Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Początki starożytnej Grecji. Cywilizacja minojska i mykeńska

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje, na jakie okresy dzieli się historię starożytnej Grecji;

• charakteryzuje dwie ważne cywilizacje starozytne: minojską oraz mykeńską;

• wyjaśnia znaczenie takich terminów jak np. Wieki Ciemne, mury cyklopowe, pismo linearne typu A i B, polis.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Początki starożytnej Grecji. Cywilizacja minojska i mykeńska”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Nauczyciel może zasugerować, aby uczniowie podzielili się zagadnieniami, tak aby np. jedna osoba skupiła się na kulturze minojskiej, a inna na kulturze mykeńskiej.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Zalogowany na platformie nauczyciel, przy użyciu raportu, kontroluje przygotowanie uczniów do lekcji: weryfikuje, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca, aby uczniowie w parach opracowali mapy myśli związane z tematem początków starozytnej Grecji. Wybrana osoba z danej pary przedstawia przygotowane propozycje, a ochotnik zapisuje je na tablicy. Pozostali uczniowie się do nich odnoszą i uzupełniają je o swoje propozycje.

Faza realizacyjna:

1. Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

2. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z filmem, a następnie pracują w parach. Analizują treść polecenia nr 2: „Wyjaśnij, dlaczego część badaczy podważa teorię, według której Mykeny były pierwszym europejskim imperium”, dyskutują, a następnie zapisują wnioski. Wybrane dwójki uczniowskie omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, omawiając przyczyny upadku cywilizacji minojskiej.

3. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel czyta polecenie nr 2: „Wyjaśnij, w jaki sposób warunki geograficzne wpłynęły na życie codzienne Minojczyków i Mykeńczyków” i poleca uczniom, aby nadal w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w mapie interaktywnej. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Początki starożytnej Grecji. Cywilizacja minojska i mykeńska” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

2. Na zakończenie nauczyciel omawia przebieg lekcji i pracę uczniów, dokonuje również oceny prac uczniowskich przedstawionych na początku zajęć.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. Wróć do mapy interaktywnej i wykonaj polecene nr 3: Wskaż wątki mitologiczne, które wiążą się z budowlami lub miejscowościami stworzonymi przez Minojczyków i Mykeńczyków.

Materiały pomocnicze:

Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków, t. 1, Warszawa 1988.

Jaczynowska M., Musiał D., Stępień M., Historia starożytna, Warszawa 2008.

Ziółkowski A., Historia powszechna: Starożytność, Warszawa 2009.

Wskazówki metodyczne:

Informacje z sekcji „Mapa interaktywna” oraz filmu mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do samodzielnej pracy uczniów.