Dla nauczyciela

Autor: Paweł Kaniowski

Przedmiot: Filozofia

Temat: Przedstawiciele filozofii postmodernistycznej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Elementy historii filozofii.
6. Immanuel Kant. Uczeń:
1) objaśnia, na czym polega „przewrót kopernikański” w filozofii i transcendentalność jego epistemologii;
9. Friedrich Nietzsche. Uczeń:
1) przedstawia motywy nietzscheańskiej krytyki moralności tradycyjnej i chrześcijaństwa;
III. Wybrane problemy filozofii.
4. Wybrane spory epistemologiczne. Uczeń, definiując odpowiednie terminy i analizując argumenty, rekonstruuje następujące spory:
2) o rolę rozumu w poznaniu (racjonalizm – irracjonalizm);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • przedstawia filozofów postmodernizmu;

  • wskazuje punkt wyjścia filozofii postmodernistycznej;

  • opisuje podstawowe założenia postmodernizmu;

  • analizuje postmodernistyczne ujęcie roli filozofii.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja;

  • rozmowa kierowana;

  • film;

  • esej filozoficzny;

  • praca z tekstem.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Przedstawiciele filozofii postmodernistycznej” ze wskazaniem na znajdujący się w nim tekst źródłowy. Uczniowie powinni tekst przeczytać i przygotować się do jego omówienia według podanych pytań.

Faza wprowadzająca:

  1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie. Na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika wyświetla temat lekcji, następnie omawia cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czym, według was, charakteryzuje się epoka postmodernistyczna?

Faza realizacyjna:

  1. W ramach sprawdzenia przygotowania do zajęć nauczyciel pyta uczniów:
    - Od jakiego założenia rozpoczyna się tekst Richarda Rorty'ego?
    - Co opisuje tekst?
    - Jak jest główna teza podanego fragmentu tekstu?
    - W jaki sposób tekst łączy się z problematyką filozofii postmodernistycznej?

  2. Praca z multimedium nr 1. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy i przydziela im zadania:
    - grupy 1 i 2 zapoznają się z filmem Jaki wpływ na kształtowanie się filozofii postmodernistycznej wywarły przemiany cywilizacyjne drugiej połowy XX w.?
    - grupy 2 i 3 zapoznają się z filmem i opracowują odpowiedź na pytanie: Jaka zmiana w myśleniu o społeczeństwie nastąpiła w okresie postmodernizmu?
    Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów, udzielając im informacji zwrotnej.

  3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia i polecenia od nr 1 do 7. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi. Wskazane pary prezentują wyniki swojej pracy na forum klasy.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o podsumowanie zgromadzonej wiedzy, zadając pytania - W wyniku czego powstał postmodernizm?
    - Jakie tezy głosili filozofowie postmodernistyczni?
    - Które z poglądów filozofów postmodernistycznych uważacie za najciekawsze i dlaczego?

  2. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli?

Praca domowa:

  1. Napisz esej, w którym rozważysz, jaka jest rola filozofii w postmodernizmie.

Materiały pomocnicze:

  • Kowalczyk S., Idee filozoficzne postmodernizmu, Radom 2004.

  • Szahaj A., Ponowoczesność i postmodernizm dla średniozaawansowanych, Warszawa 2021.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Film edukacyjny” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.

Sprawdź się