Dla nauczyciela
Autor: Stanisław Mrozowicz
Przedmiot: Historia
Temat: Rozwój cywilizacyjny i zmiany w życiu codziennym. Miasta
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
omawia rozwój cywilizacyjny i znaczące wynalazki w XIX wieku.
przedstawia zmiany, jakie zachodziły w życiu codziennym społeczeństw w omawianym okresie.
charakteryzuje rozwój miast w XIX wieku.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Rozwój cywilizacyjny i zmiany w życiu codziennym. Miasta”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.
Nauczyciel poleca uczniom, aby przygotowali prezentację w oparciu o informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj” i obejrzanym filmie, aby w fazie wstępnej przedstawić ją na forum klasy.
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji i planowany przebieg zajęć.
Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Uczniowie próbują intuicyjnie zadać pytania, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.
Prowadzący przypomina o obejrzanym przez uczniów filmie. Uczniowie pracują w parach. Analizują treść polecenia nr 2: „W jaki sposób wynalezienie maszyny parowej przyspieszyło rozwój cywilizacyjny i zmieniło życie ludzkości w XIX wieku?”, dyskutują, a następnie zapisują wnioski. Wybrane dwójki uczniowskie omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.
Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z drugim z filmów. Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do poleceń: opisuje rozwój sposobów komunikacji i wpływ telegrafu i telefonu, a także przebieg urbanizacji w XIX wieku. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.
Na zakończenie nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć i pracę uczniów, dokonuje oceny przedstawionych prac.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
J. Osterhammel, Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, Poznań 2020.
Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.
Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie na podstawie sekcji „Film” przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.