Imię i nazwisko autora:

Monika Sitek

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jaka jest planeta najbliższa Słońcu?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

IV. Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy materiałów źródłowych, w tym tekstów popularnonaukowych.

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

16) przeprowadza obliczenia i zapisuje wynik zgodnie z zasadami zaokrąglania oraz zachowaniem liczby cyfr znaczących wynikającej z dokładności pomiaru lub z danych;

18) przedstawia własnymi słowami główne tezy tekstu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii;

IV. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:

9) opisuje budowę Układu Słonecznego i jego miejsce w Galaktyce; posługuje się pojęciami jednostki astronomicznej, roku świetlnego i parseka;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. opisuje, jak zbudowany jest Merkury,

2. wymienia najbardziej charakterystyczne cechy Merkurego,

3. wymienia metody badania Merkurego,

4. rozumie i uzasadnia trudności związane z badaniem planety najbliższej Słońcu.

Strategie nauczania:

Game‑based learning

Metody nauczania:

pogadanka, wzajemne nauczanie się przez uczniów

Formy zajęć:

praca w parach

Środki dydaktyczne:

urządzenia multimedialne dla par uczniów, stopery, rzutnik

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Co nazywamy Układem Słonecznym?”, „Co to są planety skaliste?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel rozpoczyna zajęcia od pytania: Jaka jest najbliższa Słońcu planeta? Nauczyciel prowadzi otwartą krótką dyskusję na temat Merkurego notując na tablicy fakty z dotychczasowej wiedzy, które przytaczają uczniowie (nie wszyscy uczniowie muszą się z nimi zgadzać). Nauczyciel pyta uczniów, czego chcieliby się dowiedzieć o Merkurym? Co byłoby dla nich ciekawe? Na tablicy wypisane zostają cele lekcji w oparciu o opinie uczniów.

Faza realizacyjna:

Uczniowie w parach rozgrywają grę edukacyjną z tego e‑materiału. Każda para notuje swój wynik i czas przebiegu gry. Nauczyciel tworzy ranking: wygrywa para, która miała najwięcej punktów i najlepszy czas. Nauczyciel kontroluje każdy etap gry i tworzy zestawienie zagadnień, z którymi uczniowie radzili sobie najsłabiej. Można zrobić to zestawienie na podstawie opinii samych uczniów.

Nauczyciel przeprowadza pogadankę połączoną z dyskusją na tematy, które najbardziej zaciekawiły uczniów oraz sprawiły im największą trudność w grze. Uczniowie biorą czynny udział w pogadance – jeżeli, ktoś z uczniów zna interesujący fakt o Merkurym prezentuje go klasie. Uczniowie sprawdzają, czy fakty przedstawione na początku lekcji – zanotowane na tablicy, są zgodne z prawdą.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel prezentuje w zwartej i jasnej formie najważniejsze cechy charakterystyczne Merkurego w oparciu o propozycje uczniów. Uczniowie rozwiązują zad. 1‑5 z zestawu ćwiczeń - w parach dobranych przez nauczyciela: osoba, która miała najlepszy wynik w grze z osobą z najsłabszym wynikiem. Dobór w pary powinien mieć na celu zmobilizowanie uczniów do wzajemnego uczenia.

Nauczyciel pyta uczniów, czy osiągnęli postawione cele, w jakim stopniu pogłębili swoją wiedzę na temat Merkurego. Każdy e‑materiał o planetach zawiera gry edukacyjne bazujące na pytaniach i odpowiedziach. Nauczyciel może połączyć rozgrywki gry o każdej planecie.

Praca domowa:

Zad. 6‑10 z zestawu ćwiczeń, wykonane w oparciu o tekst e‑materiału.
Dla chętnych uczniów: proszę znaleźć w bazie danych exoplanets.eu planety podobne do Merkurego oraz przedstawić porównanie w formie plakatu.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Grę edukacyjną uczniowie mogą wykorzystać w domu w celu powtórzenia i utrwalenia wiadomości o Merkurym.