Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Opcje polityczne w Polsce
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony, klasa III
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna.
1. Rozumienie specjalistycznych pojęć i posługiwanie się terminami geograficznymi.
3. Identyfikowanie sieci powiązań przyrodniczych, społecznych, kulturowych, gospodarczych i politycznych w przestrzeni geograficznej.
4. Zaznajomienie z geoinformacyjnymi narzędziami analizy danych geograficznych.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
5. Stawianie pytań, formułowanie i weryfikacja hipotez oraz proponowanie rozwiązań problemów dotyczących środowiska geograficznego.
8. Wykorzystywanie zdobytej wiedzy i umiejętności geograficznych w analizie i ocenie przemian przestrzeni geograficznej.
III. Kształtowanie postaw.
2. Kształtowanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej dla osobistego rozwoju człowieka oraz aktywności społecznej.
7. Przekonanie o potrzebie odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym i obywatelskim na rzecz rozwoju lokalnego, regionalnego oraz Polski.
Treści nauczania
XV. Zróżnicowanie społeczno‑kulturowe Polski: regiony etnograficzne, poziom życia, zachowania prokreacyjne Polaków, zalety i wady życia na wsi i w mieście, cechy miast, zaangażowanie w działalność społeczną, preferencje wyborcze, partycypacja społeczna, ubóstwo, wykluczenie i solidarność społeczna.
Uczeń:
8) analizuje przestrzenne zróżnicowanie preferencji wyborczych Polaków, wykorzystując technologie geoinformacyjne, i dyskutuje nad przyczynami tego zróżnicowania.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
rozpoznaje największe ugrupowania polityczne w Polsce i ramy programowe tych ugrupowań,
analizuje przestrzenne zróżnicowanie preferencji wyborczych Polaków oraz ocenia jego przyczyny,
charakteryzuje sposoby generowania poparcia dla konkretnych partii.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Formy zajęć: praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablet, dane statystyczne i mapy dotyczące wyborów w latach 2001, 2005, 2007, 2011, 2015, zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
dane Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące wyników wyborów parlamentarnych, pkw.gov.pl [dostęp online: 28.05.2020].
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Nauczyciel wprowadza w temat lekcji poprzez krótkie omówienie głównych partii politycznych w Polsce i najważniejszych punktów ich programów.
Faza realizacyjna
Omówienie zasad wykonania zadania. Zadaniem uczniów jest przeanalizowanie wyników wyborów parlamentarnych w Polsce w latach 2001‑2019, określenie przestrzennego zróżnicowania preferencji wyborczych Polaków oraz ich zmian w czasie i przestrzeni, a także ocena ich przyczyn.
Podział uczniów na 6 grup (liczebność grup określa nauczyciel); każda grupa analizuje wyniki wyborów do sejmu w danym roku wyborczym, określa przestrzenny rozkład wyników, identyfikuje jego przyczyny.
Rozdanie uczniom materiałów do analizy – mapy przedstawiające wyniki wyborów w poszczególnych latach, dane liczbowe/wykresy/mapy ilustrujące frekwencję, strukturę głosujących ze względu na płeć, wiek i wykształcenie (alternatywnie, w zależności od możliwości wykorzystania sprzętu komputerowego, uczniowie samodzielnie pozyskują te informacje ze strony Państwowej Komisji Wyborczej).
Wybranie liderów w grupach, których zadaniem jest przedstawienie na forum klasy poszczególnych grup wniosków i spostrzeżeń dotyczących przestrzennego rozkładu preferencji wyborczych w danym roku. Po zakończeniu każdego wystąpienia następuje krótka dyskusja, w której udział biorą pozostali uczniowie. Nauczyciel na bieżąco weryfikuje poprawność wypowiedzi, ukierunkowuje odpowiedzi, zadaje pytania pomocnicze, aktywizuje biernych uczniów.
Wyświetlenie przez nauczyciela na ekranie usytuowanych obok siebie map prezentujących wyniki wyborów w latach 2001‑2019 z uwzględnieniem dwóch głównych partii politycznych.
Burza mózgów z udziałem wszystkich uczniów, której celem jest określenie przyczyn zmian preferencji wyborczych w czasie i przestrzeni – giełda pomysłów.
Dyskusja na temat każdego rozwiązania i jego ocena; uczniowie wspólnie z nauczycielem wybierają najtrafniejsze rozwiązania i uzasadniają swoje stanowisko. Zadaniem nauczyciela jest czuwanie nad przebiegiem debaty i przestrzeganiem zasad, zadawanie pytań pomocniczych, wyciąganie wniosków, itp.
Zapoznanie się z treścią filmu edukacyjnego. Indywidualne wykonanie polecenia nr 1. Wybrani uczniowie prezentują swoje wypowiedzi.
Podsumowanie nauczyciela - celem jest wskazanie najważniejszych prawidłowości przestrzennego i czasowego zróżnicowania preferencji wyborczych Polaków oraz kompleksowa ocena jego przyczyn.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.
Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Praca domowa
Dokończ ćwiczenia zawarte w e‑materiale.
Zapoznaj się z pozostałymi treściami z e‑materiału.
Praca pisemna. Zanalizuj wyniki wyborów do senatu w latach 2001‑2019. W tym celu skorzystaj z danych dostępnych na stronie Państwowej Komisji Wyborczej. Określ zmiany przestrzenne i czasowe, zidentyfikuj ich przyczynę i pisemnie przedstaw wnioski.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Zawarty w e‑materiale film może być wykorzystany jako jeden z elementów do wykorzystania podczas lekcji w ramach przedmiotu wiedzy o społeczeństwie.