Dla nauczyciela
Konspekt (scenariusz) lekcji
Imię i nazwisko autora: | Monika Sitek |
Przedmiot: | fizyka |
Temat zajęć: | Co to są planety skaliste Układu Słonecznego? |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony |
Podstawa programowa | Cele kształcenia – wymagania ogólne Zakres rozszerzony |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania | formative feedback |
Metody nauczania | pokaz, analiza pomysłów, wzajemne nauczanie się uczniów |
Formy zajęć: | Praca w grupach |
Środki dydaktyczne: | kulki styropianowe dla każdej z grup, po jednym drucie/cienkim patyczku do każdej kulki dłuższe niż średnica kulki, wata lub coś symulujące chmury, co można przykleić do kulki, 4 markery/kolory farby: czerwony, niebieski, szary i brązowy komputery lub urządzenia elektroniczne pozwalające uczniom wypełnić zadania sprawdzające |
Materiały pomocnicze: | E‑materiały: „Merkury – planeta najbliższa Słońcu”, „Dlaczego Wenus jest najjaśniejszą planetą”, „Co wiesz o Ziemi jako planecie”, „Dlaczego Mars nazywany jest „czerwoną planetą” |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem i medium przed lekcją. Nauczyciel na lekcji zadaje pytanie, które jest tematem lekcji. Uczniowie powinni rozpocząć krótką burzę mózgów mającą na celu postawienie celów lekcji oraz postawienie najbardziej nurtujących klasę pytań. | |
Faza realizacyjna: | |
Nauczyciel dobiera uczniów w grupy 4‑osobowe (nie większe). Każda grupa dostaje 4 kulki styropianowe i 4 patyczki/druciki oraz watę. Jeden patyczek będzie symulował oś obrotu, wata ewentualne chmury – więcej waty to więcej chmur. Każda grupa wbija patyczki zgodnie z ułożeniem osi w styropianową kulkę. Kulki z zaznaczonymi osiami i chmurami podajemy sąsiedniej grupie. Merkury nie powinien mieć waty, Ziemia pojedyncze zlepki chmur, Mars znikome bardzo cienkie lub wcale, Wenus powinna być cała bardzo grubo obklejona chmurami. Grupa mająca kulki z osią od poprzedniej grupy musi zaznaczyć kolorem odpowiednią planetę, ale nie może napisać jej nazwy – szary Merkury, brązowy Wenus, niebieski Ziemia i czerwony Mars (to uczniowie muszą odpowiednio dobrać kolor zgodny z kolorem planety). Kulki przekazywane są następnej grupie, która musi na tle klasy zaprezentować otrzymane kulki. Każdy uczeń z grupy prezentuje jedną z otrzymanych planet: uczeń trzyma planetę zgodnie z kątem nachylenia osi (ławkę przyjmujemy za płaszczyznę ekliptyki). Jeżeli uczeń nie zgadza się z oznaczeniami wprowadzonymi przez poprzedników musi wyjaśnić dlaczego. Następnie dany uczeń podaje reszcie klasy jeden fakt o tej planecie nie związany z kolorem i osiami (masa, promień, odległość od Słońca, grawitacja, ilość księżyców, powierzchnia, chmury). Kolejny uczeń podaje inną informację na temat tej samej planety. W każdej chwili uczniowie lub nauczyciel mogą zaprotestować, jeżeli prezentujący uczeń się pomyli – nauczyciel musi naprowadzić ucznia na poprawną odpowiedź. W tej fazie lekcji nauczyciel może wykorzystać e‑materiały związane z poszczególnymi planetami. | |
Faza podsumowująca: | |
Nauczyciel pyta uczniów, czy osiągnęli cele postawione na początku lekcji. Uczniowie rozwiązują zadania z zestawu ćwiczeń tego e‑materiału. Nauczyciel prezentuje klasie 1‑2 układy planetarne, które składają się z planet skalistych np.: TRAPPIST‑1, Kepler‑107. | |
Praca domowa: | |
Praca dla chętnych: znaleźć w bazie planet pozasłonecznych exoplanet.eu układy planetarne, w których skład wchodzą planety skaliste jak najbardziej podobne do tych z Układu Słonecznego. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: | Multimedium bazowe może być wykorzystane przez uczniów do powtórzenia i utrwalenia wiadomości o planetach. |