Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.12.2

Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Kommunikationstechnologie früher und heute / Technologia komunikacyjna dawniej i dziś

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność opisywania współczesnych mediów oraz szans i zagrożeń związanych z ich wykorzystaniem

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
9) kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
12) nauka i technika (np. ludzie nauki, odkrycia naukowe, wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz szanse i zagrożenia z tym związane);
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • opisuje medium, w którym najczęściej poszukuje informacji;

  • porównuje media tradycyjne z nowoczesnymi;

  • przedstawia skutki korzystania z nowoczesnych mediów.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych – tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

  • odgadywanie znaczenia tekstów czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • zadawanie pytania – prośba o wyjaśnienie, powtórzenie i poprawienie błędów.

Metody i formy pracy:

  • podająca – pogadanka, wyjaśnianie, praca z tekstem źródłowym,

  • eksponująca – mapa pojęć,

  • problemowa – burza mózgów, stolik ekspercki,

  • kognitywna – udzielanie objaśnień i komentarzy,

  • programowana – z użyciem komputera.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • karteczki samoprzylepne,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel zachęca uczniów do przeczytania informacji „Czy wiesz, że…” na temat mediów tradycyjnych oraz mediów nowoczesnych. Następnie dzieli tablicę na dwie części, a uczniowie podają przykłady mediów, które znają. Nauczyciel zapisuje przykłady podawane przez uczniów na tablicy lub umieszcza na niej przygotowane przez siebie wcześniej karteczki, na których są zapisywane nazwy mediów. Uczniowie dzielą wymienione media na tradycyjne i nowoczesne.

b) Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej Übung 2 w części Przeczytaj. Uczniowie przyporządkowują właściwe sformułowania dotyczące korzystania z mediów tradycyjnych oraz nowoczesnych do właściwej grupy mediów. Następnie czytają tekst w części Przeczytaj, podkreślając w nim wyrazy/zwroty, które są im znane, oraz zaznaczając informacje, które dotyczą szans i zagrożeń korzystania z mediów tradycyjnych oraz nowoczesnych. W razie potrzeby wykorzystują wyrazy i zwroty zamieszczone w słowniczku.

  • Uczniowie doskonalą rozumienie przeczytanego tekstu, zaznaczają informacje zgodne z jego treścią (Übung 1 w części Przeczytaj).

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy i tworzy tzw. stoliki eksperckie. Zadaniem uczniów jest przedstawienie szans i zagrożeń wynikających związanych z wykorzystaniem nowoczesnych mediów. W tym celu uczniowie korzystają także multimedium (Mapa pojęć). Uczniowie pracują nad czterema różnymi tematami, temat grupy 1: Streaming‑Plattformen, grupa 2: E‑Books, E‑Zeitschriften, grupa 3: Elektronische Nachrichtendienste, grupa 4: Elektronische Wissensquellen.

  • Uczniowie pracują w czterech grupach (1+1+1+1, 2+2+2+2, 3+3+3+3, 4+4+4+4), każda opracowuje listę szans i zagrożeń z przykładami. Nauczyciel wspiera każdorazowo uczniów w przygotowaniu odpowiednich argumentów.

  • Uczniowie tworzą cztery nowe grupy mieszane (1+2+3+4) i przedstawiają w grupach mieszanych wyniki swojej pracy w grupach jednolitych.

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy dialog w Tipp zur Grammatik. Uczniowie odczytują dialog, a następnie podkreślają w tekście w części Przeczytaj czasowniki wraz z przyimkami (rekcja czasownika). Uczniowie w parach wpisują właściwe przyimki w wolne miejsca w zdaniach (Übung 3 w części Przeczytaj), zaznaczają właściwy przyimek (Aufgabe 5) oraz uzupełniają zdania właściwymi czasownikami (Aufgabe 6). W razie potrzeby korzystają z objaśnień w Tipp zur Grammatik bądź z podkreśleń w tekście w części Przeczytaj.

c) Faza podsumowująca:

  • Jako utrwalenie poznanego na lekcji słownictwa oraz zwrotów dotyczących korzystania z mediów uczniowie zaznaczają wyraz, który nie pasuje do podanej grupy mediów (Übung 2 części Mapa pojęć), uzupełniają zdania brakującymi elementami (Übung 3 w części Mapa pojęć), dopasowują nazwy mediów do ich opisów (Aufgabe 1), łączą wyrazy w języku polskich z ich odpowiednikami w języku niemieckim (Aufgabe 2), uzupełniają tekst właściwymi wyrazami (Aufgabe 3) oraz wpisują w luki właściwe zwroty (Aufgabe 4). Wykorzystując poznane na lekcji struktury leksykalno‑gramatyczne, w parach odpowiadają na pytania dotyczące korzystania z nowoczesnych mediów (Aufgabe 7). Wybrani uczniowie prezentują swoje odpowiedzi na forum.

  • Uczniowie podsumowują swoją pracę na zajęciach, odpowiadając pisemnie w formie pojedynczych wyrazów/zwrotów na pytania zapisane przez nauczyciela na plakacie: Welches Wissen/Gefühle/Schlussfolgerungen/… nehme ich heute mit? Was habe ich heute gelernt? Uczniowie zapisują swoje odpowiedzi na karteczkach samoprzylepnych i umieszczają je przy właściwym pytaniu.

Praca domowa

Uczniowie piszą e‑mail, informując o medium, w którym najczęściej poszukują informacji (Übung 4 w części Mapa pojęć), oraz przygotowują pisemnie opis zdjęcia i odpowiedzi na pytania umieszczone pod zdjęciem (Aufgabe 8).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy pojęć:

  • przed lekcją: zebranie słownictwa związanego z tematem nowych mediów, uczniowie zapisują na karteczkach luźne skojarzenia do hasła media (na jednej karteczce zapisane zostaje jedno skojarzenie), a następnie zastanawiają się nad wzajemnymi relacjami napisanych wyrazów, grupując je w wiązki wyrazów/zwrotów, tworząc w ten sposób cluster; uczniowie wskazują kryteria grupowania zapisanych wyrazów, np. podobna kategoria, częstotliwość korzystania itd.

  • w trakcie lekcji: uczniowie przygotowują ankietę on‑line na temat częstotliwości korzystania z nowych mediów;

  • po lekcji: uczniowie przygotowują prezentację multimedialną na temat współczesnych mediów, uwzględniając korzyści i niedogodności korzystania z nich.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik