Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Główni producenci energii elektrycznej na świecie 

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II

PODSTAWA PROGRAMOWA

XI. Przemysł: czynniki lokalizacji, przemysł tradycyjny i zaawansowanych technologii, deindustrializacja i reindustrializacja, struktura produkcji energii i bilans energetyczny, zmiany wykorzystania poszczególnych źródeł energii, dylematy rozwoju energetyki jądrowej.

Uczeń:

5) ocenia stan i zmiany bilansu energetycznego świata i Polski, przedstawia skutki rosnącego zapotrzebowania na energię, jego wpływ na środowisko geograficzne oraz uzasadnia konieczność podejmowania działań na rzecz ograniczania tempa wzrostu zużycia energii.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wskazuje główne rodzaje elektrowni i głównych producentów energii elektrycznej,

• opisuje strukturę produkcji energii elektrycznej według źródeł energii głównych producentów energii elektrycznej na świecie,

• porównuje rankingi głównych producentów energii elektrycznej z poszczególnych źródeł energii oraz wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania,

• porównuje strukturę produkcji energii elektrycznej w wybranych państwach i regionach na świecie oraz wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania.

• dostrzega zależność między poziomem rozwoju społeczno‑gospodarczego a wielkością produkcji energii elektrycznej na jednego mieszkańca.

Strategie: konektywizm

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, metoda JIGSAW

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

• Energetyka na świecie: wysokienapiecie.pl/tag/energetyka‑na‑swiecie [dostęp online: 18.10.2020].

• Raporty BP: bp.com/pl_pl/poland/home/centrum_prasowe/reports.html [dostęp online: 18.10.2020].

• IEA: iea.org [dostęp online: 18.10.2020].

• Energia na świecie: ourworldindata.org/energy [dostęp online: 18.10.2020].

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy, sprawdzenie obecności).

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat źródeł energii.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat rodzajów elektrowni i mechanizmów ich funkcjonowania. W tym celu posługuje się wyświetlonym na ekranie fragmentem bloku Przeczytaj niniejszego e‑materiału.

• Następnie nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda z grup siada w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu w klasie i dostaje od nauczyciela zagadnienie do opracowania. Jeżeli lekcja nie odbywa się w pracowni komputerowej, wówczas uczniowie powinni mieć do dyspozycji tablety lub smartfony, na których będą mogli zapoznać się z multimedium bazowym niniejszego e‑materiału. Zagadnienia dla grup (po jednym dla każdej):

  • Główni producenci energii elektrycznej na świecie oraz struktura produkcji energii elektrycznej według źródeł w tych krajach. Produkcja energii elektrycznej na jednego mieszkańca (polecenie 1 i 2 do grafiki interaktywnej).

  • Główni producenci energii elektrycznej z elektrowni cieplnych (ogółem oraz w wyniku spalania węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego) (polecenie 3 do grafiki interaktywnejo).

  • Główni producenci energii elektrycznej z elektrowni wodnych konwencjonalnych (polecenie 3 do grafiki interaktywnej).

  • Główni producenci energii elektrycznej z elektrowni wodnych jądrowych (polecenie 3 do grafiki interaktywnej).

  • Główni producenci energii elektrycznej z elektrowni alternatywnych (polecenie 3 do grafiki interaktywnej).

  Uwaga! Ważne jest, żeby liczebność grup była taka sama lub większa niż liczba grup. W ten sposób możliwy będzie do wykonania kolejny etap pracy w grupach. W przypadku klas o mniejszej liczbie uczniów problem ten można rozwiązać poprzez przydzielenie jednej z grup dwóch krótszych zagadnień do przygotowania (np. dotyczących elektrowni jądrowych i wodnych łącznie).

• Po zakończonej pracy nauczyciel tworzy nowe grupy w taki sposób, żeby w nowej grupie znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej z pierwotnych grup. Nowe grupy siadają w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu.

• Zadaniem uczniów w nowo utworzonych grupach jest przekazanie swojej wiedzy, czyli tego, co ustalili w poprzednich grupach, swoim kolegom i koleżankom. Ich zadaniem jest tak naprawdę nauczyć pozostałych członków swojej nowej grupy danego fragmentu materiału.

• Po zakończonym zadaniu uczniowie wracają do pierwotnych zespołów i wymieniają się zdobytymi informacjami.

• W następnej kolejności nauczyciel rozpoczyna dyskusję nad zdobytymi w grupie informacjami.

• Następnie uczniowie wykonują wspólnie na tablicy polecenie 4 i 5 do multimedium bazowego.

• Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, na które odpowiadają chętni uczniowie.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Praca pisemna - polecenie 6 do multimedium bazowego.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium bazowe może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (w fazie realizacyjnej i podsumowującej), jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także na innych lekcjach z zakresu przemysłu energetycznego na świecie i w Polsce.