Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Czy ludzie średniowiecza byli szczęśliwi?
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
porówna rozumienie szczęścia w średniowieczu i współcześnie;
scharakteryzuje średniowieczne modele szczęścia na przykładzie dzieł kultury epoki;
przeanalizuje związek średniowiecznego systemu wartości z myślą chrześcijańską.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi chętnych uczniów o przygotowanie, z wykorzystaniem narzędzi TIK, na podstawie dowolnych źródeł internetowych, prezentację na temat: Czy może być szczęście dla człowieka współczesnego?
Faza wprowadzająca:
Chętne osoby prezentują prace przygotowane w domu (pozostałe osoby, które nie miały możliwości prezentacji, mogą odesłać prace do oceny nauczycielowi). Zadaniem uczniów jest zredagowanie kilku sloganów reklamowych związanych z tym, czym jest szczęście.
Uczniowie zapoznają się z sekcją „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”. Wspólnie z nauczycielem ustalają kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel wyświetla na dużym ekranie mapę myśli. Analizuje ją wspólnie z uczniami. Następnie uczestnicy lekcji w parach na podstawie mapy myśli charakteryzują średniowiecznego człowieka i opisują system wartości, jakim się kierował i który prowadził go do szczęścia. To ćwiczenie może być również wykonane w formie dyskusji moderowanej.
Uczniowie indywidualnie uzupełniają mapę myśli o wyjaśnienia, na czym polegały poszczególne aspekty średniowiecznego szczęścia.
Nauczyciel odtwarza w klasie nagranie z audiobooka. Uczniowie w parach lub w kilkuosobowych grupach odpowiadają na pytanie, czy Rolanda można nazwać – w godzinie jego śmierci – szczęśliwym. Następnie wyjaśniają, który z warunków średniowiecznego szczęścia zostaje zachowany w przypadku życia Rolanda.
Ćwiczenia z tej sekcji uczniowie wykonują indywidualnie.
Faza podsumowująca:
Uczniowie podsumowują informacje na temat szczęścia w średniowieczu i współcześnie. Nauczyciel zadaje pytania: Czym dla was jest szczęście? Dlaczego pojęcie szczęścia jest różne dla poszczególnych osób? Uczniowie wypowiadają się, formułując argumenty.
Uczniowie na kartkach zapisują krótką refleksję: Czego się nauczyłem? Jaki wniosek wyciągnąłem z lekcji? Przyklejają kartki na tablicę. Jeden z uczniów odczytuje na głos zapiski.
Praca domowa:
Dla zainteresowanych. Zdobytą już wiedzę na temat epoki możesz utrwalić, jeżeli obejrzysz filmy popularnonaukowe poświęcone życiu w średniowiecznej Europie:
- Życie w średniowieczu. Król, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004,
- Życie w średniowieczu. Rycerz, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.
Materiały pomocnicze:
Johan Huizinga, Jesień średniowiecza, Warszawa 2005.
Życie w średniowieczu. Rycerz, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.
Wskazówki metodyczne
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Mapa myśli” do podsumowania lekcji.