Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Pomiędzy filmem a teatrem. Zemsta Aleksandra Fredry w adaptacji Andrzeja Wajdy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
2) rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach (fantastyczną, symboliczną, mimetyczną, realistyczną, naturalistyczną, groteskową);
6) rozpoznaje w tekstach literackich: ironię i autoironię, komizm, tragizm, humor, patos; określa ich funkcje w tekście i rozumie wartościujący charakter;
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • przypomni sobie treść Zemsty Aleksandra Fredry;

  • scharakteryzuje zabiegi reżyserskie, które sprawiły, że adaptacja Zemsty jest dziełem filmowym a nie teatrem telewizji;

  • opisze, w jaki sposób Wajda prowadził w swej adaptacji grę z konwencjami teatralnymi.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem e‑podręcznika;

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o obejrzenie w domu filmu Zemsta w reż. Andrzeja Wajdy. Zachęca również do wyszukania w sieci opinii krytyków filmowych na temat obejrzanego dzieła.

  2. Uczniowie przypominają sobie również treść Zemsty Aleksandra Fredry.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i wprowadza ich w temat lekcji. Wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel pyta uczniów, czy obejrzany w domu film był wierną adaptacją utworu literackiego, na bazie której powstał, czy są jednak znaczące różnice. Dzielą się również opiniami krytyków na temat filmu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli podsumowującą wiedzę z tej części lekcji.

  2. Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Prezentacja multimedialna”, następnie dobierają się w pary i wykonują polecenia 1 i 2. Wybrane osoby prezentują odpowiedzi.

  3. W kolejnym kroku uczniowie przygotowują się do napisania recenzji na temat filmu, który zobaczyli przed lekcją w domu. Nauczyciel pyta uczniów o ich wrażenia.
    Nauczyciel jako przykład prezentuje uczniom wybraną recenzję filmową. Uczniowie zapoznają się z treścią i z pomocą nauczyciela rozpoznają najważniejsze elementy formalne tego gatunku publicystycznego: a) ogólny zarys fabuły; b) analiza filmu, w tym: środków artystycznych, emocjonalności, porównanie z innymi filmami reżysera (lub innych); c) ocena dzieła. Uczniowie przystępują do napisania recenzji.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia z sekcji „Prezentacja multimedialna”.

  2. Na zakończenie zajęć rozwiązują interaktywny quiz i sprawdzają swoją wiedzę na temat Zemsty Fredry i jej filmowej adaptacji w reżyserii Wajdy.

Praca domowa:

  1. Opracuj konspekt referatu na temat: Czy utwór napisany na scenę teatralną można uczynić filmem?

Materiały pomocnicze:

  • https://culture.pl/pl/tworca/andrzej-wajda

  • Dobrochna Ratajczakowa, W krysztale i w płomieniu. Studia i szkice o dramacie i teatrze, Wrocław 2006.

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja multimedialna” do podsumowania lekcji.

Gra edukacyjna