Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Instytucje i mechanizmy ochrony praw człowieka w ramach Unii Europejskiej
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XII. Prawa człowieka i ich ochrona międzynarodowa.
Uczeń:
6) charakteryzuje system ochrony praw człowieka Unii Europejskiej (Karta Praw Podstawowych, działania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie;
7) przedstawia argumenty na rzecz uniwersalności praw człowieka i analizuje zastrzeżenia formułowane przez jej przeciwników.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
przeanalizuje dokumenty UE dotyczące systemu ochrony praw człowieka;
scharakteryzuje instytucje UE zajmujące się ochroną praw człowieka;
oceni rolę UE w zakresie ochrony praw człowieka.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
kula śnieżna;
quiz;
dyskusja;
rozmowa nauczająca.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Instytucje i mechanizmy ochrony praw człowieka w ramach Unii Europejskiej” i omówienie celów zajęć.
2. Uczniowie pracują metodą kuli śnieżnej. W parach przygotowują odpowiedź na pytanie zawarte we wprowadzeniu. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa odpowiedź.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Podsumowanie” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność.
2. Wybrana osoba czyta polecenie 1 z sekcji „Mapa myśli”. Po zapoznaniu się z poleceniem uczniowie dzielą się na grupy i opracowują odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie osoba reprezentująca wskazaną (lub zgłaszającą się) grupę prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.
3. Klasa krótko dyskutuje, oceniając skuteczność pozasądowych mechanizmów ochrony praw człowieka w UE. Wnioski z rozmowy są zapisywane w odpowiedzi do ćw. 1 pod multimedium. Uczniowie w parach przygotowują argumenty do dyskusji na temat systemu ochrony praw człowieka w UE: czy jest to system skuteczny? Dyskutują, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie kończą zdanie: „System ochrony praw człowieka w UE jest jak…, ponieważ…”.
2. Uczniowie wypowiadają się na temat swojego zaangażowania w zajęcia. Wybranym osobom nauczyciel wystawia oceny.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Sozański Jarosław, Prawa człowieka w Unii Europejskiej, Poznań 2013.
Jerzy Jaskiernia, Kamil Spryszak, Europejski system ochrony praw człowieka, Warszawa 2016.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Mapa myśli” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.