Scenariusz

Autor

Learnetic SA

Temat zajęć

Czy potrzebne są nam sole amonowe?

Grupa docelowa

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Ogólny cel kształcenia

Podsumowanie wiadomości o solach amonowych: ich otrzymywaniu i zastosowaniu.

Kształtowane kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie r.

1) porozumiewanie się w języku ojczystym;

3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

4) kompetencje informatyczne;

5) umiejętność uczenia się;

6) kompetencje społeczne i obywatelskie;

Cele (szczegółowe) operacyjne

Uczeń:

definiuje sole amonowe;
opisuje zastosowanie soli amonowych;
bada właściwości fizyczne soli amonowych;
bada wpływ różnych nawozów na wzrost roślin;
stosuje wiedzę z zakresu chemii do rozwiązywania problemów związanych z innymi dziedzinami nauki;
opisuje związek między chemią a życiem codziennym.

Metody/techniki kształcenia

metoda problemowa
metoda naukowa
mapa pojęciowa

Formy organizacji pracy

indywidualna
grupowa

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

Czynności organizacyjne.

Do przeprowadzenia tej lekcji potrzebne są:

- sole amonowe, opcjonalnie też inne sole stosowane do otrzymywania nawozów sztucznych, kilka rodzajów gotowych nawozów zawierających sole amonowe;

- nasiona roślin, np. fasoli lub rzodkiewki, małe pojemniki służące za doniczki, podłoże dla roślin.

Nauczyciel pyta uczniów, jak można zdefiniować sole. Jak można je otrzymać? Jakie sole mogą znaleźć w kuchni lub gdzie indziej w swoim otoczeniu? Zapowiada, że poznają szczególny rodzaj soli – sole amonowe i ich znaczenie. Przedstawia temat lekcji „Czy potrzebne są nam sole amonowe?” Mówi także, że zajmą się zbadaniem jednego z zastosowań tych soli.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel zapowiada, że – aby poznać bliżej sole amonowe – obejrzą film, podczas którego powinni robić notatki w postaci mapy pojęciowej. W razie konieczności pokazuje kilka gotowych przykładów map pojęciowych, które można znaleźć w Internecie, aby przypomnieć uczniom, jak się je sporządza. Pisze na środku tablicy „sole amonowe” i prosi uczniów, aby zapisali to samo w swoich notatnikach.

2. Wspólnie oglądają film „Czy potrzebne są nam sole amonowe?”. Uczniowie sporządzają notatki.

3. Nauczyciel pokazuje kilka próbek soli amonowych, a uczniowie zapisują ich właściwości fizyczne, uzupełniając mapę pojęciową o dalsze elementy.

4. Następnie w parach uczniowie porównują swoje notatki i wypracowują wspólne mapy. Nauczyciel mówi, że mapy będą uzupełniane w trakcie lekcji, w miarę zdobywania kolejnych wiadomości, a pod koniec lekcji posłużą do podsumowania i zebrania informacji.

5. Nauczyciel pyta uczniów, po co potrzebne są sole amonowe. Jakie mają zastosowania? Jakie według uczniów jest ich najważniejsze zastosowanie? W jaki sposób uczniowie przedstawili to na swoich mapach?

6. Nauczyciel pyta uczniów, po co są potrzebne nawozy azotowe, skoro azot stanowi prawie 78% powietrza, a więc jest wszechobecny.

7. Nauczyciel stawia problem badawczy: „Jak nawozy wpływają na wzrost roślin?”.

8. Uczniowie dostają opakowania kilku nawozów dla roślin doniczkowych, zapoznają się z etykietą, piktogramami, składem.

Przez chwilę dyskutują:
W jaki sposób przedstawia się skład nawozów?
Co oznaczają podane wartości procentowe składników? Czy każdy nawóz jest odpowiedni dla każdej rośliny?
Co kryje się za zapisem typu nawóz NPK?
Jakie cechy powinny mieć nawozy (być/nie być rozpuszczalne w wodzie, być/nie być szkodliwe dla środowiska itp.)?

9. Nauczyciel mówi, że uczniowie będą mieli okazję zaobserwować związek między różnymi przedmiotami, których się uczą: chemią i biologią. Podkreśla, że są one nierozerwalnie związane, podobnie jak chemia jest nieodłączną częścią naszego codziennego życia. Uczniowie będą pracować w grupach.

W celu rozwiązania problemu badawczego uczniowie powinni:
- postawić hipotezę;
- wybrać metodę badawczą;
- zaprojektować doświadczenie i przeprowadzić je;
- na podstawie wyników odrzucić lub potwierdzić hipotezę.

10. Uczniowie będą mieli do dyspozycji kilka różnych nawozów, wagę, szkło laboratoryjne itd., a także nasiona (na przykład fasoli, rzodkiewki).
Przykłady hipotez badawczych: „wzrost roślin jest wprost proporcjonalny do ilości azotu, który dostarczany jest z nawozami”, „różne nawozy rozmaicie wpływają na wzrost roślin”, „różne nawozy są odpowiednie dla różnych roślin”.
Uczniowie planują doświadczenie, które pozwoli im sprawdzić ich hipotezę. Ustalają ilość, rodzaj i częstotliwość stosowania nawozu. Ustalają, w jaki sposób będą mierzyć ilość dawkowanego nawozu. Nauczyciel akceptuje pomysły uczniów, wtedy mogą przystąpić do pracy doświadczalnej.

11. Uczniowie przygotowują kilka doniczek, po czym wysiewają nasiona.
Sporządzają notatki, odpowiednio opisują doniczki. Nie zapominają o próbie kontrolnej. Muszą ustalić, co będzie wskaźnikiem „dobrobytu” roślin, a więc np. wysokość, liczba liści i to, jak często będą dokonywali pomiarów.
Projekt jest długoterminowy, więc uczniowie muszą pamiętać o roślinach i dokonywaniu obserwacji także po lekcjach. Podsumowanie projektu nastąpi po kilku tygodniach.

12. Po kilku tygodniach obserwacji, uczniowie podsumowują wyniki, wyciągają z nich wnioski i przedstawiają reszcie klasy.

Faza podsumowująca

Uczniowie przedstawiają w parach swoje mapy pojęciowe, które rozbudowywali przez całą lekcję.

Nauczyciel podsumowuje lekcję, używając do tego ekranu „Podsumowanie”.

Nauczyciel zadaje pracę domową.

Praca domowa

Prowadzić obserwację roślin.
Rozwiązać ćwiczenia interaktywne.

m6430c161c85fe40a_1520324527645_0

Metryczka

Tytuł

Czy potrzebne są nam sole amonowe?

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał sie odnosi

Gimnazjum klasa 2

4.2. Budowa soli i ich nazewnictwo

4.8. Zastosowanie soli i ich wpływ na środowisko przyrodnicze

Przedmiot

Chemia

Etap edukacyjny

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne

III. Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń:

2) projektuje i przeprowadza proste doświadczenia chemiczne;

3) rejestruje ich wyniki w różnej formie, formułuje obserwacje, wnioski oraz wyjaśnienia;

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

VII. Sole. Uczeń:

3) pisze równania reakcji otrzymywania soli;

6) wymienia zastosowania najważniejszych soli: chlorków, węglanów, azotanów(V), siarczanów(VI) i fosforanów(V) (ortofosforanów(V)).

Kompetencje kluczowe