Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Represje oraz likwidacja odrębności Królestwa Polskiego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkańcy w latach 1815–1848. Uczeń:
2) wyjaśnia genezę powstania listopadowego i opisuje jego następstwa;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • opisuje represje stosowane wobec Polaków w Królestwie Polskim po stłumieniu powstania listopadowego;

  • wymienia sposoby ograniczenie swobody i odrębności Królestwa Polskiego;

  • wyjaśnia znaczenie haseł: namiestnik, noc paskiewiczowska, Statut Organiczny.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Nauczyciel poleca uczniom, aby przypomnieli sobie najważniejsze informacje o przebiegu powstania listopadowego.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji, określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu.

  2. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby krótko przedstawił informacje, które uczniowie mieli powtórzyć przed lekcją. W razie potrzeby uzupełnia wypowiedź ucznia.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel omawia represje, jakie spadły na Królestwo Polskie po stłumieniu powstania listopadowego. Zwraca uwagę na wprowadzenie Statutu Organicznego i faktyczną likwidację odrębności Królestwa. Wskazuje najważniejsze zmiany, jakie Rosjanie wprowadzili w Królestwie.

  2. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia od 1 do 3 z sekcji „Sprawdź się” dotyczące Statutu Organicznego. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonywanych zadań wraz z uczniami.

  3. Prowadzący przedstawia sylwetkę namiestnika Królestwa Polskiego Iwana Paskiewicza. W kolejnym kroku odtwarza audiobook i prosi uczniów o zapisywanie istotnych według nich informacji.

  4. Praca z multimedium. Po odtworzeniu nagrania nauczyciel prosi wybraną osobę o odczytanie polecenia 1: „Uzasadnij, dlaczego okres rządów Paskiewicza jako namiestnika Królestwa Polskiego nazywany jest nocą paskiewiczowską”. Uczniowie wykonują je w parach, a następnie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy.

  5. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie 7, wybrana osoba (lub ochotnik) przedstawia odpowiedź i uzasadnia swój wybór. Nauczyciel może poprosić uczniów o dodanie kolejnych stwierdzeń, korzystnych lub niekorzystnych z punktu widzenia sprawowania władzy przez Rosjan w Królestwie Polskim.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują w grupach czteroosobowych ćwiczenie 6. Po ustalonym czasie reprezentant wylosowanej grupy przedstawia odpowiedź wraz z argumentacją, pozostali uczniowie mogą ją uzupełniać, natomiast nauczyciel – korygować ewentualne błędy.

  2. Na koniec zajęć nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenie 8 z sekcji „Sprawdź się”.

  2. Dla uczniów chętnych: Które ze stosowanych przez Rosjan wobec Polaków represji polistopadowych były twoim zdaniem najbardziej dotkliwe? Napisz krótką notkę uzasadniającą twój wybór.

Materiały pomocnicze:

A. Chwalba, Historia Polski 1795–1918, Kraków 2000.

Historia 2. Czasy nowożytne w tekstach źródłowych. Zakresy podstawowy i rozszerzony, oprac. K. Dumanowska, J. Dumanowski, Gdynia 2003.

J. Zdrada, Historia Polski 1795–1914,, Warszawa 2007.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie na podstawie sekcji „Audiobook” przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.