Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Formy organizacji przestrzennej przemysłu high‑tech na świecie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa II
Podstawa programowa
XI. Przemiany sektora przemysłowego i budownictwa: czynniki lokalizacji przemysłu tradycyjnego i zaawansowanych technologii, obszary koncentracji przemysłu, rozwój i rola budownictwa w gospodarce.
Uczeń:
2) wskazuje obszary koncentracji przemysłu (ważniejsze ośrodki przemysłowe, technopolie, okręgi) na świecie i w Polsce oraz wyjaśnia istotę i rolę klastrów w budowie gospodarki opartej na wiedzy.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
przedstawia cechy przemysłu zaawansowanych technologii,
charakteryzuje formy organizacji przestrzennej przemysłu zaawansowanych technologii na świecie,
identyfikuje różnice między klastrem, technopolią, parkiem technologicznym i naukowym,
rozpoznaje rejony świata, w których rozwija się przemysł high‑tech.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom, debata, pogadanka
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Kilar W., Technopolie jako miejsca lokalizacji korporacji informatycznych, „Przedsiębiorczość – Edukacja” 2016, nr 12, s. 114–122.
Wybrane aspekty funkcjonowania parków technologicznych w Polsce i na świecie, K.B. Matusiak, A. Bąkowski (red.), Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2008.
PRZEBIEG LEKCJI
Przed lekcją uczniowie powinni się zapoznać z tekstem e‑materiału.
Faza wprowadzająca
Wprowadzenie do lekcji poprzez krótkie przypomnienie/omówienie pojęć: przemysł zawansowanych technologii, klaster, technopolia, park technologiczny, park nauki. Pytania sprawdzające poziom wiedzy uczniów – pogadanka prowadzona w interakcji z uczniami mająca na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat przemysłu high‑tech.
Omówienie zasad wykonania zadania: zadaniem uczniów jest przeprowadzenie debaty po obejrzeniu i omówieniu grafiki interaktywnej i wieloaspektowa ocena zasadności rozwoju przemysłu high‑tech oraz zagrożeń z tym związanych.
Prezentacja grafiki interaktywnej – pogadanka nauczyciela w interakcji z uczniami dotycząca koncentracji przemysłu high‑tech i specyfiki produkcji w różnych rejonach świata.
Przedstawienie przez nauczyciela zasad organizacji debaty.
8–10 uczniów uczestniczy bezpośrednio w debacie, dzieląc się na zwolenników i przeciwników dyskutowanej tezy (uczniów typuje nauczyciel). Teza: czy rozwój klastrów, technopolii i innych form przemysłu high‑tech pogłębi dysproporcje gospodarcze i społeczne między regionami na świecie (alternatywnie: między krajami wysoko rozwiniętymi i resztą świata)?
Dwie grupy siadają przy stołach ustawionych po obu stronach sali lekcyjnej, pozostali uczniowie zajmują miejsca w ławkach,
Debatą kieruje nauczyciel, udzielając głosu na przemian poszczególnym stronom (zaczyna strona broniąca tezy) i podsumowując wystąpienia.
Każda runda wypowiedzi zwolenników i przeciwników dyskutowanego problemu trwa 3‑4 minuty.
Pozostali uczniowie głosują po każdej rundzie, przesiadając się na odpowiednią stronę sali lekcyjnej (lub w inny sposób wyrażając swoją ocenę etapu debaty).
Przeprowadzenie debaty – proponowane tematy do dyskusji:
Czy rozwój przemysłu zaawansowanych technologii jest potrzebny?
Czy z rozwojem przemysłu zaawansowanych technologii wiążą się szanse rozwoju gospodarczego i społecznego regionu?
Czy z rozwojem przemysłu zaawansowanych technologii wiążą się zagrożenia dla człowieka/społeczeństwa, gospodarki, środowiska przyrodniczego?
Czy niektóre rejony świata zostaną zdominowane przez wielkie korporacje kontrolujące przemysł zaawansowanych technologii?
Czy rozwój przemysłu zaawansowanych technologii pogłębi dysproporcje gospodarcze i społeczne między regionami na świecie (alternatywnie: między krajami wysoko rozwiniętymi i resztą świata)?
Nauczyciel czuwa nad przebiegiem debaty, zadaje pytania naprowadzające po każdej rundzie wypowiedzi, podsumowuje jej przebieg, nie wyrażając przy tym swojej opinii.
Podsumowanie wyników debaty przez nauczyciela, ocena aktywności, wskazanie zwycięskiej grupy.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji i treści przedstawionych w multimediach.
Wykonanie (indywidualne) kilku wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń z e‑materiału i przedstawienie rezultatów na forum klasy.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Praca domowa
Wykonanie wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Praca pisemna: charakterystyka organizacji przestrzennej przemysłu zaawansowanych technologii w wybranym regionie świata/Polski – studium przypadku.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna zawarta w e‑materiale może być wykorzystana podczas zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych z rozwojem gospodarczym różnych regionów świata. Uczeń może spożytkować e‑materiał do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy w domu oraz w czasie lekcji mających na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego rozwoju przemysłu i budownictwa.