Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Demaskacja mitów narodowych w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
wyjaśni, czym jest narodowy mit;
zapozna się z mitami narodowymi obecnymi w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego;
wyjaśni, na czym polegała demaskacja narodowych mitów w Przedwiośniu;
zredaguje wypowiedź, w której rozważy, w jaki sposób demaskacja mitów narodowych wpłynęła na stosunek Cezarego Baryki do Polski.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie sobie treści Przedwiośnia Stefana Żeromskiego i zwrócenie uwagi na występujące tam mity narodowe.
Uczniowie przynoszą lekturę na lekcję. Wystarczy jedna książka na parę.
Faza wprowadzająca:
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie szukają osoby do pary i zadają jej pytania sformułowane podczas czytania tekstu. Wątpliwości omawiają z nauczycielem.
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium. Nauczyciel poleca, aby uczniowie w parach po odsłuchaniu audiobooka omówili interpretację mitu szklanych domów. W swojej wypowiedzi mają uwzględnić doświadczenia Seweryna Baryki jako przedstawiciela Polaków pozbawionych Ojczyzny.
Dyskusja. Uczniowie odliczają do dwóch, dzieląc się na dwie grupy. Nauczyciel informuje, że będą dyskutować i wykorzystają do tego metodę akwarium. Nauczyciel wyjaśnia zasady dyskusji oraz określa jej czas.
Pierwsza drużyna siada w kręgu i prowadzi rozmowę na temat: Na czym polegała demaskacja narodowych mitów w Przedwiośniu? Druga grupa obserwuje i zapisuje swoje spostrzeżenia dotyczące doboru i skuteczności argumentów, przestrzegania zasad i ogólnego przebiegu rozmowy.
Po upływie wyznaczonego czasu następuje zamiana ról. Na zakończenie wybrane osoby przedstawiają na forum klasy swoje spostrzeżenia.
Faza podsumowująca:
Uczniowie dzielą się na grupy i rozwiązują ćwiczenia interaktywne. Odpowiedzi omawiają z nauczycielem.
Nauczyciel prosi uczniów, aby scharakteryzowali i ocenili mity narodowe na podstawie Przedwiośnia. Na zakończenie uczestnicy lekcji odpowiadają na pytanie:
- W jaki sposób demaskacja mitów narodowych wpłynęła na stosunek Cezarego Baryki do Polski?
Praca domowa:
Przedstaw ewolucję Cezarego Baryki.
Materiały pomocnicze:
https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/8572/1/Zeromski_Tradycja_i_eksperyment.pdf
Artur Hutnikiewicz, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, Warszawa 1974.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.