Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.4.7

Imię i nazwisko autora: Magdalena Agnetta

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Das Freiwillige Soziale Jahr – eine Chance für junge Leute /
Rok wolontariatu społecznego – szansa dla młodych ludzi

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się w mowie i w piśmie na temat roku wolontariatu społecznego oraz uczenia się, w tym uczenia się przez całe życie

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się – w tym uczenie się przez całe życie, przybory szkolne, oceny szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne, system oświaty);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • opisuje, jakich formalności należy dopełnić, aby wziąć udział w FSJ;

  • uzasadnia, dlaczego chciałby wziąć udział w FSJ;

  • wyjaśnia powody, dla których młodzi ludzie decydują się realizować FSJ.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • uczestniczy w sytuacjach pozwalających na rozpoznanie zainteresowań i pasji.

Strategie uczenia się:

  • używanie obrazu i dźwięku – wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • rozumienie informacji – czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów.

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca – pogadanka, praca z tekstem, praca z filmem;

  • aktywizująca – kula śnieżna, burza mózgów, Partner Check, termometr;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • zdjęcia dotyczące różnych aktywności w ramach wolontariatu.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prezentuje uczniom zdjęcia dotyczące różnych form działalności charytatywnej, np. zdjęcia osób pomagających seniorom, zdjęcia osób zaangażowanych w akcje charytatywne w Afryce, zdjęcia osób wyprowadzających zwierzęta na spacer (schronisko dla bezdomnych zwierząt), zdjęcia osób pracujących przy wydawaniu posiłków osobom dotkniętym problemem bezdomności.

  • Nauczyciel pyta: Womit verbindet ihr diese Aktivitäten? Was kann man dadurch erreichen? Wie kann man anderen helfen? Uczniowie wypowiadają się na forum klasy, a nauczyciel notuje najważniejsze hasła na tablicy, np.: helfen, unterstützen, die ehrenamtliche Tätigkeit, an Projekten arbeiten, sich engagieren, sich für jemanden einsetzen.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat wolontariatu w Niemczech. Następnie pyta: Wie findet ihr diese Möglichkeit, sich ehrenamtlich oder sozial zu engagieren?, inicjując w ten sposób krótką dyskusję na temat zaangażowania społecznego.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym. W razie konieczności korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Nauczyciel zachęca uczniów do krótkiej wymiany zdań na temat przeczytanego tekstu, zadając pytania, np.: Was bedeutet die Abkürzung FSJ? Welche Möglichkeiten bietet das FSJ? Was muss man machen, wenn man sich um das FSJ bewirbt?

  • Uczniowie dobierają się w pary i sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykorzystując do tego Übung 1 i 2 w części Przeczytaj. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią tekstu oraz porządkują informacje zgodnie z podanymi zagadnieniami. Uczniowie naprzemiennie rozwiązują zadania do tekstu, wyjaśniając partnerowi swój tok rozumowania. Przed przystąpieniem do pracy nauczyciel powinien zapoznać uczniów z zasadami rozwiązywania ćwiczeń w parach. Zasada naczelna: myślę, wyjaśniam i szukam ewentualnego błędu samodzielnie.

  • Uczniowie zapoznają się z Übung 3 i przygotowują indywidualnie pisemną odpowiedź na pytanie postawione w ćwiczeniu. Wybrani uczniowie odczytują odpowiedź na forum klasy.

  • Nauczyciel pyta: Welche Fragen würdest du einer Person stellen, die ein FSJ gemacht hat? Was möchtest du wissen? Nauczyciel zapisuje propozycje pytań uczniów na tablicy.

  • Uczniowie zapoznają się z filmem – sondą wśród młodych ludzi na temat roku wolontariatu społecznego.

  • Uczniowie sprawdzają indywidualnie stopień zrozumienia treści filmu, wykorzystując do tego Übung 1 i 2 w części Film. Uczniowie dopasowują wypowiedzi do konkretnych osób, łączą obrazki z podpisami.

  • Nauczyciel sprawdza ogólne zrozumienie treści filmu i pyta: Habt ihr in diesem Film die Antworten auf eure Fragen gefunden? Waren die Fragen ähnlich oder anders? Wybrani uczniowie wypowiadają się na forum klasy.

  • Uczniowie zapoznają się z wypowiedziami osób w Übung 3 i określają, które informacje są zgodne z tymi wypowiedziami.

c) Faza podsumowująca:

  • Nauczyciel dzieli klasę na grupy. W każdej grupie następuje podział na role: dziennikarza oraz przechodniów. Zadaniem każdej grupy jest przygotowanie na podstawie obejrzanej sondy oraz informacji w tekście w części Przeczytaj własnej sondy na temat roku wolontariatu społecznego lub pracy w ramach wolontariatu. Uczniowie mogą wykorzystać pytania, które podawali we wcześniejszej fazie lekcji, a które zostały zapisane na tablicy. Każda grupa prezentuje sondę na forum klasy.

  • W ramach ewaluacji lekcji nauczyciel korzysta z techniki termometru. Uczniowie wychodząc z klasy, zaznaczają na termometrze swoją ocenę zaangażowania podczas lekcji (w skali -5 do +5).

Praca domowa

Uczniowie piszą wiadomość e‑mail do przyjaciela/przyjaciółki. Wypowiadają się na temat projektu, w którym chcieliby wziąć udział w ramach roku wolontariatu społecznego (Aufgabe 8 z części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • przed lekcją: uczniowie otrzymują od nauczyciela listę wyrazów w języku niemieckim i przygotowują fiszki polsko‑niemieckie, są to wyrazy występujące w filmie, w ten sposób uczniowie przygotowują samodzielnie słownictwo do tematu, następnie odpytują się nawzajem ze znajomości nowych wyrazów;

  • w trakcie lekcji: na podstawie treści filmu uczniowie w parach przygotowują dialog pomiędzy osobą, która jest zainteresowana rokiem wolontariatu społecznego, a osobą, która zdobyła już takie doświadczenie; dialogi prezentowane są na forum klasy;

  • po lekcji: na podstawie treści filmu uczniowie przygotowują ankietę pisemną na temat roku wolontariatu społecznego lub innej działalności społecznej/charytatywnej.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik