Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat lekcji: Zróżnicowanie etniczne w wybranych regionach świata
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
VIII. Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze: rozmieszczenie i liczba ludności, przemiany demograficzne, migracje, zróżnicowanie narodowościowe, etniczne i religijne, kręgi kulturowe, sieć osadnicza, procesy urbanizacji, rozwój obszarów wiejskich.
Uczeń:
9/) charakteryzuje strukturę narodowościową ludności świata i Polski oraz zróżnicowanie etniczne w wybranych regionach świata.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
poznaje pojęcie grupy etnicznej i narodowej,
charakteryzuje zróżnicowanie etniczne Stanów Zjednoczonych,
wyjaśnia zróżnicowanie etniczne wybranych regionów na świecie.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Forma zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt przedmiotowy, atlas geograficzny
Materiały pomocnicze
Wielka encyklopedia geografii świata, t. 18: Świat grup etnicznych, A. Posern‑Zieliński (red.), Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2000.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Sprawdzenie zadania domowego (opcjonalnie).
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z wprowadzeniem do materiału. Nauczyciel sprawdza zrozumienie tekstu przez uczniów i wyjaśnia kwestie niezrozumiałe.
Uczniowie zapoznają się z audiobookiem i podczas słuchania wykonują notatki w zeszycie. Nauczyciel sprawdza zrozumienie materiału przez uczniów. Uczniowie zapoznają się także z mapą zróżnicowania etnicznego USA.
Uczniowie otrzymują czas na przygotowanie w parach odpowiedzi na polecenie do audiobooka. Mogą korzystać z własnej wiedzy oraz innych dostępnych źródeł (np. internetowych). Uwaga dla nauczyciela – w statystykach ludnościowych w USA za zróżnicowanie etniczne uznaje się pochodzenie ludności (dlatego w taki sposób zostały przedstawione dane, można w tym miejscu zwrócić uwagę na rozumienie pojęcia „etniczny”).
Poszczególne pary prezentują swoje prace, we wspólnej dyskusji sprawdzana jest poprawność wykoniania zadania. Uczniowie wykonują notatki w zeszytach, nanoszą poprawki w swoich wcześniejszych notatkach.
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z mapą interaktywną. Z niej pozyskują informacje na temat rodzin języków występujących w Europie.
Nauczyciel dzieli uczniów na mniejsze grupy (o wielkości grup decyduje nauczyciel w zależności od wielkości klasy). Każdej grupie zostaje przydzielony jeden region w Europie (kraje skandynawskie, kraje romańskie, południe itd. – o liczbie regionów decyduje nauczyciel w zależności od wielkości klasy). Zadaniem grup jest przygotowanie krótkiej prezentacji na temat grup etnicznych w przydzielonych regionach. Uczniowie podają także obecny status wymienionych grup i ich cechy charakterystyczne. Uczniowie mogą korzystać z dodatkowych źródeł oraz atlasu geograficznego.
Uczniowie na forum klasy prezentują swoje prace. Pozostali uczniowie wykonują notatki w zeszycie. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wykonania zadania.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości zawartych w e‑materiale.
Przygotowanie pracy pisemnej na temat wybranej grupy etnicznej w Europie (pochodzenie, historia, obecny status, działania, cechy charakterystyczne).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Audiobook i mapa interaktywna mogą zostać wykorzystane podczas lekcji dotyczących zróżnicowania etnicznego, np. „Problemy państw o różnej strukturze etnicznej”.