynie, ośrodki i obiekty kultu religijnego występujące na terenie województwa, w którym znajduje się Twoja szkoła.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafikę interaktywną można wykorzystać w trakcie lekcji dotyczącej kręgów kulturowych świata (zakres podstawowy: VIII. 11; zakres rozszerzony: VIII. 3). Zawarta w e‑materiale grafika interaktywna może być wykorzystana do samodzielnego pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu.