SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Przestrzenne zróżnicowanie zasolenia i termiki przypowierzchniowych wód oceanu

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna.

1. Poznawanie terminologii geograficznej.

3. Poznanie zróżnicowania środowiska geograficznego, głównych zjawisk i procesów geograficznych oraz ich uwarunkowań i konsekwencji.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

3. Identyfikowanie relacji między poszczególnymi elementami środowiska geograficznego (przyrodniczego, społeczno‑gospodarczego i kulturowego).

4. Formułowanie twierdzeń o podstawowych prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska geograficznego.

III. Kształtowanie postaw.

1. Rozwijanie zainteresowań geograficznych, budzenie ciekawości świata.

2. Docenianie znaczenia wiedzy geograficznej w poznawaniu i kształtowaniu przestrzeni geograficznej.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

IV. Hydrosfera: zasoby wód na Ziemi, morza, prądy morskie, sieć rzeczna, lodowce.

Uczeń:

2) przedstawia cechy fizykochemiczne wód morskich oraz dostrzega problem ich zanieczyszczenia.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, jakie jest zasolenie i temperatura wód przypowierzchniowych oceanu,

• wskazuje regiony występowania przypowierzchniowych wód oceanicznych o różnej temperaturze i zasoleniu,

• identyfikuje przyczyny przestrzennego zróżnicowania zasolenia i temperatury wód przypowierzchniowych oceanu,

• ocenia skutki zmian zasolenia i temperatury wód przypowierzchniowych oceanu.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, gamifikacja

Formy zajęć: praca w grupach

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Bajkiewicz‑Grabowska E., Mikulski Z., Hydrologia ogólna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie do tematyki zajęć poprzez przypomnienie cech wód morskich i oceanicznych oraz czynników, które na nie wpływają – pogadanka, pytania nauczyciela, odpowiedzi uczniów.

Faza realizacyjna

• Prośba do uczniów o przeczytanie tekstu e‑materiału.

• Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest udział w grze edukacyjnej, po jej zakończeniu wysłuchanie audiobooka, a następnie wykonanie poleceń zawartych w tej części e‑materiału.

• Podział uczniów na grupy (liczebność grup określa nauczyciel).

• Wyświetlenie na ekranie pytań do gry edukacyjnej; wytypowani liderzy grup udzielają odpowiedzi wg zasady określonej przez nauczyciela (ustalona kolejność odpowiedzi, zgłaszanie do każdego pytania itp.); uczniowie uzasadniają wybór wariantu odpowiedzi.

• Podsumowanie wyników gry edukacyjnej przez nauczyciela, ewentualne uzupełnienie informacji, wskazanie zwycięskiej grupy.

• Kilkuminutowa burza mózgów w grupach i dyskusja z udziałem wszystkich uczniów służąca sformułowaniu prawidłowości dotyczących przestrzennego zróżnicowania zasolenia i termiki przypowierzchniowych wód oceanu; nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia, zadaje pytania naprowadzające.

• Prezentacja audiobooka poruszającego zagadnienie skutków zmian zasolenia i temperatury wód przypowierzchniowych oceanu; w trakcie odsłuchiwania nagrania uczniowie sporządzają notatki.

• Kilkuminutowa praca w grupach - uczniowie wykonują polecenie 1 i 2 – analizują mapę zmian temperatury wód oceanu, wskazują rejony ekstremalnych zmian i przygotowują się do dyskusji na temat globalnych skutków zmian zasolenia i temperatury przypowierzchniowych wód oceanu.

• Prezentacja na forum klasy przez przedstawicieli wybranych grup wyników analizy mapy termiki przypowierzchniowych wód oceanu, dyskusja na temat skutków zmian zasolenia i temperatury przypowierzchniowych wód oceanu i ich przestrzennego zróżnicowania; nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia, zadaje pytania naprowadzające.

• Podsumowanie przez nauczyciela, przy udziale uczniów, treści prezentowanych w dyskusji.

• Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Praca pisemna: Wyjaśnij, w jaki sposób globalne zmiany klimatu mogą wpłynąć na zmiany termiki i zasolenia przypowierzchniowych wód oceanu?

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Gra edukacyjna i audiobook mogą zostać wykorzystane podczas innych, zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących zagadnień związanych z hydrosferą, procesami ją kształtującymi i zagrożeniami środowiska (zakres podstawowy: IV. 1, IV. 3; XIII. 8, XIII. 10). Opinie wyrażone w audiobooku mogą zainspirować ucznia do własnych przemyśleń na temat znaczenia wody w życiu człowieka, współczesnych zagrożeń i potrzeby ochrony oceanów.