Autor: Anna Juwan

Temat: Modele replikacji DNA

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne:

Uczeń:

- określa, czym jest proces replikacji DNA;

- wykazuje znaczenie replikacji DNA w procesie podziału komórkowego;

- opisuje trzy teoretyczne modele replikacji DNA;

- poznaje przebieg doświadczenia, którego wyniki wykazały semikonserwatywny charakter replikacji DNA;

- przedstawia mechanizm semikonserwatywnego modelu replikacji DNA.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• prezentacja;

• ćwiczenia laboratoryjne;

• praca z filmem;

• mapa pojęć.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Modele replikacji DNA”. Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią zawartą w sekcji „Przeczytaj” i przygotowują pytania, jakie można by było zadać w kontekście tematu zajęć.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla i odczytuje temat lekcji oraz zawarte w sekcji „Wprowadzenie” cele zajęć. Prosi uczniów lub wybraną osobę o sformułowanie kryteriów sukcesu.

2. Wprowadzenie do tematu. Uczniowie formułują pytania dotyczące tematu zajęć, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z filmem („Modele replikacji DNA”). Uczniowie zapoznają się z filmem udostępnionym przez nauczyciela zawartym w e‑materiale i notują najważniejsze informacje. Następnie wykonują polecenia do multimedium i porównują swoje rozwiązania z osobą z pary. Wybrana osoba przedstawia swoje odpowiedzi na forum klasy.

2. Praca z multimedium („Wirtualne laboratorium (WL‑I)”). Uczniowie przeprowadzają doświadczenie w wirtualnym laboratorium zgodnie z instrukcją zamieszczoną w sekcji „Wirtualne laboratorium (WL‑I)”. Rozwiązują problem badawczy i weryfikują hipotezę. W formularzu zapisują swoje obserwacje, a następnie formułują wnioski.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie odpowiadają na pytania sformułowane we wstępnej fazie lekcji.

2. Klasa wspólnie wykonuje na tablicy mapę pojęć podsumowującą zajęcia.

3. Nauczyciel wyświetla temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, podsumowuje omawiany na lekcji materiał, wyjaśnia wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

1. Wyobraź sobie, że masz okazję przeprowadzić wywiad z naukowcem – specjalistą w dziedzinie, której dotyczy e‑materiał. Sformułuj pytania, które chcesz mu zadać.

Materiały pomocnicze:

• Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Nauczyciel może wykorzystać medium zamieszczone w sekcji „Wirtualne laboratorium (WL‑I)” do podsumowania lekcji.