SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Obliczanie czasu słonecznego

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna

1) Rozumienie specjalistycznych pojęć i posługiwanie się terminami geograficznymi.

2) Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce

4) Formułowanie twierdzeń o prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz wzajemnych zależności w systemie przyroda – człowiek – gospodarka.

III. Kształtowanie postaw

1) Rozwijanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.

2) Kształtowanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej dla osobistego rozwoju człowieka oraz aktywności społecznej.

Treści nauczania

II. Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata: wysokość górowania Słońca, wyznaczanie współrzędnych geograficznych, fazy księżyca, zaćmienia Słońca i Księżyca, osiągnięcia badawcze w eksploracji Wszechświata.

Uczeń:

2) wyznacza współrzędne geograficzne dowolnego punktu na powierzchni Ziemi na podstawie wysokości górowania Słońca w dniach równonocy i przesileń oraz obliczeń różnicy czasu słonecznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcie czasu słonecznego,

• oblicza czas słoneczny dla danego miejsca,

• oblicza współrzędne geograficzne danego miejsca na podstawie czasu słonecznego.

Strategie nauczania: asocjacyjna

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Forma zajęć: praca indywidualna, praca w grupach

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt, atlas geograficzny

Materiały pomocnicze

Mietelski J., Astronomia w geografii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Nauczyciel pyta uczniów, czym jest ruch obrotowy Ziemi.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Uczniowie zapoznają się z częścią „Przeczytaj”.

• Uczniowie dzielą się na kilka grup. Nauczyciel uruchamia grę na tablicy interaktywnej – rozpoczyna od poziomu łatwego. Gdy wyświetla na tablicy pytanie z gry, grupa, która zna odpowiedź na nie, zgłasza się i odpowiada. Jeśli odpowiedź jest poprawna, grupa otrzymuje punkt. Jeśli jest błędna, na pytanie mogą odpowiedzieć inne grupy.

• Jeśli nauczyciel zauważy, że uczniowie mają trudność z odpowiedzią na niektóre pytania, wyjaśnia problematyczne kwestie.

• Grupy próbują odpowiedzieć na wszystkie pytania w grze na różnych poziomach trudności. Wygrywa grupa, która otrzymała najwięcej punktów.

• Uczniowie przystępują do wykonania ćwiczeń z bloku „Sprawdź się”.

• Po wykonaniu pierwszego zadania, uczniowie w parach sprawdzają wyniki, w przypadku różnicy w rachunkach, zgłaszają się do nauczyciela.

• Nauczyciel wskazuje ucznia, który prawidłowo rozwiązał zadania, aby na forum klasy wyjaśnił tok rozumowania (wykorzystanie tablicy, mapy, atlasu).

• Uczniowie kolejno w ten sam sposób wykonują kolejne zadania. 

Faza podsumowująca

• Przypomnienie celów lekcji.

• Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.

• Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.

• Ocena pracy uczniów podczas lekcji.

Praca domowa

• Przygotuj pracę na temat czasu słonecznego w wybranych stolicach państw świata. Punktem wyjścia jest informacja, że w Londynie jest godzina 12:00. Przygotuj listę 10 wybranych stolic na wszystkich zamieszkałych kontynentach i oblicz dla nich czas słoneczny.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Gra edukacyjna może zostać wykorzystana podczas powtórzenia materiału z działu „Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata” (zakres rozszerzony: II).