Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Czy ludzie średniowiecza byli szczęśliwi?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• porówna rozumienie szczęścia w średniowieczu i współcześnie;

• scharakteryzuje średniowieczne modele szczęścia na przykładzie dzieł kultury epoki;

• przeanalizuje związek średniowiecznego systemu wartości z myślą chrześcijańską.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi chętnych uczniów o przygotowanie, z wykorzystaniem narzędzi TIK, na podstawie dowolnych źródeł internetowych, prezentację na temat: Czy może być szczęście dla człowieka współczesnego?

Faza wprowadzająca:

1. Chętne osoby prezentują prace przygotowane w domu (pozostałe osoby, które nie miały możliwości prezentacji, mogą odesłać prace do oceny nauczycielowi). Zadaniem uczniów jest zredagowanie kilku sloganów reklamowych związanych z tym, czym jest szczęście.

2. Uczniowie zapoznają się z sekcją „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”. Wspólnie z nauczycielem ustalają kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla na dużym ekranie mapę myśli. Analizuje ją wspólnie z uczniami. Następnie uczestnicy lekcji w parach na podstawie mapy myśli charakteryzują średniowiecznego człowieka i opisują system wartości, jakim się kierował i który prowadził go do szczęścia. To ćwiczenie może być również wykonane w formie dyskusji moderowanej.

2. Uczniowie indywidualnie uzupełniają mapę myśli o wyjaśnienia, na czym polegały poszczególne aspekty średniowiecznego szczęścia.

3. Nauczyciel odtwarza w klasie nagranie z audiobooka. Uczniowie w parach lub w kilkuosobowych grupach odpowiadają na pytanie, czy Rolanda można nazwać – w godzinie jego śmierci – szczęśliwym. Następnie wyjaśniają, który z warunków średniowiecznego szczęścia zostaje zachowany w przypadku życia Rolanda.
   Ćwiczenia z tej sekcji uczniowie wykonują indywidualnie.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie podsumowują informacje na temat szczęścia w średniowieczu i współcześnie. Nauczyciel zadaje pytania: Czym dla was jest szczęście? Dlaczego pojęcie szczęścia jest różne dla poszczególnych osób? Uczniowie wypowiadają się, formułując argumenty.

2. Uczniowie na kartkach zapisują krótką refleksję: Czego się nauczyłem? Jaki wniosek wyciągnąłem z lekcji? Przyklejają kartki na tablicę. Jeden z uczniów odczytuje na głos zapiski.

Praca domowa:

1. Dla zainteresowanych. Zdobytą już wiedzę na temat epoki możesz utrwalić, jeżeli obejrzysz filmy popularnonaukowe poświęcone życiu w średniowiecznej Europie:
   - Życie w średniowieczu. Król, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004,
   - Życie w średniowieczu. Rycerz, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.

Materiały pomocnicze:

• Johan Huizinga, Jesień średniowiecza, Warszawa 2005.

• Życie w średniowieczu. Rycerz, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.

Wskazówki metodyczne

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Mapa myśli” do podsumowania lekcji.