Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Skąd wiemy, że ewolucja ma miejsce?
Grupa docelowa
Szkoła podstawowa, biologia
Szkoła gimnazjalna, klasa III, biologia
Ogólny cel kształcenia
Uczeń wyjaśnia istotę procesu ewolucji organizmów i przedstawia źródła wiedzy o jej przebiegu.
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się.
Cele operacyjne (szczegółowe)
Uczeń:
wyjaśnia, że organizmy podlegają ewolucji;
podaje przykłady bezpośrednich i pośrednich dowodów na istnienie ewolucji.
Metody / techniki kształcenia
metoda problemowa – odkrywcza
dyskusja
Formy organizacji pracy
indywidualna
grupowa
zbiorowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne.
Przedstawienie celu zajęć. Nauczyciel pyta uczniów, skąd wiadomo, że ewolucja ukształtowała życie na naszej planecie. Jeżeli to konieczne, naprowadza uczniów na właściwy tor myślenia. Po uzyskaniu odpowiedzi, że istnienie ewolucji potwierdzają skamieniałości informuje uczniów, że na bieżącej lekcji poznają również inne dowody na działanie ewolucji, również współcześnie.
Zapisanie tematu lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każdej z grup przydziela przygotowanie pisemnej odpowiedzi na jedno z pytań:
Dlaczego skamieniałości przewodnie są szczególnie ważne w badaniach ewolucji?
Dlaczego organizmy o cechach przejściowych oraz żywe skamieniałości są bezpośrednimi dowodami ewolucji?
Dlaczego występowanie narządów homologicznych i analogicznych uważa się za dowody przemawiające za zachodzeniem ewolucji biologicznej?
Dlaczego rozwój zarodkowy zwierząt odtwarza proces ewolucji?
Dlaczego różne organizmy mają większość wspólnych genów?
W jaki sposób niektóre gatunki stały się reliktami, a inne gatunkami endemicznymi?
W jaki sposób potwierdzono, że ewolucja zachodzi współcześnie?
Następnie nauczyciel rozdziela pomiędzy uczniów przyniesione ze szkolnej biblioteki teksty źródłowe, słowniki i encyklopedie.
Uczniowie do przygotowania odpowiedzi mogą również korzystać z podręcznika oraz Internetu.Uczniowie w grupach przygotowują odpowiedzi na poszczególne pytania. Nauczyciel nadzoruje pracę, odpowiada na pytania uczniów oraz wyjaśnia wątpliwości.
Po przygotowaniu przez uczniów odpowiedzi nauczyciel zaprasza ich na projekcję filmu Skąd wiemy, że ewolucja ma miejsce?. Informuje także, że film jest podzielony na bloki:
Istota i historia odkrycia ewolucji
Skamieniałości – dowody bezpośrednie ewolucji
Dowody pośrednie ewolucji z anatomii porównawczej
Dowody pośrednie ewolucji z innych nauk
Ewolucja trwa współcześnie, w których znajdą się informacje, pozwalające uczniom sprawdzić przygotowane odpowiedzi na pytania.
Po projekcji uczniowie z poszczególnych grup przedstawiają odpowiedzi na przydzielone grupie pytanie. Pod nadzorem merytorycznym nauczyciela klasa weryfikuje prawidłowość odpowiedzi. Uczniowie referujący zapisują odpowiedź na tablicy.
Zebrane odpowiedzi na wszystkie pytania uczniowie zapisują jako notatkę z lekcji.Następnie nauczyciel poleca uczniom wykonanie ćwiczeń interaktywnych zawartych w e‑materiale do lekcji. Po wykonaniu ćwiczeń uczniowie, pod merytorycznym nadzorem nauczyciela wyjaśniają na forum klasy najtrudniejsze odpowiedzi.
Faza podsumowująca
Nauczyciel weryfikuje wiedzę uczniów zadając pytania o różne rodzaje dowodów ewolucji jakie były przedstawiane podczas lekcji. Po uzyskaniu odpowiedzi podsumowuje i ewentualnie uzupełnia wiedzę uczniów.
Praca domowa
Przeczytaj artykuł lub obejrzyj film dokumentalny na temat pracy paleontologów na terenie wykopalisk oraz w muzeum.
Obejrzany lub przeczytany materiał powinien zawierać informacje na temat sposobów pracy paleontologa, procesu zbierania danych i ich opracowywania.
Metryczka
Tytuł
Skąd wiemy, że ewolucja ma miejsce?
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Ewolucja i jej dowody
Przedmiot
Biologia
Etap edukacyjny
Szkoła podstawowa, biologia,
Szkoła gimnazjalna, klasa III, biologia
Nowa podstawa programowa
Uczeń wyjaśnia istotę procesu ewolucji organizmów i przedstawia źródła wiedzy o jej przebiegu.
Podstawa programowa
Uczeń wyjaśnia pojęcie ewolucji organizmów i przedstawia źródła wiedzy o jej przebiegu.
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006. Kompetencje kluczowe:
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się.
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń
wyjaśnia, że organizmy podlegają ewolucji;
podaje przykłady bezpośrednich i pośrednich dowodów na istnienie ewolucji.
Powiązania z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/140129/v/latest/t/student-canon/m/iWhR7Sk7cc#iWhR7Sk7cc_d5e111