Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Agnieszka Pieszalska
Przedmiot: biologia
Temat: Neurohormonalna kontrola przeobrażenia owadów
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje osobiste, społeczne w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśni, na czym polega współdziałanie układów nerwowego i hormonalnego w regulacji przeobrażenia owadów;
wykaże rolę ekdyzonu i hormonu juwenilnego w przeobrażeniu owadów;
określi zależność przeobrażenia owadów od stężenia hormonów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
pogadanka;
puzzle;
mapa myśli;
kosz i walizka;
analiza tekstu źródłowego.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z dostępem do Internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
3 arkusze papieru A1;
flamastry.
Przebieg zajęć
Faza wstępna
Nauczyciel zadaje pytania: „Jakie typy przeobrażenia występują w rozwoju złożonym?”, „Jaka jest różnica w przebiegu przeobrażenia zupełnego i niezupełnego?”, „Jakie układy mogą kontrolować proces przeobrażenia u owadów?”.
Nauczyciel prosi uczniów o zaproponowanie tematu lekcji po zapoznaniu się z wprowadzeniem do e‑materiału.
Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.
Faza realizacyjna
Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy.
Każda z grup opracowuje jedno zagadnienie na podstawie informacji zawartych w e‑materiale.
Grupa I – Na czym polega współdziałanie układu nerwowego i hormonalnego w regulacji przeobrażenia owadów?
Grupa II – Jaką funkcję pełnią ekdyzon i hormon juwenilny w przeobrażeniu owadów?
Grupa III – Jak na przebieg przeobrażenia wpłynie usunięcie larwie mózgu?
Po opracowaniu zagadnień przez każdą z grup, nauczyciel miesza grupy tak, aby w każdej z nowych grup było przynajmniej dwóch przedstawicieli ze starej grupy.
Każdy z uczniów przedstawia kolegom partię materiału, którą opracował wcześniej (następuje moment właściwego nauczania).
Nauczyciel prosi o wypisanie na małych kartkach pojęć, jakie uczniowie zapamiętali na dany temat. Grupy porządkują kartki w zbiory, wyszukując połączenia pomiędzy zapisanymi pojęciami.
Grupy przyklejają kartki na arkuszu papieru A1, łączą strzałkami, rysują linie i dopisują nowe hasła, tworząc mapę myśli.
Przedstawiciele grup omawiają swoje mapy myśli.
Nauczyciel weryfikuje informacje, w razie potrzeby uzupełnia.
Nauczyciel prosi o zapoznanie się z animacją, a następnie o wykonanie poleceń od 1 do 3.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje pracę grup.
Nauczyciel rysuje na tablicy kosz i walizkę. Wskazani przez nauczyciela uczniowie losują zdania. Jeżeli zdanie uznają za prawdziwe, umieszczają je w walizce, jeżeli za fałszywe, umieszczają je w koszu (Załącznik 1).
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 8.
Materiały pomocnicze:
Zadania do rozwiązania.
Rozwiązanie.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania animacji:
Animacja powinna być wykorzystana w fazie realizacyjnej lekcji. Może być wykorzystana w lekcji dotyczącej przeobrażenia owadów.