Dla nauczyciela
Autor: Małgorzata Kosińska‑Pułka
Przedmiot: język polski
Temat: Biblijne opowieści o początkach świata i ludzi
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
5) interpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literackiego;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej, interpretuje je i wartościuje);
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów , np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych.
II. Kształcenie językowe.
2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:
1) rozróżnia pojęcie stylu i stylizacji, rozumie ich znaczenie w tekście.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje w zakresie wielojęzyczności,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
zanalizuje i zinterpretuje dwa biblijne opisy stworzenia człowieka;
porówna dwa opisy stworzenia człowieka i wskaże ich podobieństwa oraz różnice.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
metoda poglądowa;
rozmowa kontrolowana;
metoda ćwiczeń przedmiotowych;
analiza porównawcza fragmentów.
Formy zajęć:
praca indywidualna,
praca w grupach,
praca całego zespołu klasowego,
samokształcenie.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica/ kartka papieru, pisak/kreda;
kartka z wierszem.
Przebieg zajęć
Faza wstępna
1. Nauczyciel w krótkim wprowadzeniu informuje uczniów o biblijnych opisach początków świata i życia człowieka. Korzysta przy tym z e‑materiału.
2. Uczniowie na podstawie e‑materiałów zapoznają się z biblijnymi opisami stworzenia świata i człowieka
3. Przedstawienie celu zajęć i podanie tematu.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie oglądają galerię zdjęć interaktywnych i na ich podstawie omawiają ukazane w Biblii etapy powstawania świata i człowieka. Zapoznają się z opisami dołączonymi do fotografii. Porównują je z ich literackimi wersjami w Księdze Rodzaju.
2. Na podstawie Manuskryptu z Armenii uczniowie układają opowieść zatytułowaną Dzieje pierwszych ludzi – Adama i Ewy. Wybrani uczestnicy zajęć prezentują swoją realizację zadania na forum.
3. Uczniowie na podstawie opisu stworzenia świata zawartego w rozdziale pierwszym Księgi Rodzaju odpowiadają na pytania zawarte w kolejnych ćwiczeniach w e‑materiałach:
W jaki sposób Bóg stworzył człowieka?
Czy sposób tworzenia człowieka był inny niż użyty do stworzenia reszty kosmosu?
Dlaczego Bóg stworzył człowieka na samym końcu?
Jakie zadania Bóg przewidział dla człowieka?
4. Uczniowie odwołując się do opisu stworzenia świata, znajdującego się w drugim rozdziale Księgi Rodzaju, analizują scenerię, w której został stworzony człowiek oraz sposób stworzenia.
5. Nauczyciel kieruje uczniów do sekcji Sprawdź się. W zależności od możliwości zespołu klasowego i czasu lekcyjnego dokonuje wyboru ćwiczeń do zrealizowania podczas lekcji. Zadania wykonywane są wspólnie w klasie. Te, których nie uda się zrealizować, mogą zostać zadane jako praca domowa.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania podsumowujące, np.
Dlaczego Bóg stworzył człowieka na swoje podobieństwo?
Czy podobieństwo dotyczy tylko wyglądu? Uzasadnij swoją odpowiedź.
KARTKA Z WIERSZEM
Psalm napisany na marginesie „Pacem in terris”Stworzyłeś nas, Panie,
Na swoje podobieństwo.
Wszystko, co tworzymy,
Powinniśmy tworzyć
Na podobieństwo Twoje.
Taki jest porządek pracy
Twój I nasz.
Co to znaczy, że człowiek ma ofiarowane przez Boga panowanie nad światem?
Co w opisach stworzenia świata i człowieka zostało nazwane jako dobre, a co zatem jest złem?
Zadanie domowe
Nauczyciel formułuje tematy pracy domowej do wyboru.
1. Według Biblii człowiek to najważniejsza istota, która ma czynić sobie ziemię poddaną. Jak rozumiesz zwrot: czynić sobie ziemię poddaną?
2. Omów motywy biblijne w wierszu Ocalony Tadeusza Różewicza (z tomu Niepokój).
Materiały pomocnicze:
Ks. Kazimierz Bukowski, Biblia a literatura polska, Poznań 1988.
Brudnik Edyta, Moszyńska Anna, Owczarska Beata, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Poradnik po metodach aktywizujących, Kielce 2011.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wybrać jedną fotografię z multimedium, dołączyć do niej tekst poetycki samodzielnie wyszukany (na przykład Zbigniew Herbert Modlitwa Pana Cogito – podróżnika), a potem opisać podobieństwa i różnice w sposobach ich kreacji (porównają wówczas różnice w zastosowanych tworzywach dzieł sztuki: plastycznych i literackich).