Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Egzystencjalne rozterki Kordiana
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
wskaże wspólne cechy bohaterów romantycznych przedstawionych w wykładzie eksperta;
oceni, czy można uznać Kordiana za bohatera pogranicza między ideami oświeceniowymi i romantycznymi;
wjaśnisz przyczyny romantycznej choroby wieku, na którą cierpi m.in. Kordian, bohater dramatu Juliusza Słowackiego;
zefiniuje termin „winkelriedyzm”.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
e‑podręcznik;
tablica interaktywna lub rzutnik;
komputery z dostępem do internetu dla uczniów.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczeń przed lekcją przypomina sobie treść lektury Kordian Juliusza Słowackiego. Zwraca szczególną uwagę na to, z jakimi rozterkami musiał sobie radzić bohater i czy na pewno je pokonał.
Nauczyciel prosi również o przygotowanie przykładów bohaterów z literatury, filmu, teatru, którzy borykali się z egzystencjalnymi rozterkami.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel pyta uczniów, czy temat dotyczący rozterek bohaterów jest częsty w literaturze i sztuce. Pyta również, co odbiorcy lubią w tego typu opowieściach. Uczniowie dyskutują, przywołując przygotowane przed lekcją przykłady bohaterów i omawiając konkretne historie z nimi związane. Na zakończenie rozmowy nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie z sekcją „Przeczytaj” i odpowiedź na pytanie, jaki związek z wcześniej przeprowadzoną dyskusją ma postać Kordiana. Wnioski zostają zapisane w zeszytach.
Faza realizacyjna:
Uczniowie przechodzą do sekcji multimedialnej. Zapoznają się z filmem tam zamieszczonym. Wskazują cechy bohaterów romantycznych omówionych w wykładzie. Ustalają, czy przedstawione postaci noszą jakieś cechy wspólne. Następnie w parach wyjaśniają, na czym polegała romantyczna choroba wieku.
Nauczyciel włącza drugi film. Uczniowie po obejrzeniu materiału dzielą się na kilkuosobowe grupy. Każdy zespół wspólnie opracowuje odpowiedzi do poleceń i ćwiczeń. Pierwsza drużyna, która skończy, zgłasza się do nauczyciela. Następuje sprawdzenie poprawności odpowiedzi. Nauczyciel może nagrodzić grupę ocenami.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów o podanie słów‑kluczy pasujących do lekcji (od najważniejszego do najmniej ważnego). Na przykład: Kordian, Juliusz Słowacki, dramat romantyczny, choroba wieku, winkelriedyzm.
Praca domowa:
Zapoznaj się z krótkim tekstem, następnie zredaguj wypowiedź na temat: Egzystencjalne rozterki Kordiana.
Stanisław Makowski
Słowacki
Kordian miał wyrażać problematykę moralną i polityczną pokolenia, miał być «obrazem wieku». Ukazywał go autor w długim procesie dojrzewania (nieszczęśliwa miłość, przynoszące rozczarowanie podróże, skazany na przegraną spisek). Proces ten to nieustanna konfrontacja marzeń z rzeczywistością, poszukiwanie wartości, które można by uczynić celem życia, a równocześnie łańcuch rozczarowań.Źródło: Stanisław Makowski, Słowacki, Warszawa 1987, s. 50.
Materiały pomocnicze:
Kordian w reż. Jana Englerta, 1994 (Ninateka).
Juliusz Kleiner, Istota utworu dramatycznego, w: Problemy teorii dramatu i teatru, wybór i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie, korzystając z obu sekcji „Film”, mogą przygotować się do lekcji podsumowującej wiadomości o lekturze.