Dla nauczyciela

Scenariusz lekcji

Autor: Zuzanna Szewczyk

Przedmiot: Biologia

Temat: Automatyzm serca

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
V. Budowa i fizjologia człowieka.
4. Wymiana gazowa i krążenie. Uczeń:
11) przedstawia automatyzm pracy serca;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XI. Funkcjonowanie zwierząt.
2. Porównanie poszczególnych czynności życiowych zwierząt, z uwzględnieniem struktur odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie.
3) Wymiana gazowa i krążenie. Uczeń:
q) przedstawia automatyzm pracy serca,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Scharakteryzujesz elementy układu bodźcotwórczo‑przewodzącego serca.

  • Wyjaśnisz, na czym polega automatyzm serca.

  • Przeprowadzisz obserwację skurczu serca.

  • Omówisz czasową i stałą sztuczną stymulację serca.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem komputera;

  • rozmowa kierowana;

  • dyskusja;

  • ćwiczenia interaktywne;

  • obserwacja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • arkusze papieru A1, flamastry.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

  1. Nauczyciel prosi chętnych uczniów o przypomnienie budowy i działania serca. Klasa ocenia poprawność ich odpowiedzi, koryguje lub uzupełnia je.

  2. Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w tekście otwierającym e‑materiał.

  3. Nauczyciel krótko omawia przebieg lekcji i przedstawia jej cele.

Faza realizacyjna

  1. Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału w sekcji „Przeczytaj” i symulacją interaktywną. Nauczyciel prosi wybraną osobę o wyjaśnienie, jak przebiega inicjacja skurczu serca.

  2. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Zespoły na podstawie informacji zawartych w e‑materiale opracowują w postaci mapy myśli następujące zagadnienia:

    • grupa I i II – automatyzm serca;

    • grupa III i IV – sztuczna stymulacja serca.

  3. Grupy wybierają po dwóch ekspertów, którzy najlepiej opanowali wiedzę nt. przypisanych zagadnień. Następnie eksperci zamieniają się grupami: I z III, a II z IV. Zadaniem ekspertów jest przekazanie zdobytych informacji. Czas na wykonanie zadania nie powinien przekroczyć 10 min. Po upływie wyznaczonego czasu eksperci wracają do swoich grup.

  4. Uczniowie, pracując w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne nr 7 („Na podstawie ilustracji wyjaśnij, na czym polega blok prawej odnogi pęczka Hisa”) i 8 („Czy poniższe EKG jest prawidłowe? Odpowiedź uzasadnij”). Nauczyciel monitoruje pracę uczniów, w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowe rozwiązanie.

Faza podsumowująca

  1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie interaktywne nr 6 (dotyczące układu bodźcotwórczo‑przewodzącego serca). Następnie przygotowują podobne zadanie (typu „prawda/fałsz”) dla osoby z pary. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

  2. Nauczyciel ocenia zaangażowanie uczniów podczas zajęć.

Praca domowa

Wykonaj polecenia nr 1 i 2 do symulacji interaktywnej.

Materiały pomocnicze Neil A. Campbell i in., Biologia Campbella, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania symulacji interaktywnej

Symulacja interaktywna może zostać wykorzystana w fazie podsumowującej lekcję. Można ją również wykorzystać na lekcji dotyczącej budowy i działania serca.

Sprawdź się