Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.12.4

Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Deutsche Erfinder/Niemieccy wynalazcy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat wynalazków i odkryć.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. ludzie nauki, odkrycia naukowe, wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz szanse i zagrożenia z tym związane);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • wymienia przełomowe niemieckie wynalazki;

  • wyraża swoje zdanie na temat niemieckich odkryć oraz wynalazków;

  • zastanawia się nad potrzebą kolejnych wynalazków.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • otrzymuje informację zwrotną;

  • pracuje w oparciu na autentycznych materiałach językowych;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego - porównywanie struktur z językiem ojczystym, tłumaczenie wyrazów,

  • centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi, koncentrowanie uwagi),

  • pokonywanie ograniczeń w mówieniu i pisaniu poprzez przechodzenie na język ojczysty, szukanie pomocy u rozmówców oraz używanie mimiki i gestu.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne,

  • podejście humanistyczne,

  • podająca: pogadanka, wyjaśnianie, praca z tekstem źródłowym,

  • eksponująca: prezentacja multimedialna,

  • praktyczna: metoda problemowa,

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • plenum,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (prezentacja multimedialna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • wydrukowane zdjęcia,

  • przedmioty wynalezione przez Niemców,

  • kartki z pytaniami,

  • pojemnik do losowania.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, i pyta: „Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?”.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat niemieckich naukowców i ich odkryć lub wynalazków.

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie przykładów niemieckich odkryć lub wynalazków. Uczniowie zapisują wymienione przykłady na tablicy.

  • Nauczyciel prezentuje kilka wynalazków, może przygotować wcześniej wydrukowane zdjęcia, zawiesza je na tablicy. Uczniowie snują przypuszczenia, kiedy i przez kogo dana rzecz została wynaleziona.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Uczniowie w parach uzupełniają tabelę podanymi wynalazkami i datami, przyporządkowują wynalazek do jego funkcji (Übung 1‑2 z sekcji Przeczytaj.)

  • Uczniowie w parach odpowiadają pisemnie na pytanie: Welche der deutschen Erfindungen findest du am wichtigsten? Warum? (Übung 3 z sekcji Przeczytaj). Wybrane pary odczytują odpowiedź na forum klasy. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej dotyczącej poprawności wypowiedzi.

  • Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy, zapoznają się z prezentacją multimedialną i zaznaczają wynalazki, które nie zostały wynalezione w krajach niemieckiego obszaru językowego, uzupełniają zdania na podstawie prezentacji oraz zaznaczają prawidłową odpowiedź (Übung 1‑3 z sekcji Prezentacja multimedialna).

  • Następnie uczniowie w grupach notują pytania dotyczące prezentacji. Po wypisaniu pytań analizują między sobą odpowiedzi, by sprawdzić poprawność i zanotować właściwe odpowiedzi. Uczniowie każdej grupy uzgadniają między sobą wspólne pytania (około 6–7), które zadadzą innej grupie. Po uzgodnieniu wspólnych pytań grupy zadają sobie naprzemiennie pytania dotyczące prezentacji. Uczniowie udzielają informacji zwrotnej odnośnie do prawidłowych odpowiedzi.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie po kolei wymieniają jedno z niemieckich odkryć oraz wynalazków.

  • Uczniowie w parach zastanawiają się nad potrzebą wynalazków w dzisiejszym świecie (Übung 4 w sekcji Prezentacja multimedialna).

Praca domowa

  • Uczniowie reagują pisemnie na wpis w mediach społecznościowych (Aufgabe 8 z części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania prezentacji multimedialnej:

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa. Uczniowie przygotowują materiały do prezentacji niemieckich wynalazków, przynoszą na zajęcia przedmioty, które zostały wynalezione przez Niemców.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm). Uczniowie zapoznają się z prezentacją i w parach wybierają 3 przedmioty z prezentacji, które zabraliby na bezludną wyspę. W parach przygotowują wypowiedź, w której uzasadniają swój wybór.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Uczniowie przygotowują na osobnych kartkach pytania związane z prezentowanymi wynalazkami. Pytania zostają na następnej lekcji wrzucone do jednego pojemnika i wykorzystane do przeprowadzenia konkursu drużynowego w klasie.

Słownik