Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Słownik filozoficzny: epikureizm
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji. Uczeń:
pozna założenia epikureizmu;
scharakteryzuje trzy zasadnicze części epikureizmu: kanonikę, fizykę i etykę;
przeanalizuje wpływ przemian politycznych epoki helleńskiej na powstanie epikureizmu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
rozmowa kierowana;
audiobook;
esej filozoficzny;
quiz.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Jakie było tło historyczne dla powstania epikureizmu?
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. W zależności od stanu przygotowania uczniów do lekcji nauczyciel prosi o indywidualne, ciche zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” lub od razu przechodzi do podziału uczniów na kilka grup, które na podstawie e‑materiału układają pytania do quizu dla innych grup. Następnie nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Odczytanie polecenia do multimedium: Wyjaśnij, jak Epikur rozumiał przyjemność. Czy zgadzasz się z filozofem? Przygotuj kilka argumentów na potwierdzenie twojej odpowiedzi. Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.
Nauczyciel pyta uczniów, czym – według Epikura – jest prawo naturalne. Jaką rolę przypisuje on sprawiedliwości?
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne z sekcji „Sprawdź się”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Napisz esej na temat: Epikurejski spokój jednostki a odpowiedzialność za społeczeństwo.
Materiały pomocnicze:
Henel Ł., Lekcja filozofii. Od Sokratesa do Heideggera..., Kraków 2009.
Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.