Dla nauczyciela
Autor: Bożena Święch
Przedmiot: Język polski
Temat: Wesele jako przykład dramatu symbolicznego
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne
Uczeń:
rozpoznaje w dramacie Stanisława Wyspiańskiego Wesele elementy poetyki symbolizmu;
wskazuje symbole kluczowe dla zrozumienia treści sztuki;
zestawia różne interpretacje symboliki Wesela;
definiuje Wesele jako dramat symboliczny;
dopasowuje cytaty z dramatu do odpowiednich scen, przedmiotów, postaci.
Strategie nauczania
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania
metoda poglądowa;
rozmowa kontrolowana;
metoda ćwiczeń przedmiotowych;
praca z tekstem dramatu;
elementy lekcji odwróconej;
praca ze słownikiem symboli.
Formy zajęć
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego;
analizowanie tekstów;
samokształcenie.
Środki dydaktyczne
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica/ kartka papieru, pisak/kreda;
tekst dramatu Wesele;
karta pracy.
Przebieg zajęć
Faza wprowadzająca
1. Nauczyciel przygotowuje wraz z uczniami wystawę rekwizytów, które przynieśli na lekcję zgodnie z poleceniem zapisanym w karcie pracy przygotowującej do lekcji tzw. odwróconej.
2. Uczniowie ustawiają w widocznym miejscu klasy przyniesione przedmioty, wieszają reprodukcje obrazów i grafiki przedstawiające to, czego nie można przynieść, np. kosę, studnię, zdjęcie ćmy, lalkę w stroju krakowskim lub jej zdjęcie wykonane np. w Cepelii. Proponują też założenia elementów garderoby pasujących do pracy z tekstem Wesela: czerwony szal, czapka z pawim piórem, czerwone buty, sznury korali, róg, sznur.
3. Nauczyciel rozmawia z uczniami na temat rekwizytów, wspólnie ustalają , których brakuje i zapisują ich nazwy na tablicy. Nauczyciel podaje cel zgromadzenia różnych przedmiotów i dyktuje temat zajęć.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel organizuje pracę grup eksperckich, które korzystając z różnych źródeł: e‑materiał, reprodukcje obrazów, słowniki tradycyjne i on‑line; gromadzą i porządkują wiadomości na temat wybranego/przydzielonego symbolu oraz dwa pytania do pozostałych eksperckich grup.
Grupa I złoty róg,
Grupa II czapka z pawim piórem,
Grupa III sznur,
Grupa IV podkowa,
Grupa V kaduceusz,
Grupa VI dzwon Zygmuntowski.
Grupy mogą wykorzystać tabelę porządkującą ich opracowanie. Przykładowo:
przedmiot/opis/przedstawienie | sceny z dramatu, w których został wykorzystany | bohaterowie dramatu, z którymi należy go łączyć | funkcja, jaką pełni w utworze |
2. Uczniowie po wykonaniu zadania pozostają w zespołach i odpowiadają na pytania, które przygotowali koledzy i koleżanki.
3. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej dotyczącej zredagowanych pytań i udzielanych odpowiedzi.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie na podstawie lekcji oraz materiału umieszczonego w multimedium bazowym definiują Wesele jako dramat symboliczny.
W definicji uwzględniają:
genezę odmiany gatunku,
symbolikę przedmiotów, scen, postaci,
wykorzystują określenia:
rekonstrukcja,
obalanie mitów,
brak bezpośrednich komentarzy,
niedopowiedzenia.
2. Odczytanie 2‑3 definicji i ich omówienie jest formą ewaluacji lekcji.
Zadanie domowe
1. Zredaguj ankietę dotyczącą znajomości symboli Wesela przez uczniów klasy maturalnej oraz wybranych znajomych twoich rodziców. Przeprowadź ankietę i opracuj jej wyniki, uwzględniając symbole, o których pamiętali ankietowani i te, z których odczytaniem mieli problemy.
2.Przygotuj pisemną interpretację obrazu, który wybierzesz z galerii dzieł uwzględnionych w e‑materiale „Wesele jako przykład dramatu symbolicznego”.
Materiały pomocnicze
Piotr Kowalski, Leksykon Znaki świata .Omen, przesąd, przeznaczenie, Wrocław 1998 r.
Igor Chomyn, Katalog wystawy dzieł Jacka Malczewskiego ze zbiorów Lwowskiej Galerii Sztuki, Sopot, 2002 r.
Bartłomiej Janicki, Lekcja odwrócona http://www.bc.ore.edu.pl/Content/897/T416_Lekcja+odwrocona.pdf
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Proponuję wykorzystać multimedium bazowe do zaplanowania fazy wstępnej i fazy realizacyjnej lekcji oraz do zredagowania zadania domowego. Z multimedium można korzystać w czasie lekcji powtórzeniowych związanych z symboliką scen, postaci, przedmiotów. Na wzór wypowiedzi eksperta uczniowie mogą opracować własne głosy w dyskusji.