Scenariusz

Autor

Learnetic

Temat zajęć

Obyczaje i obrzędy

Grupa docelowa

Szkoła podstawowa, klasa VI

Ogólny cel kształcenia

Wzmacnianie poczucia tożsamości kulturowej i narodowej oraz kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi.

Kształtowane kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia

18.12.2006r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie

• Porozumiewanie się w języku ojczystym

• Świadomość i ekspresja kulturalna

Cele (szczegółowe) operacyjne

Uczniowie:

poznają znaczenie terminów: obyczaj, obrzęd, tradycja,
rozwijają umiejętność słuchania i analizowania tekstów audiowizualnych,
poznają obyczaje, święta i tradycje praktykowane na różnych kontynentach,
analizują i porównują obyczaje i obrzędy związane z obchodzeniem różnych świąt,
tworzą plan podróży,
rozwijają zdolność tolerancji
określają cechy idealnego podróżnika.

Metody/techniki kształcenia

metoda asymilacji wiedzy: pogadanka, dyskusja
metoda eksponująca: pokaz filmu
metoda praktyczna: ćwiczenia interaktywne; tworzenie plakatu,
metoda samodzielnego dochodzenia do wiedzy: “burza mózgów”
metoda inscenizacyjna: drama

Formy pracy

zbiorowa
grupowa
indywidualna

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

Nauczyciel pyta uczniów, dokąd pojechaliby w wymarzoną podróż i dlaczego. Po krótkiej pogadance zaprasza ich w wirtualną podróż na kontynenty, podczas której poznają tradycje praktykowane w różnych rejonach świata.

Faza realizacyjna

Nauczyciel zapowiada projekcję filmu Obyczaje i obrzędy. Najpierw jednak omawia wspólnie z uczniami znaczenie zawartych w tytule pojęć. Uczniowie odczytują z zakładki Słowniczek definicje obyczaju i obrzędu oraz wskazują różnice między nimi. Zapoznają się też ze znaczeniem terminu tradycja.
Następnie nauczyciel wyświetla film Obyczaje i obrzędy, który zatrzymuje po słowach: Mam nadzieję, że wzbudzą wasze zainteresowanie i chęć podróżowania. Inicjuje dyskusję wokół przytoczonej na początku sentencji: Pierwszym warunkiem zrozumienia obcego kraju jest powąchanie go. Pyta uczniów, jak rozumieją to zdanie.
Po krótkiej dyskusji uczniowie kontynuują oglądanie filmu do słów: Najpiękniejszą wybiera się na koniec karnawału. Następnie rozwiązują ćwiczenia interaktywne od 1 do 3.
Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każdy zespół reprezentuje jeden kontynent (Europę, Azję, Afrykę i Amerykę Łacińską). Uczniowie mają za zadanie przygotować plakat (w formie papierowej lub multimedialnej) zachęcający do wzięcia udziału w wybranym przez nich (omówionym w filmie) święcie. Powinny się na nim znaleźć informacja o miejscu wydarzenia i jego program. Do przygotowania plakatu uczniowie wykorzystują wiadomości zdobyte w internecie oraz podczas oglądania filmu. Po zakończonej pracy każdy zespół prezentuje swój plakat. Następnie uczniowie starają się wskazać cechy wspólne omówionych świąt (np. tańce, stroje) - mogą też nawiązać do innych świąt, z którymi im się one kojarzą. O ile to możliwe, próbują znaleźć ich odpowiedniki w Polsce (np. Maslenica i ostatki) i porównać je ze sobą. Może niektóre ze świąt obchodzone na innych kontynentach czy w innych państwach Europy przyjęły się w naszym kraju (np. holi)?
Nauczyciel wyświetla dalszy ciąg filmu po słowach: Najpiękniejszą wybiera się na koniec karnawału. Uczniowie notują w tym czasie usłyszane obyczaje wraz z krajem lub regionem, dla którego są one charakterystyczne. Następnie wykonują ćwiczenia interaktywne od 4 do 8. Odpowiedzi omawiają wspólnie z nauczycielem.
Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat tolerancji wobec odmienności kulturowej. Uczniowie analizują nietypowe zwyczaje, praktyki religijne, preferencje kulinarne, style życia, omawiają sytuacje wymagające tolerancji. Sugerują właściwe reakcje.
Nauczyciel zapisuje na tablicy nazwy kontynentów: Europa, Azja, Australia, Ameryka Południowa. Następnie pyta uczniów, który kontynent zainteresował ich najbardziej i który najchętniej by odwiedzili. Czym jest podyktowana ich decyzja (atrakcyjnością zabytków, walorami przyrodniczymi, kulinariami, itp.)? Odpowiedzi notuje na tablicy w celach statystycznych.
Uczniowie zastanawiają się, co powinien zawierać dobry plan wyprawy, o czym warto pamiętać, na co zwrócić uwagę. Wspólnie z nauczycielem omawiają cechy dobrego planu:
1) Określenie celu podróży;
2) Wyliczenie kosztów;
3) Zadbanie o zdrowie i bezpieczeństwo;
4) Przemyślenie i sprawdzenie transportu;
5) Przemyślenie, jakie atrakcje chcemy zobaczyć.
Uczniowie w parach układają plan podróży. Przed rozpoczęciem pracy rozwiązują ćwiczenie nr 9. Po zakończonej pracy dzielą się informacjami i uzupełniają swoje plany.
Na zakończenie uczniowie zastanawiają się nad zdefiniowaniem cech idealnego podróżnika. Jakimi zasadami powinien się kierować? Rozwiązują ćw. 10. Odpowiedzi omawiają wspólnie z nauczycielem oraz dodają do podanych w zadaniu propozycji własne pomysły. Dobrze, by powołali się na znanych sobie podróżników.

Faza podsumowująca

Wkorzystując informacje zdobyte na lekcji, uczniowie interpretują* *przysłowie: Co kraj to obyczaj.

Praca domowa

Napisz relację na bloga lub nakręć wypowiedź w formie videobloga z podróży na inny kontynent. Opowiedz o tym, gdzie byłeś, kogo spotkałeś, jakie obyczaje cię zaskoczyły, w jakich świętach uczestniczyłeś?

m72b7624086f76ff0_1520001429923_0

Metryczka

Tytuł

Obyczaje i obrzędy

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi

Z wizytą na innym kontynencie

Przedmiot

Język polski

Etap edukacyjny

II/szkoła podstawowa

Podstawa programowa

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.

1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:

2) określa temat i główną myśl tekstu;

3) identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autora, narratora, czytelnika, słuchacza);

4) identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki,

9) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście

II. Analiza i interpretacja tekstów kultury

2. Analiza. Uczeń:

8) wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego), potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy, warstwa dźwiękowa);

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Mówienie i pisanie. Uczeń:

1) tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury;

2) dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji

komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu;

3) formułuje pytania do tekstu;

Nowa podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) omawia elementy świata przedstawionego, wyodrębnia obrazy poetyckie w poezji;

2) rozpoznaje fikcję literacką; rozróżnia i wyjaśnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworach, ze szczególnym uwzględnieniem ich w prozie realistycznej, fantastycznonaukowej lub utworach fantasy;

3) rozpoznaje czytany utwór jako baśń, legendę, bajkę, hymn, przypowieść, mit, opowiadanie, nowelę, dziennik, pamiętnik lub powieść oraz wskazuje jego cechy gatunkowe; rozpoznaje odmiany powieści i opowiadania, np. obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy;

4) zna i rozpoznaje w tekście literackim: epitet, porównanie, przenośnię, wyrazy dźwiękonaśladowcze, zdrobnienie, zgrubienie, uosobienie, ożywienie, apostrofę, anaforę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określa ich funkcje;

11) wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych oraz określa ich cechy;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

13) wskazuje i omawia wątek główny oraz wątki poboczne;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

15) objaśnia znaczenia dosłowne i przenośne w tekstach;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

18) wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze;

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1) identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, publicystyczny lub reklamowy;

2) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

3) określa temat i główną myśl tekstu;

5) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych;

6) odróżnia informacje o faktach od opinii;

II. Kształcenie językowe.

1. Gramatyka języka polskiego. Uczeń:

1) rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik, partykuła, wykrzyknik) i określa ich funkcje w tekście;

9) określa funkcję wyrazów poza zdaniem, rozumie ich znaczenie i poprawnie stosuje w swoich wypowiedziach;

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

1) wskazuje główne cechy języka mówionego i języka pisanego;

2) posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;

3) używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;

4) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi; rozpoznaje wyrazy wieloznaczne, rozumie ich znaczenie w tekście oraz świadomie wykorzystuje do tworzenia własnych wypowiedzi;

5) rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne, dostrzega ich bogactwo, rozumie ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach;

6) rozpoznaje słownictwo neutralne i wartościujące, rozumie ich funkcje w tekście;

3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:

1) identyfikuje tekst jako komunikat; rozróżnia typy komunikatu: informacyjny, literacki, reklamowy, ikoniczny;

2) identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi;

3) określa sytuację komunikacyjną i rozumie jej wpływ na kształt wypowiedzi;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy w rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

1) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: dialog, opowiadanie (twórcze, odtwórcze), opis, list, sprawozdanie (z filmu, spektaklu, wydarzenia), dedykacja, zaproszenie, podziękowanie, ogłoszenie, życzenia, opis przeżyć wewnętrznych, charakterystyka, tekst o charakterze argumentacyjnym;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

4) zna i stosuje zasady korzystania z zasobów bibliotecznych (np. w bibliotekach szkolnych oraz on‑line);

7) rozwija umiejętność krytycznej oceny pozyskanych informacji;

8) poznaje życie kulturalne swojego regionu;

9) rozwija umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.

Kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie

Porozumiewanie się w języku ojczystym
Kompetencje społeczne i obywatelskie
Umiejętność uczenia się

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia