Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Obliczanie czasu słonecznego
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna
1) Rozumienie specjalistycznych pojęć i posługiwanie się terminami geograficznymi.
2) Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce
4) Formułowanie twierdzeń o prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz wzajemnych zależności w systemie przyroda – człowiek – gospodarka.
III. Kształtowanie postaw
1) Rozwijanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
2) Kształtowanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej dla osobistego rozwoju człowieka oraz aktywności społecznej.
Treści nauczania
II. Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata: wysokość górowania Słońca, wyznaczanie współrzędnych geograficznych, fazy księżyca, zaćmienia Słońca i Księżyca, osiągnięcia badawcze w eksploracji Wszechświata.
Uczeń:
2) wyznacza współrzędne geograficzne dowolnego punktu na powierzchni Ziemi na podstawie wysokości górowania Słońca w dniach równonocy i przesileń oraz obliczeń różnicy czasu słonecznego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie czasu słonecznego,
oblicza czas słoneczny dla danego miejsca,
oblicza współrzędne geograficzne danego miejsca na podstawie czasu słonecznego.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Forma zajęć: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt, atlas geograficzny
Materiały pomocnicze
Mietelski J., Astronomia w geografii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Sprawdzenie zadania domowego.
Nauczyciel pyta uczniów, czym jest ruch obrotowy Ziemi.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z częścią „Przeczytaj”.
Uczniowie dzielą się na kilka grup. Nauczyciel uruchamia grę na tablicy interaktywnej – rozpoczyna od poziomu łatwego. Gdy wyświetla na tablicy pytanie z gry, grupa, która zna odpowiedź na nie, zgłasza się i odpowiada. Jeśli odpowiedź jest poprawna, grupa otrzymuje punkt. Jeśli jest błędna, na pytanie mogą odpowiedzieć inne grupy.
Jeśli nauczyciel zauważy, że uczniowie mają trudność z odpowiedzią na niektóre pytania, wyjaśnia problematyczne kwestie.
Grupy próbują odpowiedzieć na wszystkie pytania w grze na różnych poziomach trudności. Wygrywa grupa, która otrzymała najwięcej punktów.
Uczniowie przystępują do wykonania ćwiczeń z bloku „Sprawdź się”.
Po wykonaniu pierwszego zadania, uczniowie w parach sprawdzają wyniki, w przypadku różnicy w rachunkach, zgłaszają się do nauczyciela.
Nauczyciel wskazuje ucznia, który prawidłowo rozwiązał zadania, aby na forum klasy wyjaśnił tok rozumowania (wykorzystanie tablicy, mapy, atlasu).
Uczniowie kolejno w ten sam sposób wykonują kolejne zadania.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Przygotuj pracę na temat czasu słonecznego w wybranych stolicach państw świata. Punktem wyjścia jest informacja, że w Londynie jest godzina 12:00. Przygotuj listę 10 wybranych stolic na wszystkich zamieszkałych kontynentach i oblicz dla nich czas słoneczny.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Gra edukacyjna może zostać wykorzystana podczas powtórzenia materiału z działu „Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata” (zakres rozszerzony: II).