Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Elwira Stefańska

Przedmiot: Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (język rosyjski)

Temat zajęć: Како́й ты? Как твои́ дела́?/Jaki jesteś? Jak się masz?

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa I, poziom A1+

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; 

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • pozna słownictwo, za pomocą którego opisze cechy charakteru oraz nastrój innych osób;

  • opowie o nastroju i samopoczuciu wybranych osób oraz ich przyczynach;

  • napisze na messengerze wiadomość do znajomego, w której opisze swój nastrój i samopoczucie.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania międzyprzedmiotowe;

  • sam decyduje, jakie informacje przedstawić;

  • dostrzega swoje kompetencje, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości, dzięki zróżnicowaniu poziomu trudności materiału.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe: używanie obrazu i dźwięku, wprowadzanie słów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych;

  • strategie kognitywne: ćwiczenie (tworzenie różnych kombinacji zdań, ćwiczenie użycia i rozumienia języka obcego w naturalnych kontekstach), rozumienie informacji (czytanie lub słuchanie tekstu w celu znalezienia określonych szczegółów), dokonywanie świadomej analizy języka obcego (porównywanie struktur z językiem ojczystym);

  • strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia wyrazów rosyjskich na podstawie kontekstu lub ich podobieństwa brzmieniowego do wyrazów w języku polskim lub innym języku obcym.

Metody/techniki nauczania:

Metody:

  • eksponująca,

  • kognitywna,

  • podająca,

  • programowa,

Techniki:

  • ćwiczenia przedmiotowe,

  • udzielanie objaśnień,

  • opis, wyjaśnienie,

  • techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • komputer z dostępem do internetu i możliwością odtwarzania dźwięku,

  • zeszyt przedmiotowy,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • ilustracje.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy Jak kogoś opisać?. Uczniowie dopisują do pytania na zasadzie luźnych skojarzeń inne wyrazy, tworzą mapę pojęć.

  • Nauczyciel poleca przeczytanie tekstu wprowadzenia do e‑materiału i podaje uczniom temat oraz cele lekcji.

Faza realizacyjna:

  • Uczniowie zapoznają się z treściami zawartymi w części „Przeczytaj” - czytają dialog opisujący wygląd zewnętrzny oraz charakter człowieka, jak również nastrój i stan psychiczny. Następnie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1, 2 i 3 w tej części materiału.

  • Wprowadzenie gramatyki.
    Nauczyciel informuje uczniów, że zapoznają się z konstrukcjami, które używamy do opisania cech charakteru, nastroju albo stanu psychicznego człowieka oraz wyglądu zewnętrznego. Następnie uczniowie w parach wykonują ćwiczenia 4–6 pod wiadomościami gramatycznymi.

  • Nauczyciel pyta uczniów po rosyjsku o to, jakie cechy powinien posiadać dobry przyjaciel. Następnie zaprasza ich do wspólnej zabawy o charakterze integracyjnym. Potrzebna jest duża przestrzeń, aby każdy uczeń mógł poruszać się w linii prostej. Uczniowie stoją w dwóch rzędach (jeden obok drugiego). Wybrana lub chętna osoba staje naprzeciwko obu rzędów, a następnie mówi po rosyjsku, jakie cechy powinien mieć przyjaciel. Po każdej wymienionej przez nią cesze pozostali uczniowie: robią krok w przód, jeśli się z tym zgadzają lub robią krok w tył, jeśli się nie zgadzają. Pod koniec tury okaże się, kto najbardziej się zgadza z osobą stojącą naprzeciw rzędów (będzie to osoba, która pokona najdłuższy odcinek w przód).

  • Uczniowie zapoznają się z mapą pojęć. Sprawdzają, ile elementów pokryło się z tym, co samodzielnie zapisali na początku lekcji. Następnie nauczyciel prosi, aby chętne osoby opowiedziały o tym, jakie są, korzystając ze słów z dzisiejszych zajęć.

  • W celu przećwiczenia materiału leksykalnego i gramatycznego uczniowie dobierają się w pary. Lekcja odbywa się według zasad escape roomu. Uczniowie w grupach rozwiązują kolejne zadania z przygotowanych kopert. Lekcja dzieli się na 2 etapy: zadania do multimedium oraz zadania do części „Sprawdź się” (bez ćw. 7 i 8). Po każdym etapie zespoły otrzymują zestaw liter, z których na koniec powinni ułożyć hasło przygotowane przez nauczyciela. Zespół, który jako pierwszy poprawnie rozwiąże wszystkie zadania oraz właściwie ułoży i odczyta hasło, otrzyma oceny za aktywność.

Faza podsumowująca:

  • Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej, przypomina cele lekcji oraz sprawdza stopień ich realizacji. Uczniowie mogą dokonać samooceny, odnosząc się do celów lekcji, np.: Potrafię omówić po rosyjsku cechy charakteru, wygląd oraz nastrój wybranych osób, stosując odpowiednie słownictwo i konstrukcje.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pisemnie ćwiczenia 7 i 8. z części „Sprawdź się”. Na następnej lekcji nauczyciel sprawdza prace wybranych uczniów i ocenia je, biorąc pod uwagę wymogi formalne oraz zasób i poprawność użytych środków językowych.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Nauczyciel może zaproponować następujące ćwiczenie w oparciu o multimedium: klasa zostaje podzielona na kilkoosobowe zespoły. Każdy zespół przygotowuje pytania do znanej osoby zadawane podczas wywiadu. Pytania mają dotyczyć cech charakteru, nastroju, samopoczucia. Na następnej lekcji uczniowie z każdego zespołu zadają pytania pozostałym uczniom, wcielającym się w kogoś znanego. Uczniowie odpowiadają, następnie zadają pytania kolejni uczniowie. Nauczyciel obserwuje przebieg dyskusji w klasie.

Słownik