Autorka: Justyna Szymańska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Czynniki socjalizacji

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

I. Człowiek i społeczeństwo.

Uczeń:

5) wyjaśnia charakter procesu socjalizacji; podaje przykłady wpływu społecznego w różnych dziedzinach życia; analizuje przypadki oraz przedstawia zalety i wady konformizmu i nonkonformizmu.

Zakres rozszerzony

II. Różnorodność kulturowa.

Uczeń:

3) porównuje modele socjalizacji charakterystyczne dla własnej grupy wiekowej i pokolenia rodziców; wyjaśnia zjawisko socjalizacji odwróconej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia charakter procesu socjalizacji oraz socjalizacji odwróconej;

• analizuje przypadki konformizmu oraz nonkoformizmu;

• wskazuje zalety i wady konformizmu i nonkonformizmu;

• ocenia, jak poszczególne czynniki wpływają na przebieg socjalizacji oraz jakie miały znaczenie dla różnych pokoleń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Na poprzednich zajęciach klasa została podzielona na cztery grupy. Każda z nich ma przygotować prezentację dotyczącą wpływu przydzielonej instytucji na socjalizację jednostki:

• grupa I – rodzina;

• grupa II – grupy rówieśnicze;

• grupa III – placówki edukacyjno‑wychowawcze;

• grupa IV – media.

Prezentacje powinny zawierać przede wszystkim materiały wizualne: zdjęcia, filmy, schematy itp. i trwać nie dłużej niż 5 minut.

2. Przedstawienie tematu „Czynniki socjalizacji” i celów zajęć.

3. Uczniowie tworzą definicje pojęć: socjalizacja pierwotna, wtórna i odwrócona. Pracują metodą śniegowej kuli. Najpierw w parach przygotowują swoje propozycje, następnie łączą się w czwórki, weryfikują pomysły i tworzą wspólną wersję definicji. W kolejnych krokach łączą się w coraz liczniejsze grupy, aż powstaną ogólnoklasowe definicje pojęć.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie zapoznają się z fragmentem sekcji „Przeczytaj” dotyczącym czynników socjalizacji. Następnie prowadzą dyskusję na temat: Czy internet można traktować jako odrębny czynnik socjalizacji? Wybrana osoba przedstawia wnioski.

2. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich pozostali uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom, uzupełniając notatki.

3. Praca ze schematem interaktywnym. Uczniowie w parach przygotowują odpowiedzi na pytania zawarte w poleceniu i prezentują je na forum klasy.

4. Następnie cały zespół klasowy zapoznaje się ze schematem interaktywnym i wspólnie wykonuje dołączone do niego ćwiczenie.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne z sekcji „Sprawdź się” wskazane przez nauczyciela. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

Piotr Sztompka, Socjologia, Warszawa 2002.

Tomasz Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2012.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Schemat interaktywny”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.