Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Płyty tektoniczne litosfery a ruchy górotwórcze

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa I

PODSTAWA PROGRAMOWA

V. Ruchy górotwórcze: w wyniku procesów zachodzących w skorupie ziemskiej, fragmenty płyt litosfery wypiętrzają się na znaczną wysokość, orogenezy – kaledońska, hercyńska oraz alpejska, wyjaśnienie genezy systemów górskich świata.

Uczeń:

1) wyjaśnia związek tektoniki płyt litosfery z ruchami górotwórczymi i jego wpływ na genezę systemów górskich.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• dowiaduje się, w jaki sposób ruch płyt litosfery wpływa na procesy górotwórcze,

• poznaje najważniejsze orogenezy w historii świata,

• potrafi wyjaśnić, dlaczego mimo trwania orogenezy alpejskiej wysokość pasm górskich nie zmienia się zauważalnie.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Formy zajęć: praca indywidualna

Środki dydaktyczne: e‑materiał, atlas, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Włodzimierz Mizerski, 2014, Geologia dynamiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wojciech Jaroszewski, Leszek Marks, Andrzej Radomski, 1985, Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne.

Włodzimierz Mizerski, 2019, Geologia Europy, Wydawnictwo Naukowe PW.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Krótkie przypomnienie przez nauczyciela tektoniki płyt litosfery i najważniejszych pojęć, takich jak spreading, subdukcja, orogeneza.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie tekstu e‑materiału.

• Omówienie zasad wykonania zadania. Zadaniem uczniów jest obejrzenie filmu edukacyjnego i przeanalizowanie animacji z e‑materiału, wykonanie poleceń, a następnie przedstawienie rezultatów na forum klasy.

• Wyświetlenie na ekranie filmu edukacyjnego dotyczącego zależności między tektoniką płyt litosfery a ruchami górotwórczymi; w trakcie projekcji filmu uczniowie prowadzą notatki (alternatywnie wypełniają kartę pracy przygotowaną przez nauczyciela).

• Kilkuminutowa praca z atlasem i dyskusja, podczas której uczniowie korzystają z e‑materiału, mapy tektonicznej świata (ewentualnie także innych materiałów udostępnionych przez nauczyciela).

• Uczniowie wskazują strefy, w których współcześnie występują ruchy górotwórcze.

• Uczniowie porównują rozmieszczenie płyt tektonicznych z pasmami górskimi przedstawionymi w atlasie i określają związek między nimi.

• Dyskusja z udziałem wszystkich uczniów i weryfikacja poprawności odpowiedzi przez nauczyciela.

• Podsumowanie prezentowanych treści mające na celu wskazanie ogólnych prawidłowości i relacji pomiędzy tektoniką płyt i ruchami górotwórczymi.

• Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie treści omawianych podczas lekcji.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Zapoznanie się z pozostałymi informacjami z e‑materiału.

• Praca pisemna: porównaj procesy górotwórcze, które doprowadziły do powstania Tatr i Sudetów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Zawarta w e‑materiale animacja może być wykorzystana do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia, a także podczas innych lekcji dotyczących zagadnień tektoniki płyt litosfery, ruchów górotwórczych, orogenez; może być także przydatna podczas samodzielnej pracy ucznia w domu i w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego litosfery.