Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.10.6

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Sportstars der DACHL‑Länder/Gwiazdy sportu krajów niemieckojęzycznych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat gwiazd sportu z krajów niemieckojęzycznych i ich osiągnięć.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

10) sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, imprezy sportowe, uprawianie sportu, pozytywne i negatywne skutki uprawiania sportu);

II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;

III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

4) znajduje w tekście określone informacje;

IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:

1) przedstawia siebie i inne osoby;

2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;

VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:

2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;

3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;

4) przedstawia publicznie w języku obcym wcześniej przygotowany materiał, np. prezentację, film.

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje w zakresie wielojęzyczności,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

rozpozna gwiazdy sportu pochodzące z krajów niemieckojęzycznych,
opowie o osiągnięciach sportowców z krajów niemieckojęzycznych,
sformułuje pytania, które chciałby zadać wybranemu sportowcowi.

Cele motywacyjne:

dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi,
ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem,
otrzymuje informację zwrotną o postępach,
sam decyduje, jak rozwiązać problem i udzielić wyjaśnień,
uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata,
wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

tworzenie skojarzeń myślowych, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;
ćwiczenie (wymowa, pisownia, tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie części zdań ze sobą);
rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia;
czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów, korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka takich jak słowniki czy Internet;
odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – domyślanie się treści w języku niemieckim na podstawie niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego);
pokonywanie ograniczeń w mówieniu i pisaniu poprzez np. użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy.

Metody i formy pracy:

podejście komunikacyjne,
podejście humanistyczne,
podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem źródłowym, praca z plikiem audio, wyjaśnienie;
aktywizująca: burza mózgów;
programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

praca indywidualna,
praca w parach,
praca w grupach,
plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,
słowniczek,
tarcza ze skalą od 1 do 6,
tekst źródłowy,
multimedium: plik audio,
zdjęcia sportowców,
zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu lub zdjęciom w tekście źródłowym i pyta, czy uczniowie rozpoznają przedstawione na nich dyscypliny i z jakimi sportowcami im się one kojarzą. W ten sposób zachęca uczniów do krótkiej dyskusji wprowadzającej w tematykę świata sportu. Następnie nauczyciel prosi uczniów o wykonanie Übung 1 w części Przeczytaj i dopasowanie nazwisk sportowców do określonej dyscypliny sportu. Wybrany uczeń czyta rozwiązanie, a pozostali uczniowie porównują swoje rozwiązania.

b) Faza realizacyjna

Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym na temat sportowców krajów niemieckojęcznych. W razie konieczności korzystają z dostępnych pomocy, np. wyrazów i zwrotów w słowniczku. Nauczyciel wspiera uczniów, odpowiadając na pytania dotyczące słownictwa.
Nauczyciel zachęca uczniów do krótkiej wymiany zdań na temat treści tekstu, zadając pytania, np. Was hast du erfahren? Welche Information war interessant? Was hat dich überrascht? Was hast du früher gewusst? Welche Person findest du interessant? Uczniowie wypowiadają się na forum klasy.
Uczniowie dobierają się w pary i sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykonując Übung 2‑3 w części Przeczytaj – zaznaczają, do których sportowców opisanych w tekście odnoszą się dane informacje, przyporządkowują konkretne opisy do poszczególnych osób.
Następnie nauczyciel zapisuje na tablicy kilka haseł, które pojawią się w pliku audio, np. Sportskanone, Leistungssport, Rudern, Training, Ernährung, Mannschaft. Nauczyciel prosi uczniów o podanie skojarzeń do podanych haseł, po czym zapisuje je, tworząc w ten sposób asocjogram.
Uczniowie zostają podzieleni na 4‑osobowe grupy i słuchają pliku audio. Zadaniem każdej grupy jest zanotowanie dodatkowych informacji do poszczególnych haseł asocjogramu. Następnie każda grupa losuje zagadnienie z asocjogramu, które omówi na podstawie treści nagrania oraz notatek. Uczniowie uzgadniają wewnątrz swojej grupy wspólną wersję informacji, a następnie przedstawiciele grup prezentują wyniki pracy w grupach na forum klasy.
Następnie uczniowie sprawdzają indywidualnie stopień zrozumienia treści pliku audio, wykonując Übung 1‑3 w części Plik audio. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią pliku audio, uzupełniają tekst, łączą wyrazy, tworząc wyrażenia.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie pracują w parach. Jeden z uczniów każdej pary otrzymuje od nauczyciela zdjęcie sportowca przedstawionego w tekście w części Przeczytaj i – nie pokazując zdjęcia koleżance/koledze – opowiada o danym sportowcu lub odpowiada na pytania, zadawane przez kolegę/koleżankę. Zadaniem drugiego ucznia jest odgadnięcie, o którego sportowca chodzi. Następnie role odwracają się i zdjęcie innego sportowca otrzymuje uczeń, który wcześniej występował w roli zgadującego.
Przed wyjściem uczniów z klasy nauczyciel rysuje lub zawiesza tarczę ze skalą od 1 do 6. Uczniowie zaznaczają, według własnej samooceny, ile zapamiętali z lekcji, gdzie 1 to prawie nic, a 6 bardzo dużo.

Praca domowa:

Uczniowie opisują sportowca, z którym chcieliby przeprowadzić wywiad, uzasadniają swój wybór oraz formułują pytania – Aufgabe 8 w części Sprawdź się.
W ramach pracy domowej uczniowie mogą otrzymać także zadanie dodatkowe – przygotowanie prezentacji sylwetki wybranego polskiego sportowca oraz informacji o początkach jego kariery i sukcesach. Forma zadania wybierana przez nauczyciela (prezentacja multimedialna/opis/plakat).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio

Przed lekcją: zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem. Uczniowie tworzą fiszki do tematu, którymi wymieniają się, ćwicząc słownictwo i zwroty.
W trakcie lekcji: baza leksykalna do wykonywania ćwiczeń i dyskusji na temat sportu. Uczniowie wcielają się w rolę Merle oraz opowiadają o karierze sportowca z jej perspektywy. Uczniowie mogą także sformułować dodatkowe pytania, które chcieliby zadać Merle.
Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z zakresu sportu. Uczniowie na podstawie wywiadu nagrywają podobny wywiad w języku niemieckim lub przygotowują profil zawodnika (Merle) – najważniejsze informacje na temat bohaterki nagrania.

Słownik