Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Justyna Sikora

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Vom Frauenwahlrecht bis zur Gleichberechtigung/Od uzyskania prawa wyborczego do równouprawnienia kobiet

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres rozszerzony, poziom językowy B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność opisywania, informowania oraz wypowiadania się na temat drogi kobiet do równouprawnienia oraz sytuacji kobiet w Europie we współczesnym świecie.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.R Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie rozszerzonym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie oraz różnorodne złożone wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy w miarę złożone, spójne i logiczne, płynne wypowiedzi ustne oraz w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w różnorodnych, również złożonych i nietypowych sytuacjach oraz reaguje w formie w miarę złożonego tekstu pisanego w różnorodnych sytuacjach, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, społeczny i osobisty system wartości, autorytety, poczucie tożsamości);
14) państwo i społeczeństwo (np. wydarzenia i zjawiska społeczne, struktura państwa, urzędy, organizacje społeczne i międzynarodowe, polityka, gospodarka, problemy współczesnego świata, prawa człowieka, religie, ideologie).
II. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie:
1) reaguje na polecenia;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi pisemne:
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy w miarę złożone, spójne i logiczne, płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. e‑mail, list prywatny, list formalny – w tym list motywacyjny, życiorys, CV, wpis na blogu, opowiadanie, recenzję, artykuł, rozprawkę):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) stawia tezę, przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu, kończy wypowiedź konkluzją;
9) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości;
12) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VI. Uczeń reaguje ustnie w różnorodnych, również złożonych i nietypowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, komentuje wypowiedzi uczestników dyskusji, wyraża wątpliwość;
VII. Uczeń reaguje w formie w miarę złożonego tekstu pisanego w różnorodnych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ ankietę);
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, komentuje wypowiedzi uczestników dyskusji (np. na forum internetowym), wyraża wątpliwość;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
5) streszcza w języku obcym przeczytany tekst;
IX. Uczeń posiada:
1) wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART

Uczeń:

  • podaje przykłady absurdalnych zakazów dla kobiet;

  • opisuje drogę kobiet w Niemczech do równouprawnienia;

  • zastanawia się nad pozycją kobiety we współczesnym świecie.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • pracuje na autentycznych materiałach językowych;

  • sam decyduje, jakich informacji wyszuka na pracę domową;

  • sam decyduje, o czym będzie mówił podczas lekcji;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik -  tworzenie skojarzeń myślowych (umiejscawianie nowych słów w kontekście, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik strukturalnych - czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka takich jak słowniki czy Internet;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim).

Metody i formy nauczania:

  • podająca: wyjaśnianie, wykład informacyjny w  formie audio i/lub video;

  • praktyczna: metoda problemowa, metoda sytuacyjna, burza mózgów;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (animacja 2D),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby wczuli się w rolę kobiet z XIX wieku i zastanowili się nad odpowiedziami na pytania: Jak mogło wyglądać życie kobiet u progu XX wieku? Jakie prawa miały kobiety? Czy mogły aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym? Czym się zajmowały? Jak wyglądała ich edukacja? (Wie könnte das Leben von Frauen an der Wende zum 20. Jahrhundert aussehen? Welche Rechte hatten Frauen? Konnten sie aktiv am gesellschaftlichen Leben teilnehmen? Was haben sie gemacht? Wie sah ihre Ausbildung aus?)

  • Uczniowie zapisują swoje przemyślenia, a następnie wymieniają się nimi na forum. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wypowiedzi, zadaje dodatkowe pytania, a ciekawe sformułowania i wypowiedzi zapisuje na tablicy.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie krótkiego wprowadzenia i czterech cytatów odnoszących się do sytuacji kobiet oraz wykonanie zadań do tekstu źródłowego.

  • Nauczyciel stara się zaangażować uczniów i pogłębić zrozumienie animacji, dlatego wcześniej prezentuje uczniom trzy stwierdzenia:

    • Seit 1918 hatten Frauen in allen europäischen Ländern das Wahlrecht.

    • Zu Beginn des 20. Jahrhunderts konnten schon einige Frauen studieren.

    • Nur 10 Prozent der Frauen arbeiten jetzt in den Führungsetagen.

  • Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby zastanowili się, czy zgadzają się z tymi stwierdzeniami i znaleźli podczas oglądania dowody potwierdzające ich zdanie.

  • Uczniowie porównują swoje opinie z informacjami w filmie oraz wykonują polecenia do multimedium.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie utrwalają poznane zwroty i słówka, rozwiązując zadania w części Sprawdź się.

Praca domowa

Uczniowie piszą artykuł do szkolnej gazetki, jak zapisano w Aufgabe 7 w części Sprawdź się.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania animacji 2D:

  • przed lekcją: przybliżenie sytuacji kobiet na przełomie XIX i XX wieku w temacie równouprawnienia;

  • w trakcie lekcji: prezentacja problemów i ruchów społecznych na przełomie XIX i XX wiek;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu.

Słownik