Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Ziemie polskie w czasach industrializacji

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia skutki rewolucji 1905 r. na ziemiach polskich;

• wyjaśnia, jak przebiegało uprzemysławianie ziem polskich;

• opisuje proces industrializacji na ziemiach polskich.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Ziemie polskie w czasach industrializacji”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Określenie wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
   Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Wybrana osoba czyta polecenie 2: „Wyjaśnij, w jaki sposób fakt przynależności ziem polskich do trzech mocarstw rozbiorowych wpłynął na ich rozwój gospodarczy” z sekcji „Mapa interaktywna”. Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie dzielą się na czteroosobowe grupy i opracowują odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do nich ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem. Każdy uczeń pracując indywidualnie, samodzielnie przygotowuje odpowiedzi do poleceń po zapoznaniu się z filmem. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje odpowiedzi. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat: „Ziemie polskie w czasach industrializacji”.

2. Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę wylosowanej grupy.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 4 i 5 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, red. J. Buszko, Warszawa 1959.

E. Lenard, Z. Morawski, A. Żuberek, Historia w tekstach źródłowych dla licealistów, cz. 2, Warszawa 2004.

Węzły pamięci niepodległej Polski, red. Z. Najder, Fundacja Węzły Pamięci, Muzeum Historii Polski, Kraków–Warszawa 2014.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Mapa interaktywna”, aby przygotować się do późniejszej pracy.