Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Krzysztof Błaszczak
Przedmiot: chemia
Temat: Kierunki rozwoju przemysłu chemicznego
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
XXII.Elementy ochrony środowiska. Uczeń:
4) wskazuje potrzebę rozwoju gałęzi przemysłu chemicznego (leki, źródła energii, materiały); wskazuje problemy i zagrożenia wynikające z niewłaściwego planowania i prowadzenia procesów chemicznych; uzasadnia konieczność projektowania i wdrażania procesów chemicznych umożliwiających ograniczenie lub wyeliminowanie używania albo wytwarzania niebezpiecznych substancji; wyjaśnia zasady tzw. zielonej chemii.
Zakres rozszerzony
XXII. Elementy ochrony środowiska. Uczeń:
4) wskazuje potrzebę rozwoju gałęzi przemysłu chemicznego (leki, źródła energii, materiały); wskazuje problemy i zagrożenia wynikające z niewłaściwego planowania i prowadzenia procesów chemicznych; uzasadnia konieczność projektowania i wdrażania procesów chemicznych umożliwiających ograniczenie lub wyeliminowanie używania albo wytwarzania niebezpiecznych substancji; wyjaśnia zasady tzw. zielonej chemii.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia, czym były rewolucje przemysłowe w przeszłości;
omawia historię przemysłu chemicznego od wieku XVIII;
omawia czynniki decydujące o lokalizacji przemysłu chemicznego;
określa kierunki rozwoju przemysłu chemicznego w Polsce i na świecie;
omawia zasady tzw. zielonej chemii.
Strategie nauczania:
asocjacyjna‑operacyjna.
Metody i techniki nauczania:
analiza materiału źródłowego;
grafika interaktywna;
okienko informacyjne;
ćwiczenia uczniowskie;
dyskusja dydaktyczna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, kreda/marker;
rzutnik multimedialny;
wizualizer.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami określa cele lekcji, które zapisują sobie w portfolio.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel zadaje pytania uczniom do dyskusji: Jakie trendy istotnie wpływają na rozwój przemysłu chemicznego? Jakie zmiany czekają przemysł chemiczny w Polsce?
Nauczyciel dzieli uczniów na 7 grup, rozdaje arkusze papieru, mazaki. Zadaniem każdej z grup jest zaprezentowanie przydzielonego przedsiębiorstwa przemysłu chemicznego w Polsce z uwzględnieniem produkcji danych produktów: grupa I - Polski Koncern Naftowy ORLEN S. A.; grupa II - Grupa Azoty S. A.; grupa III - Synthos Chemical Innovations S. A.; grupa IV - Grupa Chemiczna Ciech S. A.; grupa V - PCC Rokitta S. A.; grupa VI - Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S. A.; grupa VII - KGHM Polska Miedź S. A. Nauczyciel monitoruje przebieg pracy uczniów, a po wyznaczonym czasie poszczególne grupy prezentują efekty pracy. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania podczas prezentacji poszczególnych grup.
Omówienie zasad zielonej chemii na forum klasy - wcześniej uczniowie mogą wykorzystać link podany w materiałach pomocniczych. Nauczyciel zadaje pytanie, które z zasad zielonej chemii mają największe znaczenie w przemyśle chemicznym i dlaczego?
Nauczyciel proponuje indywidualną pracę z grafiką interaktywną. Uczniowie wykonują również zawarte w medium ćwiczenia.
Samodzielna praca z ćwiczeniami zawartymi w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się”. Ćwiczenia, których uczniowie nie zdążą wykonać na lekcji, odrabiają je w ramach pracy domowej.
Faza podsumowująca:
Uczniowie samodzielnie wykonują w zeszytach okienko informacyjne. Po wyznaczonym czasie chętni uczniowie prezentują swoje efekty na forum klasy z wykorzystaniem wizualizera.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”, których nie zdążyli wykonać na lekcji.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Grafikę interaktywna uczniowie mogą wykorzystać podczas przygotowania się do lekcji czy pracy kontrolnej. Nieobecni na lekcji uczniowie mogą medium wykorzystać, by uzupełnić swoje luki kompetencyjne.
Materiały pomocnicze:
Materiały źródłowe:
https://www.products.pcc.eu/pl/blog/przemysl‑chemiczny‑w-polsce‑jakie‑nadchodza‑zmiany/ , z dn. 17.04.2021 r.;
http://sitpchem.org.pl/karty‑z-historii/, z dn. 17.04.2021 r.;
http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech‑article‑LOD6‑0020‑0002, z dn. 17.04.2021 r.
https://www.chemiaibiznes.com.pl/artykuly/tak‑budowal‑sie‑polski‑przemysl‑chemiczny, z dn. 17.04.2021 r.;
http://www.polskachemia.org.pl/pl/aktualnosci/najnowszy‑raport‑pipc‑przemysl‑chemiczny‑w-polsce‑pozycja‑wyzwania‑perspektywy,p1336988619, z dn. 17.04.2021 r.;
http://www.pipc.org.pl/files/794915256/file/Raport_Final.pdf, z dn. 17.04.2021 r.;
https://polskiprzemysl.com.pl/przemysl‑chemiczny/polska‑chemia‑w-2020‑r-i‑prognozy‑na‑kolejny‑rok/, z dn. 17.04.2021 r.;
https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/energy‑and‑resources/articles/Raport‑Chemistry‑4-0.html, z dn. 17.04.2021 r.;
https://sztetl.org.pl/pl/slownik/chemiczny‑przemysl, z dn. 17.04.2021 r.
http://www.prox.info.pl/aktualnosci/podzial‑i-rodzaje‑sciekow‑11/ , z dn. 17.04.2021 r.
http://beta.chem.uw.edu.pl/people/AMyslinski/cw13/ins13.htm , z dn. 17.04.2021 r.
https://biotechnologia.pl/technologie/przemysl%E2%80%91chemiczny%E2%80%91w‑polsce%E2%80%91pozycja%E2%80%91wyzwania%E2%80%91i‑perspektywy,20463, z dn. 17.04.2021 r.
http://www.ichpw.pl/blog/2020/08/28/trzy‑kolory‑niebieski/ , z dn. 17.04.2021 r.
https://www.pipc.org.pl/aktualnosci/raport‑przemysl‑chemiczny‑w-polsce‑pozycja‑wyzwania‑i-perspektywy,p1708426971, z dn. 17.04.2021 r.
ahttps://chem.pg.edu.pl/documents/175289/4237217/12Zielona%20chemia.pdf, z dn. 04.08.2021 r.