Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Rozmieszczenie zbiorowisk roślinnych w zależności od opadów i temperatury
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące/technikum, zakres podstawowy, klasa I
Podstawa programowa
VI. Pedosfera i biosfera: procesy glebotwórcze, typy gleb, strefowość i piętrowość gleb oraz roślinności.
Uczeń:
wyjaśnia zależności między klimatem, występowaniem typów gleb i formacji roślinnych w układzie strefowym.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
charakteryzuje rozmieszczenie formacji roślinnych na Ziemi,
określa w jaki sposób elementy klimatu warunkują rozmieszczenie formacji roślinnych,
wskazuje związki między klimatem a roślinnością,
ocenia wpływ globalnych zmian klimatu na rozmieszczenie formacji roślinnych.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, pogadanka, dyskusja
Formy zajęć: praca indywidualna/w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, zeszyt przedmiotowy, atlas geograficzny, w zależności od wyposażenia komputer, projektor multimedialny, tablety, tablica multimedialna
Materiały pomocnicze:
Desperak J., Balon J., Tablice geograficzne, Świat Książki, Warszawa 2003.
Podbielkowski Z., Państwa roślinne kuli ziemskiej, WSiP, Warszawa 1977.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do lekcji poprzez krótkie przypomnienie/omówienie pojęć „zbiorowisko roślinne”, „formacja roślinna” oraz czynników decydujących o ich rozmieszczeniu – krótka pogadanka nauczyciela w interakcji z uczniami.
Faza realizacyjna:
Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest określenie prawidłowości wpływu warunków klimatycznych na rozmieszczenie formacji (zbiorowisk) roślinnych na Ziemi.
Prezentacja symulacji interaktywnej – omówienie poszczególnych formacji roślinnych w interakcji z uczniami; uczniowie (samodzielnie lub w parach) analizują rozmieszczenie głównych formacji roślinnych i ich uwarunkowania klimatyczne, zwracając uwagę nie tylko na średnią roczną temperaturę powietrza i sumę opadów, ale także na przebieg w roku tych elementów klimatu; podczas prezentacji każdej formacji roślinnej wskazują w atlasie przykładowe miejsca jej występowania.
Dyskusja z udziałem całego zespołu klasowego, której celem jest sformułowanie prawidłowości dotyczących związków między cechami klimatu (sumą opadów i temperatura powietrza) a cechami formacji roślinnej występującej w tych warunkach.
Podsumowanie wyników dyskusji przez nauczyciela.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji i treści przedstawionych w multimediach.
Wykonanie wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń z e‑materiału i prezentacja ich wyników na forum klasy.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Praca domowa:
Wykonanie pozostałych ćwiczeń z e‑materiału (wskazane przez nauczyciela).
Praca pisemna: „Przedstaw wpływ opadów i temperatury powietrza na zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych na obszarze Polski”.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Zawarta w e‑materiale symulacja interaktywna może być wykorzystana do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu i w czasie lekcji, mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego pedosfery i biosfery (zakres podstawowy: VI.). Będzie przydatna także podczas innych lekcji z bloków tematycznych dotyczących związków i zależności między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego.