Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.7.1.

Imię i nazwisko: Paweł Przywara

Przedmiot: język niemiecki

Temat zajęć: Die Konsumgesellschaft/Społeczeństwo konsumpcyjne

Klasa: szkoła ponadpodstawowa, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność opisywania zrównoważonej konsumpcji.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, promocja i reklama, korzystanie z usług, reklamacja);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • wyjaśnia pojęcie społeczeństwa konsumpcyjnego;

  • rozpoznaje rady na temat decyzji zakupowych oparte na konsumpcji zrównoważonej;

  • przedstawia długofalowy, zrównoważony oraz chroniący środowisko naturalne sposób postępowania.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • pracuje, opierając się na materiałach utworzonych na potrzeby niniejszej lekcji;

  • sam decyduje, jak napisać wpis na bloga;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego, np. porównywanie struktur z językiem ojczystym lub innym językiem obcym (na przykład j. angielskim), tłumaczenie wyrazów, uogólnianie;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych – używanie wskazówek językowych i niejęzykowych, niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim, zastosowanie wiedzy ogólnej itp.;

  • zadawanie pytań – prośba o wyjaśnienie, powtórzenie i poprawienie błędów.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

  • kompetencje obywatelskie.

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne,

  • konektywizm,

  • podająca: praca z tekstem źródłowym i praca z plikiem audio,

  • aktywizująca: metoda problemowa, praca w grupie, burza mózgów,

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (plik audio),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy słowo die Konsumgesellschaft i pyta uczniów o skojarzenia z tym pojęciem. Prowadzi dyskusję, ukierunkowując ją w stronę ukazania problemu, jakim jest społeczeństwo konsumenckie. Następnie dzieli uczniów na kilkuosobowe grupy i poleca im opracowanie możliwych przyczyn i skutków związanych z coraz większym konsumpcjonizmem. Przy pracy nad tym zadaniem uczniowie mogą wykorzystać zasoby Internetu oraz wiedzę ogólną.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie wymieniają się wynikami swojej pracy między grupami i dyskutują na temat opracowanych przez siebie przyczyn i/lub skutków. Porównują swoje wyniki wewnątrz grup oraz omawiają na forum.

  • Uczniowie czytają tekst „Die moderne Gesellschaft”. Następnie uzupełniają w wywiadzie pytania oraz zaznaczają prawidłową odpowiedź (Übung 1‑2 z sekcji Przeczytaj).

  • W kolejnym kroku nauczyciel zapisuje na tablicy wyraz die Nachhaltigkeit i podobnie jak przy pojęciu die Konsumgesellschaft pyta uczniów o ich skojarzenia. Uczniowie wracają do pracy w grupie i tym razem zastanawiają się nad możliwymi zachowaniami/sposobami postępowania, które w znaczący sposób ograniczyłyby wpływ nadmiernego konsumpcjonizmu. Swoje przemyślenia grupy prezentują na forum klasy.

  • Następnie uczniowie słuchają pliku audio „Nachhaltiger Konsum”. Podczas słuchania zaznaczają, czy zdania są prawdziwe czy fałszywe oraz zaznaczają siedem rad wymienionych w nagraniu (Übung 1‑2 z sekcji Plik audio).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie opowiadają, jak żyć w sposób zrównoważony, chroniący zasoby naturalne i środowisko (Übung 3 z sekcji Plik audio). Następnie na karteczkach anonimowo zapisują swoje spostrzeżenia/doświadczenia związane z lekcją np.: „... hat mir heute gefallen/… hat mir Spaß gemacht/Ich wusste leider nicht, wie … /… hat mir Probleme bereitet”.

  • Nauczyciel omawia zebrane zapiski na początku kolejnej lekcji.

Praca domowa

Uczniowie piszą wpis na bloga na temat zrównoważonej konsumpcji (Aufgabe 8 z części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio:

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa i usystematyzowanie wiedzy na temat możliwości i sposobów postępowania ograniczających negatywny wpływ konsumpcji na środowisko i społeczeństwo. Uczniowie przygotowują fiszki do tematu.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą; możliwość wykorzystania pliku audio do sprawdzenia posiadanej wiedzy lub rozszerzenia tematy o dodatkowe aspekty i zadania. Uczniowie w parach przygotowują notatkę wizualną dotyczącą konsumpcji zrównoważonej, na której umieszczają siedem rad podanych w pliku audio oraz dopisują swoje pomysły. Notatki prezentują na forum klasy.

  • Po lekcji: utrwalenie i usystematyzowanie posiadanej wiedzy, wykorzystanie pliku audio do powtórzenia słownictwa. Uczniowie przygotowują quiz w formie online do tematu.

Słownik