Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Egzystencjalne rozterki Kordiana

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wskaże wspólne cechy bohaterów romantycznych przedstawionych w wykładzie eksperta;

• oceni, czy można uznać Kordiana za bohatera pogranicza między ideami oświeceniowymi i romantycznymi;

• wjaśnisz przyczyny romantycznej choroby wieku, na którą cierpi m.in. Kordian, bohater dramatu Juliusza Słowackiego;

• zefiniuje termin „winkelriedyzm”.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem e‑podręcznika;

• z użyciem komputera.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna lub rzutnik;

• komputery z dostępem do internetu dla uczniów.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczeń przed lekcją przypomina sobie treść lektury Kordian Juliusza Słowackiego. Zwraca szczególną uwagę na to, z jakimi rozterkami musiał sobie radzić bohater i czy na pewno je pokonał.

2. Nauczyciel prosi również o przygotowanie przykładów bohaterów z literatury, filmu, teatru, którzy borykali się z egzystencjalnymi rozterkami.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel pyta uczniów, czy temat dotyczący rozterek bohaterów jest częsty w literaturze i sztuce. Pyta również, co odbiorcy lubią w tego typu opowieściach. Uczniowie dyskutują, przywołując przygotowane przed lekcją przykłady bohaterów i omawiając konkretne historie z nimi związane. Na zakończenie rozmowy nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie z sekcją „Przeczytaj” i odpowiedź na pytanie, jaki związek z wcześniej przeprowadzoną dyskusją ma postać Kordiana. Wnioski zostają zapisane w zeszytach.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie przechodzą do sekcji multimedialnej. Zapoznają się z filmem tam zamieszczonym. Wskazują cechy bohaterów romantycznych omówionych w wykładzie. Ustalają, czy przedstawione postaci noszą jakieś cechy wspólne. Następnie w parach wyjaśniają, na czym polegała romantyczna choroba wieku.

2. Nauczyciel włącza drugi film. Uczniowie po obejrzeniu materiału dzielą się na kilkuosobowe grupy. Każdy zespół wspólnie opracowuje odpowiedzi do poleceń i ćwiczeń. Pierwsza drużyna, która skończy, zgłasza się do nauczyciela. Następuje sprawdzenie poprawności odpowiedzi. Nauczyciel może nagrodzić grupę ocenami.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów o podanie słów‑kluczy pasujących do lekcji (od najważniejszego do najmniej ważnego). Na przykład: Kordian, Juliusz Słowacki, dramat romantyczny, choroba wieku, winkelriedyzm.

Praca domowa:

1. Zapoznaj się z krótkim tekstem, następnie zredaguj wypowiedź na temat: Egzystencjalne rozterki Kordiana.
   Stanisław Makowski
   Słowacki
   Kordian miał wyrażać problematykę moralną i polityczną pokolenia, miał być «obrazem wieku». Ukazywał go autor w długim procesie dojrzewania (nieszczęśliwa miłość, przynoszące rozczarowanie podróże, skazany na przegraną spisek). Proces ten to nieustanna konfrontacja marzeń z rzeczywistością, poszukiwanie wartości, które można by uczynić celem życia, a równocześnie łańcuch rozczarowań.

   Źródło: Stanisław Makowski, Słowacki, Warszawa 1987, s. 50.

Materiały pomocnicze:

• Kordian w reż. Jana Englerta, 1994 (Ninateka).

• Juliusz Kleiner, Istota utworu dramatycznego, w: Problemy teorii dramatu i teatru, wybór i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie, korzystając z obu sekcji „Film”, mogą przygotować się do lekcji podsumowującej wiadomości o lekturze.