Scenariusz lekcji

Autor: Daria Reczyńska

Temat: Organizmy zmodyfikowane genetycznie – szansa czy zagrożenie?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wskażesz i omówisz możliwości wykorzystania GMO w sektorze farmaceutycznym, chemicznym oraz innych gałęziach gospodarki człowieka.

• Wymienisz korzyści i zagrożenia wynikające z wykorzystywania organizmów zmodyfikowanych genetycznie.

• Przedyskutujesz problemy społeczne i etyczne związane z rozwojem inżynierii genetycznej oraz sformułujesz własną opinię na temat GMO.

Strategie nauczania:

• nauczanie wyprzedzające;

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• praca z audiobookiem;

• rozmowa kierowana;

• mapa pojęć;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca w grupach;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

2. Uczniowie wyszukują w dostępnych źródłach informacje na temat korzyści i zagrożeń wynikających z modyfikowania genetycznego organizmów.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby na podstawie dotychczas zdobytej wiedzy przypomnieli informacje dotyczące metod inżynierii genetycznej oraz GMO. Zadaje im pytania:

• Co to jest GMO?

• Jakie organizmy mogą zostać zmodyfikowane genetycznie?

• Jak można wykorzystać organizmy GMO?

2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli uczniów na 6‑osobowe grupy, które mają za zadanie przeprowadzić dyskusję na temat: „Czy należy wytwarzać i stosować GMO we współczesnym świecie w przemyśle, rolnictwie, medycynie i badaniach naukowych?”. Każdy z zespołów rozważa wady i zalety GMO i podejmuje ostateczną wspólną decyzję. Następnie każda grupa prezentuje wyniki swojej debaty na forum klasy.

2. Uczniowie wysłuchują audiobooka zawartego w e‑materiale, a następnie grupy, które nie doszły do wspólnego wniosku w wyniku debaty, określają, czy ich zdaniem GMO to szansa czy zagrożenie dla współczesnego świata. Nauczyciel pyta też pozostałe grupy, czy pozostają przy swoim wniosku.

3. Nauczyciel wyświetla treść ćwiczenia nr 8 („Wyjaśnij, co spowodowało rozwój produkcji organizmów zmodyfikowanych genetycznie”) z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie rozwiązują je wspólnie na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie, pracując w parach, tworzą mapy pojęć związane z tematem lekcji, na podstawie wiadomości z sekcji „Przeczytaj” oraz „Audiobook”.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 1 do 7 z sekcji „Sprawdź się”.

2. Przeprowadź badanie ankietowe wśród 10 osób na temat „GMO – szansa czy zagrożenie?”. Ankieta powinna zawierać metryczkę ankietowanej osoby (np. płeć, wiek, miejsce zamieszkania – miasto/wieś), 10 pytań zamkniętych (np. zaznacz na skali, wybierz odpowiedź/symbol) oraz przynajmniej jedno pytanie otwarte. Postaraj się przedstawić wyniki za pomocą wykresów oraz wyciągnij wnioski.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania audiobooka:

• Treści w sekcji „Audiobook” można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu i utrwaleniu wiedzy uczniów.